Van kennis naar kunde

Geert Buelens


Kort tromgeroffel. 'De Lage Landen' - zo heet de gezamenlijke strategie die premier Rutte en minister-president Peeters aan het uitbouwen zijn. Welwillend werd het bericht in de Vlaamse kranten opgenomen (DS 30 november). In de Nederlandse media, daarentegen, geen woord. Daarmee zijn de verhoudingen meteen helder geïllustreerd. Eens te meer zoekt Vlaanderen zijn heil langs het Noorden. En eens te meer organiseert het daarmee zijn eigen ontgoocheling, want ook deze keer dreigt de liefde toch vooral van één kant te komen. Noch maar net werd Vlaanderen ongelooflijk door het Nederlandse kabinet belazerd in de zaak van de Hedwigepolder of daar gaat de voordeur toch weer open: 'Mogen wij alsjeblieft meespelen?'


Naïef misschien. Maar ook onvermijdelijk. Als buren zijn we nu eenmaal tot elkaar veroordeeld. Dat die met het grootste bakkes het dan voor het zeggen heeft, hoort er gewoon bij. De manier waarop België in de zak is gezet door Frankrijk in de affaire-Dexia achten veel Vlamingen typisch voor de arrogantie van de francofonie. Of de Nederlanders zoveel genereuzer waren toen Fortis omviel, is echter maar de vraag. Als Calimero zijn we geboren, als Calimero moeten we door het leven. Maar laten we dan toch proberen het met enige stijl te doen.

Zo beschouwd is het de vraag of het huidige Nederlandse kabinet een stijlvolle partner kan en wil zijn. En wat Vlaanderen en Nederland voor elkaar kunnen betekenen. De gezamenlijke 'Lage Landen'-strategie, lezen we, zou zich onder meer richten op domeinen als urbanisatie en innovatie. De achterstand die het voorstedelijke rampgebied genaamd Vlaanderen op het eerste gebied heeft, is nauwelijks te beschrijven. De problemen waarmee beide gewesten worstelen zijn veelal onvergelijkbaar.

Zo kampt Nederland in toenemende mate met 'krimpgebieden': grote delen van het zuiden, oosten en noorden van het land lopen leeg. Jongeren trekken naar de Randstad om te studeren en keren nooit meer terug naar hun steeds meer ontvolkte dorpen en steden. Op termijn zullen er scholen gesloten worden en zal, door de vergrijzing, alleen in de zorgsector nog werk te vinden zijn. De honkvaste Vlaming kan zich bij dit alles weinig voorstellen. Terwijl Zeeuws-Vlaanderen krimpt, is daar aan de andere kant van het kanaal Gent-Terneuzen weinig of niets van te merken.

Het Vlaamse innovatiebeleid van de voorbije jaren was niet onverdienstelijk. Gehoopt mag worden dat het huidige Nederlandse beleid geen voorbeeld zal zijn. Wetenschappelijk onderzoek is in Den Haag immers eerder dit jaar nagenoeg genationaliseerd en ondergebracht bij het ministerie van Economie en Innovatie. Het motto van de bevoegde minister Maxime Verhagen (CDA) luidt: 'Van kennis naar kunde naar kassa'. De wetenschap wordt volledig in dienst van de economie geplaatst. In de praktijk betekent dit dat onderzoek in de toekomst enkel nog kan als een bedrijf het mee indient en financiert. Nadien krijgt dat bedrijf een dusdanige belastingaftrek dat dit beleid in feite neerkomt op het subsidiëren van Shell en Philips. Voor fundamenteel onderzoek is er nauwelijks nog plaats. Cultuur wordt gereduceerd tot creatieve industrie: gaming en stedenbouw.

Dat de ministers Peeters en Muyters hier enthousiast van worden, kan ik me perfect voorstellen. Samenwerking met Nederland zal de Voka-isering van de Vlaamse gewesten ongetwijfeld bevorderen. Van kennis naar knudde naar krasselen. Peeters zette wat dat betreft aardig de toon deze week: 'Zij zijn plannenmakers. Wij zijn plantrekkers, pragmatici. Dat combineren we. Er is immers al afgesproken dat we het motto just do it! aannemen.'

O cultuurflaminganten - kom terug! Ziedaar de bekroning van tweehonderd jaar Vlaamse ontvoogding: dat we niet alleen met onze Franstalige landgenoten maar ook met onze Nederlandse buren Engels praten terwijl we met 130 per uur (nog zo'n toekomstgericht besluit van de Nederlandse regering) van het ene bedrijvenpark naar het andere kunnen racen. Timbuk 3 wist het al in 1986: The future's so bright, I gotta wear shades.


DS, 03-12-2011 (Geert Buelens)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB