Marokko staat voor moeilijke keuze tussen vergeven of straffen


In Marokko is een onderzoek naar de schendingen van de mensenrechten onder wijlen koning Hassan II afgerond.


De commissie voor Rechtvaardigheid en Verzoening (IER) werd bijna twee jaar gelden opgericht door koning Mohammed VI, de zoon van Hassan. Ze bestond uit 17 gewezen politieke gevangenen en mensenrechtenactivisten. Ze kon licht werpen op de verdwijning van zo'n 600 mensen en de dood van bijna 500 anderen in de periode 1956 tot 1999, de zogenaamde 'jaren van lood'.

Voor negenduizend mensen vraagt de commissie een schadevergoeding. Tevens stelt ze een reeks hervormingen voor om een herhaling van de mensenrechtenschendingen te voorkomen. De IER vraagt bovendien dat de staat Marokko zich in het openbaar verontschuldigt tegenover de slachtoffers. Hiermee is Marokko het eerste Arabische land, merkt het Marokkaanse blad Aujourd'hui Le Maroc op, dat de moed heeft zijn duistere verleden bloot te leggen. Het land staat nu voor de keuze om te vergeven of te straffen, aldus het blad. Tot voor kort leek er een consensus te bestaan rond de optie vergeten en vergeven. ,,Dat ligt in onze Marokkaanse en islamitische aard.''

Vlak voor de publicatie van het rapport zijn er evenwel nog nieuwe feiten aan het licht gekomen. Twee getuigen hebben het bestaan van twee nieuwe massagraven onthuld. In het ene graf liggen mensen die tijdens betogingen in Casablanca op 20 juni 1981 werden omgebracht. In het andere rusten slachtoffers van politiegeweld tijdens de incidenten in Fes op 14 december 1990, schrijft Aujourd'hui .

Zeker de getuigenis van de man die de autoriteiten naar het graf in Fes leidde, legt volgens het blad onomstotelijk de verantwoordelijkheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken - en dus van de toenmalige minister Driss Basri - vast.

Het blad herinnert eraan dat Driss daags na de gebeurtenissen in Fes sprak van slechts zes doden. Er beginnen nu stemmen op te gaan om het gerecht, zeker in sommige dossiers, het werk van de IER te laten voortzetten.


DS, 19-12-2005

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB