Horrorberichtjes bezorgen kinderen slapeloze nachten


Van horrorberichten tot regelrechte chantage: kinderen durven er vaak niet over te praten met hun ouders, uit schrik dat die hun gsm zullen afnemen.


‘Ik ben de zoon van Satan. Ik kom naar je huis en ik ga je vermoorden.’ Of: ‘Ik ben een vampier en ik kom je bloed zuigen.’ Arno Romaen (10) uit Geluwe kreeg deze twee berichtjes toegestuurd van een anoniem nummer. ‘Verschillende van mijn vrienden hebben ook al zulke berichtjes gekregen’, vertelt hij aan de telefoon. Met zijn ouders heeft hij er nooit over gepraat. Hij verwijdert de berichten snel of negeert ze.

Naomi Nsumbu (13) werd enkele dagen geleden toegevoegd op sociale media door een ‘vreemde mevrouw’. Zij waarschuwde wel onmiddellijk haar moeder en blokkeerde de aanvrager. ‘Enkele vriendinnen hebben wel al contact gehad met zo iemand, maar ik druk altijd nee.’

Berichten als ‘Als je dit niet doorstuurt, ga je dood’, worden ‘horrorberichtjes’ of ‘horrorappjes’ genoemd, naar Whatsapp. Jonge tieners, tussen 9 en 12 jaar, sturen ze steeds vaker naar elkaar door via Facebook, Whatsapp of Snapchat.


Digitale kettingbrief

‘Volgens onze tieners leeft het fenomeen heel hard’, zegt Bjorn Meyers, opbouwwerker van Ontmoetingshuis de Palaver in Denderleeuw. Met die digitale kettingbrieven wordt kinderen de stuipen op het lijf gejaagd. Gruwelijke dingen zullen hen ten deel vallen, als ze de berichten niet doorsturen: hun moeders zullen sterven, hun vrienden zullen verdwijnen, hun zusjes verkracht.‘Oudere tieners gaan er eerder speels mee om, maar jongere kinderen gaan er wel vaak in mee’, zegt Meyers. ‘Enkele van onze 7- en 8-jarigen hebben er echt slapeloze nachten van.’

Mediawijs, het Vlaamse kenniscentrum rond mediawijsheid, merkt ook een stijging in het aantal horrorberichtjes en roept ouders op om er met hun kinderen over te praten. ‘In Nederland kennen ze het fenomeen al langer, maar de laatste maanden duikt het ook in Vlaanderen vaker op. Exacte cijfers hebben we niet, wel duidelijke indicaties. Volgend jaar beginnen we actief te meten’, zegt Elke Boudry van Mediawijs. ‘Veel kinderen durven hun ouders niet te vertellen dat ze een vreemd bericht ontvingen. Ze hebben schrik dat ze dan niet meer op sociale media zullen mogen.’ Ook de Gezinsbond kreeg al verschillende vragen over het fenomeen op vormingsavonden.


Momo-challenge

Vaak hangen er ook behoorlijk creepy afbeeldingen aan de berichten. Zoals van ‘het overleden meisje’ Teresa Fidalgo, de enge pop Annabelle, ‘killer clowns’ of Momo. Dat laatste beeld is gebaseerd op een sculptuur van de Japanse kunstenares Midori Hayashi. Het wezen ziet eruit als een heks, met lange zwarte haren, enge ogen en klauwen. De Momo-hype, die in juli 2018 gelanceerd werd, gaat nog een stap verder dan de horrorberichtjes. Tieners worden daarbij benaderd door een persoon die hen uitdagingen stuurt. De Momo-challenge vertoont veel gelijkenissen met de Blue Whale-challenge, een andere hype waarbij tieners uiteindelijk tot zelfdoding gedreven werden.

De cybercrime unit van de federale politie onderzoekt momenteel een vijftiental gevallen waarbij iemand zo’n valse identiteit heeft aangenomen. ‘Het fenomeen is over heel Vlaanderen verspreid’, zegt commissaris Alain Luypaert. ‘De jonge tieners ontvingen enge berichten, maar ook ontzettend agressieve teksten. Ze moesten verschillende uitdagingen aangaan. Eerst doen ze vrijwillig mee, maar al snel worden ze gechanteerd met zogenaamde vertrouwelijke informatie.’ De ‘uitdager’ verzamelt die informatie via het internet en sociale media. Zo komt de ‘Momo’ er bijvoorbeeld achter dat de tiener in kwestie een hond heeft of een zusje. Die informatie wordt dan gebruikt als chantagemiddel. ‘Kinderen mogen zich niet schamen omdat ze bedreigd worden en ze moeten vooral een klacht indienen bij de politie.’


Tips voor ouders

● Pols bij je kind of het al eens zo’n bericht kreeg. Hoe voelde het zich daarbij? Een open mindset is belangrijk.

● Leer je kind dat die berichten nep zijn, dat ze alleen bedoeld zijn om bang te maken.

● Adviseer om de berichten zeker niet door te sturen, want dan houden ze het probleem zelf in stand.

● Verzeker dat hun gsm niet afgenomen wordt, als ze iets vertellen.

● Heel ernstig? Neem screenshots. Als het nodig is, contacteer dan de school of de politie.


DS, 27-02-2019 (Klaas Maenhout)

Bijgesloten Plaatje(s)