Ethische kledij laat België koud

Multinationals die via goedkope arbeid kleren maken, hoeven in België geen sancties te vrezen. ‘Ons land ontloopt zijn verantwoordelijkheid.’

‘Kleren gemaakt in slechte arbeidsomstandigheden, bloeddiamanten afkomstig uit conflictgebieden, de productie van cacao via kinderarbeid … De Belgische politiek doet te weinig om multinationals te dwingen tot het duurzaam maken van hun productieketen.’ En dat vindt Hiva-onderzoeker Huib Huyse niet alleen economisch, maar vooral ook ethisch onverantwoord. In een nieuwe studie, waarvan hij de resultaten dinsdag communiceert, formuleert hij stevige kritiek op het beleid van België inzake het aansporen van internationale bedrijven om mensenrechten en milieu in lagelonenlanden ter harte te nemen.

Aanleiding voor die oefening vormt de herdenking van de instorting van het fabriekscomplex Rana Plaza in Bangladesh, vijf jaar geleden. 1.100 mensen lieten daarbij het leven, vooral textielarbeiders. ‘De wereld reageerde geschokt en werkgevers beloofden verbetering’, zegt Huyse. ‘Ook België ondertekende destijds VN-richtlijnen, maar de vertaling naar concrete acties loopt achter tegenover de buurlanden. Een bedrijf dat voor de productie van zijn assortiment leunt op onderbetaalde of ongezonde arbeid in Cambodja of Bangladesh, gaat in ons land onder de radar en hoeft geen sancties te vrezen.’

Huyse wijst als deel van de verklaring naar het beleid van de huidige regering, die vooral inzet op de sensibilisering van bedrijven, en daar weinig of geen bindende maatregelen aan koppelt.

Ook de vele politieke betrokkenen maken het sluiten van afspraken niet makkelijk, zegt hij. ‘De bevoegdheden zitten versnipperd over veel ministeries en instanties. In andere landen kreeg bijvoorbeeld een nationaal mensenrechteninstituut of een Sociaal-Economische Raad een duidelijk mandaat om beleid rond dit thema voor te bereiden en op te volgen. Een veel efficiëntere manier van werken.’
Zelfs het brede middenveld worstelde in het verleden om bijvoorbeeld Schone Kleren hoog op de politieke agenda te krijgen.

Gevolg? Het maatschappelijk debat daarover blijft beperkt, en een beleidskader, waarmee inkopers en leveranciers stevig aangepord worden om de levensstandaarden van hun werknemers te verbeteren, ontbreekt compleet.

Natuurlijk draagt de consument een deel van de verantwoordelijkheid, zegt Huyse. ‘Maar zelfs wie de thematiek opvolgt, weet niet altijd of hij duurzaam koopt. Zo wijzen duurdere kleren niet per definitie op betere arbeidsvoorwaarden. Daarom moet de politiek, samen met de sectoren en de bedrijven, de grote lijnen trekken.’

Veel van de goedkope ketens zijn trouwens terug te voeren tot een handvol groepen met enorme inkoopmacht, zegt Martje Theuws van de Nederlandse organisatie Somo (Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen). ‘Het zijn zij die de industrie kunnen veranderen.’

Sara Ceustermans van de Schone Kleren Campagne wijst daarnaast op de strijd om de goedkoopste te blijven – wat het extra moeilijk maakt naar de publieke opinie. ‘Tien jaar geleden vonden we een T-shirt van 15 euro al goedkoop; tegenwoordig pakt C&A uit met T-shirts van 2 euro. Dat zet almaar meer druk op de productiekosten.’

Huyse hoopt dat België niet pas in gang schiet na een nieuwe ramp. ‘De verantwoordelijkheid is immers enorm. Daarom: geen excuses meer.’

Bron: De Standaard, 23/04/2018
http://www.standaard.be/cnt/dmf20180422_03476226

Eigen mening:
Ik denk dat mensen in België er ook niet aan denken om te kijken of iets ethisch gemaakt is. Zeker tieners niet, deze hebben tegenwoordig ook koopkracht. Ze kijken uit naar iets goedkoop dat toch in de mode is. Vaak moeten tieners kijken naar het geld dat ze krijgen om kleren komen. Ouders weten dat er T-shirts zijn van twee euro en gaan daarom niet heel veel geld geven aan de tieners om iets duurdere kleding te kopen. Zeker omdat tieners hun kleding niet afdragen en na een jaar andere kleren kopen om in de mode te zijn. Volwassenen zoeken dan weer de goedkoopste kleren omdat zij ook kijken naar hun geld. Al heb ik de indruk dat ze wel meer kijken naar de kwaliteit kijken. Ik hoop dat die hogere kwaliteit garant staat voor betere werkomstandigheden. Al vrees ik dat het een fabel is als deze ketens ook niet de meeste winst uit hun producten willen halen.
Een punt waar het artikel zeker gelijk in heeft is dat het zeer moeilijk te weten is welke winkels op de werkomgeving van hun arbeiders letten. Zo heb ik een beetje opgezocht en vond ik vooral voor elk merk apart een uitleg over hun bijdragen aan de werkomstandigheden van arbeiders, maar nooit een gecombineerde groep dat staat voor ethische kledij. Het zou handig zijn dat net zoals bij bioproducten, er ook een label is voor ethische kledij. Dit zou de consument zeker helpen. Enige bruikbare sites waren die van de schone kleren campagne. Al zou je daarmee in de winkel niet ver raken. Darnaast heb je Fair Wear Foundation. Het is nog niet genoeg verspreid om echt nuttig te zijn, maar het kan zeker van pas komen om hier op te letten in de toekomst.
Als laatste punt heb je de politiek. Ik snap dat zij de economie niet willen schaden met het opleggen van duurdere methodes om kleding te maken. Het is duidelijk dat onze politiek eerder voor geld kiest dan voor mensenrechten. Al kan ik weinig zeggen omdat dit topic eigenlijk niet besproken word. Dit zorgt ervoor dat ik niet weet welk standpunt de politiek heeft tegenover dit onderwerp. Het lijkt dat ze eerder onverschillig zijn, maar er is niet genoeg informatie om dat te bevestigen denk ik.

schone kleren campagne: http://www.schonekleren.be/schone-k...erken-en-ketens
Fair Wear Foundation: https://www.fairwear.org/