Voor honderden soorten grote hoefdieren, primaten en vleermuizen is de illegale jacht de grootste bedreiging. Dat blijkt uit cijfers van de International Union for the Conservation of Nature (IUCN). Alleen ingrijpende veranderingen en politieke wil kunnen vermijden dat diersoorten letterlijk worden opgegeten.

Een internationaal team van onderzoekers analyseerde de Rode Lijst van de IUCN, die de meest bedreigde zoogdiersoorten opsomt. Uit hun onderzoek blijkt dat 301 soorten vooral door de jacht en stroperij getroffen worden, variërend van het visayawrattenzwijn tot de Bulmer fruitvleermuis.

De hardst getroffen groep zijn de primaten, - de apen en aapachtigen - met 126 bedreigde soorten waaronder de laaglandgorilla, de chimpansee en de bonobo.

"Conservatieve schatting"
"Onze analyse is conservatief", zegt William Ripple, hoogleraar Ecologie aan de Oregon State University en coördinator van het onderzoek in "Royal Society Open Science".

"Deze 301 soorten zijn de ergste voorbeelden van terugvallende populaties van zoogdieren, waarvoor de jacht en stroperij duidelijk een grote bedreiging zijn. Als er voor andere diersoorten onvoldoende data voorhanden waren, hebben we die niet mee in de lijst opgenomen."

De lijst bevat onder meer de Javaanse en zwarte neushoorn, tapirs, herten, knaagdieren en grote roofdieren. De dieren worden bejaagd of gestroopt voor de consumptie van hun vlees, het zogenoemde "bushmeat", maar ook voor de handel in trofeeën of huisdieren, of voor gebruik in traditionele "geneeskunde", zoals de hoorns van neushoorns in de Chinese "geneeskunde".

"We willen meer bewustzijn creëren voor deze wereldwijde crisis", zegt Ripple. "Veel van deze dieren staan op de rand van uitsterven.De illegale smokkel wordt gerund door gevaarlijke internationale netwerken en staat qua winsten op gelijke voet met de handel in wapens, mensen en drugs".

"Lege landschappen"
Het verdwijnen van de dieren heeft ingrijpende gevolgen voor de ecosystemen waar ze deel van uitmaken. De bossen, graslanden en woestijnen worden "lege landschappen", schrijven de auteurs.

Grote grazers spelen bijvoorbeeld een belangrijke rol in de verspreiding van zaden. Als grote roofdieren verdwijnen, kunnen prooien zoals knaagdieren zich ongebreideld voortplanten, met grotere kans op ziekte, ook voor de mens.

Het verdwijnen van de dieren heeft ook gevolgen voor de voedselzekerheid, want veel van de dieren vormen een belangrijke bron van eiwitten voor de lokale bevolking.

"Zo wordt in het Braziliaanse Amazonewoud naar schatting 89.000 ton vlees per jaar gevangen, met een marktwaarde van zo'n 200 miljoen euro", schrijven de onderzoekers. "De cijfers in het Congobekken zijn naar schatting vijf maal zo groot." Als de dieren verdwijnen, komt de voedselzekerheid van miljoenen mensen in gevaar.

Om het tij te keren, stellen de onderzoekers vijf ingrepen voor, waaronder strengere wetgeving voor stroperij en handel in bedreigde diersoorten. Maar er moet ook een betere voorlichting komen van de consument over de gevolgen van handel in bushmeat, naast alternatieven voor het vlees, zoals eiwitrijke gewassen. Tot slot kan aandacht voor gezinsplanning de bevolkingsgroei, en zo de druk op de diersoorten, verminderen.

Motivatie: 301 bedreigde diersoorten is heel veel! Ik ben absoluut tegen illegale jacht (jacht in het algemeen eigenlijk) en acht deze mensen verantwoordelijk voor het verdwijnen van vele diersoorten. Ik hoop dat de politiekers hier echt goed gaan over nadenken hoe ze deze praktijken kunnen vermijden. Enkel door hen, kan er iets aan gedaan worden vind ik. Niet enkel het feit dat de voedselzekerheid in gevaar komt, ook voor het ecologisch systeem is de jacht op dieren echt niet goed! Ik begin me meer en meer zorgen te maken over ons milieu in het algemeen: de bedreigde diersoorten, het gat in de ozonlaag, de afvalberg die steeds groter wordt,... Elke persoon kan al kleine dingetjes doen om dit te vermijden: minder verpakking kopen, meer met de fiets of het openbaar vervoer gaan,... Maar lijken dit niet te willen aangezien 'één persoon het verschil niet kan maken'. Dit vind ik een zwak excuus aangezien als iedereen zo denkt, er nooit iets ga veranderen...

Bron: De Standaard - 22/10/2016, http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/wetenschap/1.2799753