Dood van een Vlaams staatsman: Hugo Schiltz (1927-2006)


,,Een politicus mag niet klagen als een deel van zijn project wordt gerealiseerd.'' Hugo Schiltz, de gewezen Volksunie-voorzitter die zaterdag na een korte ziekte overleed, blikte steevast tevreden terug op zijn carrière van meer dan veertig jaar. Tijdens zijn loopbaan lukte het om het unitaire België ,,te ontkleden'' tot een federale staat.


Schiltz stuurde zijn partij, de in 2001 ter ziele gegane Volksunie, tijdens de jaren zeventig in de richting van een regeringsdeelname. Het was zijn overtuiging dat alleen machtsparticipatie het doel van een zelfstandig Vlaanderen dichterbij kon brengen. De eerste regeringsdeelname draaide in 1978 met het Egmontpact uit op een fiasco. Maar in de laatste regering Martens (1988-1991) kon hij als vice-premier het federalisme verder uitdiepen.

Zijn aanpak veroorzaakte een schisma binnen het Vlaams-nationalisme. Daar begreep men zijn zin voor het compromis niet. Het Egmontpact leidde tot de oprichting van het Vlaams Blok. De latere opgang van die partij, samen met de versplintering van de Volksunie, was voor Schiltz een bittere pil. Hij was minder opgetogen over de maatschappelijke evolutie in Vlaanderen.

Schiltz had een open en pluralistische geest. Na de oorlog verzeilde hij even in de gevangenis wegens zijn lidmaatschap van een extreem-rechtse jeugdbeweging. Het veroorzaakte een mentale catharsis die hem deed uitgroeien tot een hartstochtelijk democraat die niets moest weten van onverdraagzame en bekrompen tendensen die de Vlaamse Beweging tijdens de Tweede Wereldoorlog op de rand van de afgrond hadden gebracht.

,,Wat je denkt en zegt, is belangrijk. Wat je doet, is belangrijker. Maar het belangrijkste is wat je bereikt'', zo zei hij. Schiltz benadrukte steevast dat alleen onderhandelingen, eerder dan holle vatenretoriek, de basis vormden voor een akkoord. Daarom zocht hij beneden de taalgrens naar gesprekspartners om hen ervan te overtuigen dat het door Vlaanderen gewenste federalisme ook in het voordeel van Wallonië was. PS-voorzitter Elio Di Rupo sprak gisteren over een ,,Vlaams politicus van formaat''.

Zijn rol in de staatshervorming leverde Schiltz in 1995 de titel van minister van Staat op. Voordien was hij twee keer minister.

Een eerste keer, begin jaren tachtig, in de allereerste Vlaamse regering onder leiding van Gaston Geens. Als minister van Begroting maakte hij op het einde van dat decennium de laatste regering-Martens mee. Die verliet hij voortijdig uit protest tegen een Belgische wapenlevering aan het Midden-Oosten.

Schiltz startte zijn carrière als onafhankelijke bij de toenmalige CVP, maar koos in 1963 definitief voor de Volksunie. In de eerste helft van de jaren negentig voerde hij zowel met VLD-voorzitter Guy Verhofstadt als met CVP-voorzitter Johan Van Hecke gesprekken over een mogelijke samenwerking .

Na het verdwijnen van de Volksunie verkoos hij Spirit boven de N-VA. Hij voelde er zich als ,,de laatste der Mohikanen''. Ook als advocaat bleef Schiltz tot op het allerlaatste actief. Een infectie werd hem fataal.


DS, 07-08-2006

Bijgesloten Plaatje(s)

 

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB