BRUSSEL - De federale topfunctionarissen moeten zeer binnenkort bewijzen dat ze een 'afdoende functionele kennis' van de tweede landstaal hebben, zoals dat tien jaar geleden in de wet is gezet.

Van onze redacteur

Staatssecretaris voor Ambtenarenzaken Hendrik Bogaert (CD&V) wil dat de 140 hoogste federale ambtenaren - in het vakjargon: degenen die een 'mandaatfunctie' hebben - binnen de zes maanden bewijzen dat ze de tweede landstaal afdoende kennen om hun topfunctie goed te kunnen uitoefenen. Als ze dat niet kunnen, zouden ze hun managementvergoeding verliezen.

Dat voornemen zal vandaag ongetwijfeld aan bod komen bij de voorstelling van zijn beleidsnota.

'Ik vind die eis niet uit, die staat al in de wet sinds 2002', zegt de staatssecretaris.

Hij werd niet toegepast. 'Maar vanaf nu dus wel.' Bogaert heeft al geweigerd het koninklijk besluit te verlengen dat 'in afwachting van de toepassing van de wet' taaladjuncten instelde voor de overheidsmanagers die de tweede landstaal niet machtig waren. Die taaladjuncten vallen dus straks weg.

Bogaert erkent dat dit voornemen niet in het regeerakkoord staat. Het is ook niet formeel besproken in de regering. 'Maar het is duidelijk dat dit moet.'

Hij heeft vier argumenten. Het staat al tien jaar in de wet. Ten tweede: de efficiëntie van de diensten; een topambtenaar die de helft van de informatie niet begrijpt en niet begrepen wordt en voor wie alles voortdurend moet worden vertaald, kan niet efficiënt werken en veroorzaakt veel extra kosten. Hij of zij kan ook het personeel niet evalueren, een essentiële taak van een manager.

Ten vierde verwijst Bogaert naar 'de nieuwe geest' die waait sinds het aantreden van premier Elio Di Rupo (PS), die het voorbeeld gaf door te beloven zware inspanningen te doen om zijn kennis van het Nederlands te verbeteren, uit respect voor de burgers.

Wat is een 'afdoende functionele kennis' van de andere landstaal? Dat wordt gedefinieerd als het niveau B1 voor spreken en B2 voor lezen en luisteren voor 'gewone' topambtenaren, en als C1 voor lezen, luisteren en spreken voor managers die moeten waken over 'de eenheid van rechtspraak', dat wil zeggen: die de gelijkheid van juridische teksten in het Frans en het Nederlands moeten kunnen nagaan (zie kader).

Voor zover bekend is de talenkennis van de meeste federale overheidsmanagers vandaag beter dan in 2002. Er zijn nog maar 12 taaladjuncten in dienst. Het aantal managers dat echt geen letter van de andere landstaal kent, is uitermate beperkt.

Wel hebben veel topambtenaren wellicht schrik van een examen of assessment. Doordat de verplichting tien jaar lang niet werd toegepast, hebben ze zich niet bijgeschoold zodra ze vonden 'dat ze hun plan konden trekken'.


De standaard
11/01/2012


Mening:

Ik vind dat de federale topambtenaren in ons land inderdaad zowel Frans als Nederlands zelf moeten kunnen beheersen en niet de hulp van taaladjuncten inroepen! Op landsniveau moeten zij zowel de Frans- als Nederlandssprekende burgers te woord kunnen staan.

Onze eerste minister Elio Di Rupo beseft dit wel. Hij wil dan ook inspanningen leveren om zijn Nederlands te verbeteren. Het afleggen van een examen maakt dat dit niet meer bij een belofte zal blijven.

Het wordt in mijn ogen dan ook hoog tijd dat de wet van 10 jaar geleden ook effectief wordt toegepast!

Ik vind het ook een absolute must dat topambtenaren in ons land beide landstalen beheersen. Eigenlijk vind het zelfs bizar dat het alleen een verplichting wordt voor de 140 topambtenaren. Alle ambtenaren die in Brussel werken zouden tweetalig moeten zijn. In het artikel wordt duidelijk aangehaald dat je niet voldoende kan werken als je een tekst in de andere landstaal niet voldoende begrijpt en daar ben ik het volledig mee eens.
Ik ben ook verbaasd dat dit al tien jaar in de wetgeving is opgenomen en dat er nu pas een aanpak komt om dit op te volgen hierdoor ik kan Hendrik Bogaert aleen maar gelijk geven!

Toch wel raar dat zoiets al 10 jaar in een wet staat en nog nooit werd toegepast. Zelfs alleen maar met het gebruik van een beetje gezond verstand, moet je als TOPambtenaar weten dat je zowel het Frans als het Nederlands zou moeten beheersen. Ik zou mij alvast doodschamen mocht ik continu aan vergaderingen deelnemen, waar ik mijn collega maar half verstond of waar ik mij zelf niet verstaanbaar zou kunnen maken. Er zijn genoeg mogelijkheden om je talenkennis bij te schaven.

Ik zou durven stellen dat de ambtenaren die niet slagen voor hun examen op staande voet mogen ontslagen worden. Eigenlijk hebben ze bedrog gepleegd en hebben ze een vergoeding geïncasseerd waar ze geen recht op hadden. Ze hebben er comfortabel kunnen van genieten en geen haan die ernaar kraaide. Nu het warm wordt aan hun voeten, hebben sommigen nog het lef om te protesteren. Begrijpe wie begrijpen kan. Je moet maar durven.

Goed initiatief. Ik vind het alleen jammer dat de 'gewone' ambtenaar in Brussel buiten schot blijft, hun tweetaligheid zou ook gegarandeerd moeten zijn. Wie beide landstalen niet onder de knie heeft, zit daar simpelweg niet op zijn plaats.

Een voorbeeld: Bijna alle FOD's in ons land zijn/worden gecentraliseerd naar Brussel of hebben hun hoofdkantoor in Brussel. Het gevolg daarvan is dat vele ambtenaren die elders werken geregeld naar Brussel moeten bellen voor dossierinformatie en dergelijke. Vraag maar eens rond bij de Vlaamse en Waalse ambtenaren hoe vaak zij iemand in Brussel aan de lijn krijgen die hun landstaal niet kan spreken. Behoorlijk frustrerend, me dunkt.

__________________
Everybody is a genius.
But if you judge a fish by its ability to climb a tree,
it will live its whole life believing that it is stupid. A. Einstein

Net zoals alle anderen hier vind ik het ook ontzettend noodzakelijk dat onze topambtenaren zowel Nederlands als Frans kunnen. Daarom begrijp ik dan ook dat dit al werd voorgeschreven in de wet van 2002, maar wat ik niet snap is dat er eigenlijk nog niets met die wet is aangevangen. Ja Elio Di Rupo heeft nu beloofd om zijn Nederlands bij te schaven. Ik vind het heel goed dat hij dit wil doen, maar als ze in 2002 al wat strenger waren geweest, had hij nu waarschijnlijk wat minder problemen met het Nederlands. Wat nog al is aangegeven door iedereen, is dat niet alleen de topambtenaren afdoende functionele kennis van de tweede landstaal moeten hebben, maar gewoon alle ambtenaren die in Brussel werken. Ons land is nu eenmaal tweetalig, en voor sommige jobs vereist dat dan een extra inspanning voor het leren van de tweede landstaal!

Zoals de rest al zei, vind ik het vreemd dat deze wet al bestaat sinds 2002 en dat ze nog altijd niet is toegepast. België is tenslotte een tweetalig (zelfs drietalig) land. De reden om beide landstalen te kennen en kunnen is dus niet ver te zoeken. Hoe ga je nu met elkaar communiceren als je elkaars taal niet begrijpt?
Di Rupo heeft het goede voorbeeld al gegeven, dat klopt en nu is het de beurt aan de andere topambtenaren en naar mijn mening zelfs alle ambtenaren die in Brussel werken. Ook al moeten ze hiervoor een extra inspanning doen...

Zelfs het simpelweg toepassen van de wet is soms al te veel gevraagd. Vreemd als je weet hoe groot de impact van deze topambtenaren op onze maatschappij kan zijn. Dat men eens gaat nakijken of de wet wordt nageleefd is op zich al een goed idee maar volgens mij mag het nog verder gaan. Iedereen die in Brussel werkt beoefend zijn of haar job in een officieel tweetalig gebied en zou dus in staat moeten zijn om beide talen te spreken. Zeker als het om werk gaat waarbij men in rechtstreeks contact komt met klanten.