De Vlaamse meerderheidspartijen willen het debat over de toekomstige rol van de koning aangaan. Allemaal vinden ze dat die een meer protocollaire functie moet krijgen. 'We moeten discussiëren op welke manier hij in de toekomst zal functioneren', zegt Alexander De Croo (Open VLD).


Dat de Vlaming geen al te hoge pet op heeft van prins Filip, de toekomstige koning van dit land, bleek uit een veeleer pijnlijke peiling van VTM. Minder dan de helft (46 procent) vindt dat Filip er klaar voor is, en nóg minder Vlamingen (43 procent) denken dat hij er het talent voor heeft. Dan is het weinig verwonderlijk dat het debat over de toekomstige rol van de koning opflakkert. Ook in de politiek verwachten sommigen problemen met 'koning' Filip, die net als zijn oom Boudewijn wel eens zou kunnen weigeren om wetten te ondertekenen. 'Maar goed, zolang zijn vader nog in goede gezondheid verkeert, is er geen probleem', zegt één Vlaamse toppoliticus.

Initiatief van De Croo

Uitgerekend Herman De Croo (Open VLD), royalist pur sang, stak dit weekend het vuurtje aan. Hij wil gerust debatteren over een meer protocollaire rol voor de koning, wat zou betekenen dat die geen wetten meer afkondigt en misschien zelfs geweerd wordt uit de formatiebesprekingen.

Bij de Vlaamse meerderheidspartijen - en uiteraard ook N-VA - vindt De Croo alleen maar medestanders. Niet het minst in zijn zoon Alexander, voorzitter van Open VLD. 'Het is niet dat we willen dat de koning geen rol meer speelt. Maar we kunnen wel discussiëren op welke manier hij in de toekomst moet functioneren.' Bij Open VLD denken ze eraan om de koning niet langer wetten te laten afkondigen en hem bij de formatie te vervangen door de Kamervoorzitter, die dan op presidentiële wijze boven de partijen behoort te staan. In Nederland hebben ze die discussie al beslecht: daar is koningin Beatrix uit het proces van de regeringsvorming geweerd en zal de Kamer voortaan de formateur aanwijzen.

'Eerst de crisis'

Ook CD&V-voorzitter Wouter Beke wil de discussie aangaan. 'Is het bijvoorbeeld nog nodig dat de koning wetten afkondigt?', vraagt hij zich af. 'Wellicht niet.' Maar Beke blijft tegelijkertijd voorzichtig. 'Laat ons eerst de afgesproken staatshervorming uitvoeren. Tijdens deze legislatuur zie ik de rol van de koning niet meer veranderen.' Eenzelfde standpunt bij SP.A. Kamerlid Renaat Landuyt: 'Als de andere partijen een protocollaire koning willen, geen probleem. Wij zijn principieel republikeins. Maar we moeten ons nu eerst met de economische crisis bezighouden, en dan pas met symbolen.' Alleen N-VA wil echt haast maken. Ondervoorzitter Ben Weyts: 'Je kunt bezwaarlijk zeggen dat de koning een neutrale rol gespeeld heeft tijdens de formatiegesprekken. Toen wij als grootste partij het initiatief vroegen, bleef het altijd stil in Laken.'

Als de discussie op gang schiet, hebben de politieke partijen in dit land al een document om op voort te borduren. Tijdens de gesprekken over BHV van april 2010, beëindigd met de door Open VLD uitgelokte val van de regering, stelde 'koninklijk opdrachthouder' Jean-Luc Dehaene een lijst met bevoegdheden op. Volgens verschillende bronnen wilde hij de koning onder meer verhinderen om nog wetten af te kondigen en ministers te benoemen. Dat deed hij op de koop toe in samenspraak met het Hof, zeggen sommigen. 'Daar achtten ze het verstandigen om te vermijden dat Filip de monarchie zou ondergraven, door bijvoorbeeld een weigering om wetteksten te ondertekenen. Net zoals zijn oom Boudewijn dat deed dat met de abortuswet.'

De nota van Dehaene sneuvelde echter met het vertrek van Open VLD uit de regering. En een hervorming van de rol van de koning steekt niet in de lijst van grondwetsartikelen die voor herziening vatbaar verklaard werden. Maar er is ook nog zoiets als artikel 195, een achterpoortje in de grondwet om die grondwet desnoods tòch te veranderen. 'Politiek ligt het moeilijk', zegt één Vlaamse toppoliticus. 'Maar als het nodig is, kan het zeer zeker.'

Bron: De standaard

Eigen mening
Ik vind het goed dat men denk aan een discussie over de rol van de koning, maar zoals in het artikel staat vind ik het ook belangrijker dat de partijen zich eerst bezig houden met de economische crisis, daarna pas met symbolen. Ikzelf vind de monarchie overbodig geworden, het kost de Belg enkel maar geld. Neem nu de regeringsonderhandeling van een jaar geleden. Telkens er een probleem was, werd de koning teruggeroepen van vakantie, waarschijnlijk betaalt met dotaties. Het toppunt vond ik dan wel dat de koning slecht gezind was dat hij moest terugkeren van vakantie omdat de onderhandelaars er niet uit geraakten.
Wat mij betreft mogen ze al beginnen met de dotaties te beperken tot de koning, en eventueel de kroonprins. De volgende stap zou voor mij mogen zijn dat heel het monarchische systeem op een enorm laag pitje wordt gezet.