Morele afkeer niet genoeg reden voor verbod homohuwelijk


BRUSSEL - Voor het eerst verwierp een rechter het verbod op het homohuwelijk op basis van de Amerikaanse grondwet. Het vonnis legt de basis voor de uiteindelijke legalisering in heel de VS.


Amerikaanse holebi's wonnen woensdag een belangrijke veldslag in hun moeizame strijd voor gelijke behandeling. Een rechter in Californië oordeelde dat het verbod op het holebihuwelijk dat in november 2008 door 52,3 procent van de Californische kiezers werd goedgekeurd - via Proposition 8 - in strijd is met de Amerikaanse grondwet.

'Wetsvoorstel 8' werd door tegenstanders van het holebihuwelijk voorgelegd aan de kiezers in reactie op de legalisering ervan door het Californische hooggerechtshof. In de vijf maanden tussen beide beslissingen traden zo'n 18.000 paren in het huwelijk.

Of Californische geliefden van hetzelfde geslacht al meteen weer mogen huwen of moeten wachten tot de zaak in beroep is behandeld, beslist rechter Vaughn Walker later. De tegenstanders tekenden immers meteen verzet aan.

Dit vonnis heeft strikt genomen alleen gevolgen voor Californië. Maar de argumentatie die rechter Walker - een homoseksuele Republikein - ontwikkelde, is voor het verdere verloop van de rechtsgang uiterst belangrijk (zie inzet).

Het is immers de eerste keer dat een verbod op het holebihuwelijk werd verworpen op basis van de Amerikaanse grondwet (met dezelfde argumenten die het Hooggerechtshof in 1967 gebruikte om het verbod op rasgemengde huwelijken te verwerpen). Andere rechters toetsten het verbod enkel aan de deelstaatgrondwetten.

Walkers vonnis legt dan ook de basis voor het debat in het federale Hooggerechtshof, dat uiteindelijk zal moeten oordelen of deelstaten volgens de Amerikaanse grondwet mensen het recht op een huwelijk mogen ontzeggen op basis van hun seksuele voorkeur.

De zaak in Californië is, met andere woorden, van groot belang voor de andere 45 deelstaten die het homohuwelijk verbieden, zowel als nationaal. Het kan immers de doodsteek worden van de federale wet die het huwelijk definieert als 'een verbond tussen een man en een vrouw'. Met dit vonnis, zei een jurist, is het juridische debat grondig van koers veranderd.

De rechter volgde volledig de redenering van de advocaten van de twee holebiparen die de zaak hadden aangespannen. En dat zijn niet de minsten. Theodore Olson en David Boies werden wereldberoemd toen ze na de presidentsverkiezingen van 2000 respectievelijk George Bush en Al Gore vertegenwoordigden voor het Hooggerechtshof.

Toen waren ze elkaars tegenstanders - Olson won. Nu trekken ze aan één zeel. 'Ted en ik hebben een afspraak', grapte Boies gisteren. 'Hij bewerkt de vijf rechters die voor hem stemden in Bush vs. Gore, en ik de vier die mij volgden.'

Boies erkende dat er nog een lange strijd wacht, maar 'met deze uitspraak, die de bewijslast heel nauwkeurig analyseert, zijn we een heel eind op weg naar de overwinning'. Verscheidene topjuristen, ook conservatieven die Prop 8 steunden, waren het er mee eens dat de bijzonder hoge kwaliteit van Walkers 136 pagina dikke analyse doorslaggevend kan zijn voor het Hooggerechtshof.

Dat hof bestaat uit vier conservatieven en vier progressieven met rechter Anthony Kennedy op de wip. En volgens kenners is de argumentatie van zo'n hoge kwaliteit dat ze vrijwel zeker Kennedy zal overtuigen.

De verdediging van het wettelijk verbod werd gevoerd door Project Marriage, een coalitie van actiegroepen die destijds de campagne voor 'Proposition 8' financierden. Normaliter had de gouverneur of de minister van Justitie dat moeten doen. Maar zowel Arnold Schwarzenegger, nochtans een Republikein, als de Democraat Jerry Brown weigerde omdat het verbod een ongrondwettelijke discriminatie invoerde.


DS, 06-08-2010 (Evita Neefs)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB