Washington blust de branden op Wall Street maar mist visie


Wie nog weet welke kant het op gaat met de kredietcrisis, mag het zeggen. In het beste geval is de storm van de afgelopen dagen, waarin zakenbank Lehman Brothers omtuimelde en verzekeringsreus AIG langs de afgrond scheerde, het staartje van een gezonde sanering van het Amerikaanse financiële stelsel. Aannemelijk is dat optimistische scenario niet. Voor hetzelfde geld vormt de jongste rampspoed op de beurzen de opmaat voor een reeks faillissementen aan weerszijden van de oceaan.


Als de dijken op het punt van bezwijken staan, zal niemand eens rustig gaan nadenken over een Deltaplan voor de komende eeuwen. Zo bezien doen de centrale banken in Europa en de Verenigde Staten in deze crisisdagen gewoon hun werk. De Europese Centrale Bank en de Bank of England staken de afgelopen dagen meer dan honderd miljard euro in de geldmarkt, zodat banken tijdelijke geldtekorten kunnen opvangen. De Federal Reserve, het Amerikaanse stelsel van centrale banken, gaf AIG gisteren een noodkrediet van 85 miljard dollar, in ruil voor 80 procent van de aandelen. AIG, is de gedachte, is te zeer verweven met de internationale financiële wereld en mag daarom niet omvallen: vele zouden in de val van de verzekeraar worden meegesleurd. Voor Lehman geldt dat kennelijk minder, en daarom moet deze zakenbank het zonder rugdekking van de Fed doen.

De Amerikaanse overheid en de Fed laten zich daarmee van een uiterst pragmatische zijde zien. Lehman mag geofferd worden om een voorbeeld te stellen: de tijd van ongelimiteerde overheidssteun is voorbij, de financiële instellingen die blunderen moeten het voortaan zonder rugdekking doen. Koud twee dagen later werd die harde aanpak achterwege gelaten, gewoonweg omdat niet ingrijpen te riskant zou zijn. Zwalkend beleid? Misschien. Maar vooralsnog waarschijnlijk ook de meest kansrijke weg om het doemscenario te voorkomen waarin banken en verzekeraars elkaar als dominostenen omver duwen.

Tegelijkertijd: de kredietcrisis is inmiddels meer dan een jaar gaande, en het einde is nog lang niet in zicht. Welbeschouwd heeft de overheid in de kapitalistische Verenigde Staten bij verschillende financiële instellingen de tent overgenomen, zonder structurele visie. Zo’n visie is hard nodig om een rigoureus einde te maken aan de bouw van financiële luchtkastelen die qua omvang bijna niet meer te bevatten zijn. Daarmee is meer dan een jaar na het uitbreken van de kredietcrisis zelfs nog geen begin gemaakt.


Trouw, 17-09-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB