De Nobelprijs Literatuur voor de Amerikaanse folk- en protestzanger Bob Dylan (75) weekt heel wat reacties los. ‘Deze bekroning komt niet uit de lucht gevallen.’
Pro of contra: ‘Misschien moet er een aparte Nobelprijs voor Songteksten komen’
Christophe Vekeman Foto: Fred Debrock

‘Bob Dylan is een van de heel weinige mensen in de literatuurgeschiedenis die erin geslaagd zijn op eigen houtje een literair genre te creëren’, vindt de Gentse schrijver Christophe Vekeman. ‘Hij moet het van zijn teksten hebben, die maken van hem de grootheid die hij is. En dat is vandaag eens te meer gebleken.’

‘Er wordt weleens gezegd dat Dylan geen poëzie schrijft. Voor mijn part hoeft het geen poëzie te zijn, maar hij is er wel in geslaagd om van de songtekst een literair genre te maken en songteksten tot de literatuur te laten behoren. Dat is een enorme verdienste, een Nobelprijs waard.’

‘Nobelprijs Literatuur voor literatuur’
Pro of contra: ‘Misschien moet er een aparte Nobelprijs voor Songteksten komen’
Luc Devoldere Foto: Michiel Hendryckx

Maar er worden ook kritische bedenkingen geplaatst bij de keuze voor Dylan. ‘Bob Dylan is een groot kunstenaar, maar van een andere soort dan het soort dat de Nobelprijs Literatuur hoort te krijgen’, vindt Luc Devoldere, hoofdredacteur van Ons Erfdeel en Dylanfan.

‘We leven in een tijd van hybriditeit en crossover, en daar past deze bekroning in. Maar ik vind dat de Nobelprijs Literatuur bedoeld is voor literatuur. Die heeft het al zo moeilijk, laat ons die prijs dan reserveren voor een taalmonument en alleen dat, iets wat je als tekst moet lezen.’

‘Wat Dylan doet, is een hybride, complexe vorm. Misschien moet er een aparte Nobelprijs in het leven worden geroepen voor songteksten, en die zou hij volop verdienen’, aldus Devoldere.

Luisteren vs. lezen

‘De teksten van Dylan werken uitzonderlijk goed als hij ze zingt, maar ze zijn niet los te koppelen van de muziek. Ze hebben de muziek nodig’, vindt Devoldere.

Volgens Vekeman gaat die stelling slechts gedeeltelijk op. ‘Zijn teksten zijn ongelooflijk goed, heel muzikaal. Hij maakt gebruik van ingewikkelde rijmschema’s, theatrale filmische effecten en onvergetelijke beelden. Zijn teksten zijn wél onafhankelijk te lezen van de muziek, ze hebben een grote zeggingskracht, ik lees ze oneindig veel liever dan de meeste poëziebundels die ik onder ogen krijg.’

‘Overigens luister ik ook liever naar de gedichten van Hugo Claus dan dat ik ze lees. En als ik poëzie van Gerard Reve lees, hoor ik ook altijd zijn stem erbij’, besluit Vekeman.

Geen gewoonte

Volgens Vekeman wordt de keuze voor een iemand als Dylan geen gewoonte van het Nobelprijscomité. ‘Wat de onderliggende motieven van het Nobelprijscomité zijn, weet ik niet, maar je moet de redenen voor de toekenning van de prijs niet ver gaan zoeken: de kwaliteit van Dylans teksten en zijn grote invloed op iedereen die er vandaag toe doet in de pop- en rockmuziek.’

‘Ik denk niet dat het een gewoonte wordt van het Nobelprijscomité om een zanger te bekronen, er is gewoon niemand die aan Dylan kan tippen. Als ik over mijn eigen werk en mijn literaire invloeden praat, dan hoort Bob Dylan daar zeker bij.’

http://www.standaard.be/cnt/dmf20161013_02517283, DS 13/10/16

Mijn mening: Ik vind het goed dat de Nobelprijs voor Literatuur naar een songwriter is gegaan. Het bereikt een breder publiek omdat muziek door een groter aantal mensen wordt opgevangen. Muziek is ook populair bij de jeugd, op deze manier krijg je hun interesse misschien aangewakkerd of gaan ze al eens zelf de songteksten bekijken in plaats van dit verplicht in de klas te doen. Een Nobelprijs voor Songteksten mag er volgens mij niet komen omdat dit dan minder in de aandacht komt omdat het wauw-effect weg is en dan wordt volgens bepaalde personen deze prijs misschien minder gewaardeerd. Ik vind songteksten echt literatuur, ze kunnen zeker ook een boodschap over brengen. Ikzelf begrijp niet altijd alles meteen wat gezongen wordt in andere talen, maar ik vind het belangrijk aandacht te hebben voor de inhoud en niet enkel voor de muziek, groep, clip of sfeer.