Ieper herdenkt ’zinloze oorlog’


Oud-strijders van over de hele wereld herdenken in Ieper dat de Eerste Wereldoorlog negentig jaar geleden ten einde kwam. Negentig jaar later leeft de Eerste Wereldoorlog voort in West-Vlaanderen. De zwaar getroffen frontstad Ieper herdenkt nog iedere dag.


Ieper ziet rood van de klaprozen. Iedereen die naar de West-Vlaamse stad is gekomen om het einde van de Eerste Wereldoorlog te herdenken, draagt zo’n bloem op de revers. De poppy, zoals de Britten hem noemen, is het symbool van de slagvelden die na de oorlog weer in bloei stonden.

Bij de Menenpoort komen duizenden mensen bijeen, onder paraplus, want het regent. Negentig jaar geleden, op 11 november 1918, klonk om elf uur ’s ochtends het signaal dat het einde van de ’grote oorlog’ aankondigde. Bijna een half miljoen jonge mannen, vooral Britten en Duitsers, waren toen al bij Ieper gevallen.

De Britten beschouwen Ieper en omgeving sindsdien als ’heilige grond’. Ze komen ieder jaar. Enkele Sikhs vragen aandacht voor de bijdrage van hun voorouders aan de oorlogsinspanningen. Ondertussen trekken de doedelzakspelers van de North Devon pipes and drums voorbij. De plaatselijke harmonie Ypriana blaast ook mee.

Oud-strijders zijn er niet meer bij. Zelfs kinderen van gesneuvelden zijn zeldzaam geworden. Velen lopen wel met decoraties of opgespelde foto’s van gesneuvelde grootvaders en oudooms. Christine Lynch uit Kent eert de herinnering aan haar grootvader, Charles Alfred Page. Hij is een van de 55.000 vermisten van wie de namen zijn uitgehakt in de Menenpoort, een geschenk van het Britse volk aan Ieper.

De stad, die bijna helemaal in puin lag, is geheel in oude stijl herbouwd. Rond Ieper is inmiddels een hele herdenkingsindustrie opgebouwd; honderdduizenden toeristen komen jaarlijks de slagvelden bezoeken.

De bisschop van Brugge en twee dominees gaan voor in gebed. Dan klinkt de ’Last Post’. Ieperse vrijwilligers blazen dat signaal sinds 1928 iedere avond om acht uur en bij speciale gelegenheden, ter herinnering aan allen die hier gesneuveld zijn. Vandaag voor de 27.569ste keer.

Dan citeert een Australische minister een deel van het gedicht ’For the fallen’ van Laurence Binyon. In de regen, die nu met bakken uit de hemel valt, herhalen de aanwezigen, ook volgens traditie, de laatste zin: „We will remember them.”

Piet Chielens, directeur van het oorlogsmuseum In Flanders Fields, heeft ’gemengde gevoelens’ bij de ceremonie. „Het blazen van de ’Last Post’ is een initiatief van burgers, dat maakt het zo goed. De meeste gesneuvelden waren burgers, die slechts tijdelijk in dienst waren.”

„Wat me een beetje stoort zijn de gewapende militairen die erbij zijn. Ik vind dat eigenlijk niet kunnen. De politici en de militaire leiding van toen hebben mensen met honderdduizenden tegelijk geofferd, en dat noemden ze dan strategie.”
Het hoort allemaal bij het ’dubbele karakter’ van de herdenking. Aan de ene kant was WOI de ’zinloze oorlog’, waarin honderdduizenden soldaten sneuvelden onder mitrailleurvuur, voor enkele honderden meters terreinwinst. Aan de andere kant stierven ze voor ’de vrede en onze vrijheid’, zoals verschillende sprekers beklemtonen.

Chielens verwacht dat de elfde november zal veranderen in een herdenking van ’oorlogen in het algemeen’. Vandaag is al een begin gemaakt met de aanwezigheid van de burgemeester van de Japanse stad Hiroshima in Ieper.

De viering van de wapenstilstand staat in België niet ter discussie, al is het lang geleden. „Ik zie steeds meer Belgen hier. En ook Nederlanders, een uitstekend publiek. Ze zijn onbevangen, hebben op school weinig geleerd over de Eerste Wereldoorlog en moeten dus alles zelf ontdekken.”


Trouw, 12-11-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Ik vind persoonlijk dat het heel belangrijk is om de volgende generaties op de hoogte te houden van de voorbije oorlogen.
De herdenking van 11 november is een goede manier om dit te doen.
Ik vind het daarom ook heel jammer dat de VRT deze herdenking niet uitgezonden heeft. Een nationale gebeurtenis met een impact over de hele wereld (uitzending in Nederland, bezoekers uit Groot-Brittanië, ...) behalve een live uitzending.
Ik ben gisteren naar een tentoonstelling geweest met de naam 'De Laatste Getuigen' in Noorderwijk. Hier kon men foto's, geweren, documenten, ... van WO I en II vinden. Het pakt mij nog steeds en ik heb veel interesse voor oorlogsgetuigenissen.
Daarom ben ik van plan om volgend jaar, of toch zeker binnen 6 jaar bij de herdenking van het begin van de Grote Oorlog 100 jaar geleden, naar Ieper te gaan als eerbetoon aan de oud-strijders en al de andere mensen die hun leven gegeven hebben voor vrede in ons land.