We leren onze kinderen niet lezen

BRUSSEL - Vlaamse leerlingen staan minder positief tegenover lezen dan hun leeftijdsgenoten in andere Europese landen. Het ontbreekt de Vlaamse gezinnen ook aan een 'leescultuur': kinderen worden thuis niet genoeg gestimuleerd om een boek ter hand te nemen.
Van onze redacteur



Hoe leesvaardig zijn de leerlingen van het vierde leerjaar lager onderwijs? Een internationaal team van onderwijskundigen onderzocht deze vraag door de kinderen aan een test begrijpend lezen te onderwerpen.

Daaruit blijkt dat de Vlaamse leerlingen niet tot de kopgroep behoren, maar met een dertiende plaats wel een goede middenmoter zijn. Rusland staat helemaal bovenaan (zie tabel).

Als we alleen de landen van West-Europa in rekening nemen, staat Vlaanderen op een zesde plaats. De leerlingen in Wallonië doen het veel slechter. Pakweg veertig jaar geleden scoorde Wallonië veel beter dan Vlaanderen, nu staat het internationaal pas op de 34ste plaats.

Ongerust over de leesvaardigheid van onze leerlingen, hoeft Vlaanderen zich niet te maken. Wel opvallend in het onderzoek is dat Vlaamse leerlingen een minder positieve houding hebben tegenover lezen dan hun leeftijdsgenoten in andere landen.

Onderzoekers peilden naar de attitude van de leerlingen ten opzichte van lezen aan de hand van vragen zoals 'Ik lees alleen wanneer het moet' en 'ik vind lezen saai'. Daaruit blijkt dat Vlaanderen internationaal op de laatste plaats staat wat betreft het percentage leerlingen met een zeer positieve houding ten opzichte van lezen. 38 procent is zeer positief, terwijl het internationale gemiddelde 49 procent is.

In Vlaanderen staan de leerlingen ook het meest negatief tegenover lezen. Opvallend is dat Wallonië hier, ondanks de slechtere leesvaardigheid van zijn leerlingen, wel veel beter scoort.

Een verklaring voor de bedroevende 'leesattitude' in Vlaanderen ligt volgens de onderzoekers niet alleen bij de scholen, die minder uren aan lezen besteden en minder leesopdrachten als huistaak meegeven. Minstens even belangrijk, zo niet belangrijker, is de vaststelling dat de Vlaamse gezinnen een veel minder sterke 'leescultuur' hebben dan die in andere landen. Dat wil zeggen dat de ouders hun kinderen van jongs af aan niet genoeg stimuleren om te lezen.

Zo besteden Vlaamse ouders in Europa het minste tijd aan het voorlezen of vertellen van verhaaltjes en liedjes zingen. Blijkbaar vinden we dat niet nodig, of doen we dat gewoon niet graag. Slechts 49 procent van de Vlaamse leerlingen zegt dat hun ouders zeer positief staan tegenover lezen. 13 procent is zelfs ronduit negatief (internationaal: 7 procent). In Noorwegen en Denemarken wordt de geletterdheid van kinderen buiten de school het meest gestimuleerd.

Ann Stessens, coördinator van de Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen, is verbaasd over de onderzoeksresultaten, vooral over de negatieve houding tegenover lezen bij de kinderen zelf. 'Ik denk niet dat het zo slecht is gesteld met onze lezende jeugd', zegt ze. 'Als ik kijk naar de leeftijd van de kinderen die in de kinderjury zitten, zijn de leerlingen van het derde tot het zesde leerjaar altijd het best vertegenwoordigd.'

'Uit vrijetijdsonderzoeken blijkt ook dat lezen nog altijd in de top drie staat van bezigheidsactiviteiten bij deze doelgroep', zegt Bert Seghers (52), bibliothecaris in Menen. 'Bovendien merken wij niet dat de kinderen minder boeken ontlenen dan vroeger.'

Hoe moeten we de resultaten dan interpreteren? 'Ik denk niet dat de vrij negatieve houding tegenover lezen veel te maken heeft met het lezen op zich, maar met het veranderde tijdsgebruik van de kinderen. Ze voelen zich sneller aangetrokken tot televisie en games', aldus Seghers.

'Wel is het zo dat lezen een inspanning vraagt, en dat veel kinderen die inspanning niet willen leveren. Dat verklaart meteen ook het succes van onze luisterboeken', zegt Seghers. 'De ouders moeten ook een leesklimaat stimuleren. Daarin volg ik het onderzoek. De Vlaamse gezinnen, die druk werken en minder aandacht voor hun kinderen hebben, doen dat nu te weinig, denk ik.'

Volgens Seghers is een campagne naar de gezinnen geen overbodige luxe. 'Een boekenavond is interessanter dan een tupperware-avond. De boodschap moet zijn: koop een boek voor Sinterklaas.'

Bron: www.destandaard.be, 29/11/07

__________________
"De jeugd van tegenwoordig houdt alleen maar van luxe, heeft slechte manieren en veracht de autoriteit.
Zij heeft geen respect voor oudere mensen. De jeugd verpraat de tijd terwijl er gewerkt moet worden, schrokt bij de maaltijden het voedsel naar binnen, legt de benen over elkaar en tiranniseert de ouders..."
- Socrates, 2400 jaar geleden... -