ANNAN BELOOFT HERVORMING OM GELOOFWAARDIGHEID VN-COMMISSIE TE REDDEN


BRUSSEL - Alleen landen met een goede reputatie inzake mensenrechten horen thuis in de gelijknamige commissie van de VN. Dat heeft VN-secretaris-generaal Kofi Annan laten weten. Hij werkt aan een plan om de geloofwaardigheid te herstellen van de commissie, waar nu veel landen deel van uitmaken die zelf de mensenrechten met voeten treden.


DIVERSE ngo's grepen gisteren de opening van de 61ste zitting van de commissie in Genève aan om aan te klagen dat ze alle krediet verspeeld heeft. Enkele voorbeeldjes ter verduidelijking: Sudan draagt een loodzware verantwoordelijkheid voor wat verdacht veel lijkt op oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid in Darfour, maar zit toch maar in de commissie namens Afrika - net als Zimbabwe. De ngo Reporters zonder Grenzen, die opkomt voor de persvrijheid, hing in Genève 70 foto's op voor de 70 journalisten die gevangen zitten in vier landen die vandaag zetelen in de commissie: China, Cuba, Eritrea en Nepal. Ook Saudi-Arabië maakt er deel van uit. Op die manier kunnen die landen coalities sluiten met andere duistere regimes en lobbyen om te beletten dat ze een veroordeling oplopen wegens ernstige schendingen. Dat holde de voorbije jaren de geloofwaardigheid van de commissie fel uit. Er vielen de voorbije dagen dan ook forse uitspraken te noteren vanwege belangrijke mensenrechtenorganisaties:

,,De VN-commissie blijft zichzelf in diskrediet brengen. Niemand kan vandaag ernstig beweren dat ze haar job ernstig uitoefent of echt het respect voor de mensenrechten in de wereld helpt verbeteren We beseffen niet hoe de VN-leiders, en bovenal secretaris-generaal Kofi Annan, dit tolereren.'' (Reporters zonder Grenzen) ,,De commissie moet zich toespitsen op de bescherming van de mensenrechten in plaats van kritiek af te blokken op leden die de mensenrechten zwaar schenden. De commissie is een toevluchtsoord geworden voor regeringen zoals Sudan, die zouden moeten terechtstaan in plaats van deel uit te maken van het belangrijkste VN-orgaan voor de mensenrechten.'' (Human Rights Watch).

Die ngo's staan niet alleen. Eind vorig jaar deed een panel van deskundigen, op vraag van Annan, een rist aanbevelingen voor een hervorming van de VN. Ook zij stelden vast dat de commissie hervormd moet worden, om ,,de geloofwaardigheid en de efficiëntie van onze mechanismen inzake mensenrechten te herstellen''.

Het is dan ook geen toeval dat Annan zondagavond via zijn stafchef Malloch Brown aankondigde dat hij binnenkort een plan bekendmaakt voor een ,,volledige opknapbeurt voor de mensenrechtenmachinerie. We willen dat voortaan vertegenwoordigers van aanzien in deze commissie zitting nemen, uit landen die een echte reputatie op het vlak van mensenrechten genieten in de wereld.''

Eenvoudig zal zo'n hervorming niet worden, want ze is een zaak van alle VN-lidstaten. Wat zullen de criteria zijn om te bepalen of een land een 'echte reputatie' geniet? Wat moet er gebeuren eer een land die reputatie verliest? Hoe weeg je schendingen tegen elkaar af? En wie houdt het ,,scorebord'' bij?

De VS wijzen geregeld andere landen terecht wegens schendingen van de mensenrechten. Maar volgens Human Rights Watch en Amnesty International (AI) moet de commissie dit jaar ook ,,optreden'' tegen de VS, wegens mishandelingen in de gevangenissen Abu Ghraib in Irak en Guantanamo op Cuba. AI noemt de bijeenkomst dit jaar ,,een belangrijke kans om schendingen van de mensenrechten aan te pakken, wanneer en waar ze ook plaatsvinden.''

De EU-landen denken eraan als blok een algemene resolutie in te dienen tegen de doodstraf en martelen. Die zou ook op de VS slaan. En als er een resolutie tegen de VS wordt ingediend (Cuba is kandidaat), zal de EU ervoor pleiten de zaak te bekijken als de ingediende tekst evenwichtig is. Het wordt een boeiende zitting in Genève.


15/03/2005 (bar)

©Copyright De Standaard

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB