Het klinkt misschien vreemd, maar als je wat voorafging aan juli van dit jaar niet meetelt, kunnen we best tevreden op deze formatie terugblikken, vindt MARC HOOGHE. Om die reden stelt de tegenstand volgens hem dan ook nauwelijks iets voor. Wel zal erg veel afhangen van de samenstelling van Di Rupo's ploeg.

Als we er nu op terugkijken, dan is het eigenlijk een heel normale formatie geworden.

De onderhandelingen om echt een regering te vormen zijn begonnen op 7 juli, op het ogenblik dat de N-VA definitief de deur dichtgooide. Sindsdien zijn ruim vier maanden verstreken, en alle akkoorden lijken er nu wel te liggen, zelfs op het aartsmoeilijke domein van de begroting. Een beetje verontrustend blijft wel dat bij al die ingrepen zelden precieze bedragen worden genoemd, wat laat veronderstellen dat er daarover nog niet echt een volledig akkoord is bereikt.

Het is al vaak opgemerkt: het is de belangrijkste verdienste van de begroting dat ze er is. Echt vernieuwend is het allemaal niet, maar de roemruchte eenmalige maatregelen die in het tijdperk-Verhofstadt al eens een budget moesten opsmukken, ontbreken evenzeer. Het gevoel van opluchting is zo groot, dat ook de oppositiepartijen, met de N-VA op kop, niet helemaal lijken te weten op welk doelwit ze nu moeten schieten. Als zelfs de werkgeversfederaties al met al tevreden zijn over het bereikte resultaat, dan is het moeilijk alsnog te beweren dat dit een catastrofe is voor de hardwerkende Vlaming, die verknocht is aan zijn bedrijfswagen.

Geen Dalrymple-bloedbad

De stelling dat het allemaal niet ver genoeg gaat, lijkt voort te komen uit een vreemd soort verlangen om van de huidige situatie gebruik te maken om vooral harde maatregelen op te leggen. Men vergeet daarbij dat besparingen geen doel op zich zijn, en dat het er alleen om gaat over een paar jaar weer tot een begroting in evenwicht te komen. We hoeven ons dus helemaal niet te spiegelen aan Frankrijk of Groot-Brittannië. Ons land had vorig jaar een begrotingstekort van 4,1 procent van het bbp, in Frankrijk was dat 7,1 procent en in het Verenigd Koninkrijk zelfs 10,3 procent.

Men kan dan wel een morele bewondering hebben voor de harde Dalrymple-aanpak, maar bij ons is het gewoon niet nodig om een sociaal bloedbad aan te richten. De kritiek van vooral de N-VA is daardoor vaak onvoorspelbaar en niet echt gefocust. Bart De Wever dreigt in zijn minder goede momenten gewoon de Slavoj Zizek van de rechterzijde te worden: goede ideeën, duidelijk retorisch talent, maar al met al weinig bruikbare alternatieven.

De harde aanpak van de Britse regering-Cameron doet onvermijdelijk denken aan Shakespeares De koopman van Venetië. Als je dan toch een pond mensenvlees moet afstaan, dan kiest Cameron ervoor om in het hart van de natie te snijden, door keihard te bezuinigingen op onderwijs en gezondheidszorg. De regering-Di Rupo hanteert eerder de vertrouwde kaasschaafmethode, door op alle mogelijke plaatsen wat overtollig materiaal weg te schrapen, en zo kom je uiteindelijk ook tot het noodzakelijke pond mensenvlees. Die kaasschaaf slaat onvermijdelijk ook toe voor de gewesten en gemeenschappen. Het is logisch dat als zo'n niveau meer bevoegdheden krijgt, het op die nieuwe domeinen ook meteen een besparingsoperatie mag uitvoeren. In de statistieken komt er immers maar één getal: het tekort voor alle niveaus in België samen en dat moet dus gecoördineerd worden.

Het traject van Di Rupo

De aangekondigde maatregelen zijn inderdaad niet revolutionair, en het gaat allemaal stapje voor stapje. De hoop is nu dat er op dit ogenblik ook niet veel meer nodig is om weer onder de Europese radar te duiken. Of we daar ook in de toekomst verder in zullen slagen, hangt van twee elementen af.

Ten eerste de prestaties in de buurlanden, waarbij nu nog onduidelijk is in hoeverre de met veel tromgeroffel aangekondigde besparingen ook in de praktijk zullen worden uitgevoerd. Zolang we het duidelijk beter doen dan de grote buurlanden, zitten we relatief veilig.

Ten tweede is er de vraag wat de nieuwe regering ervan zal bakken. Onder Jean-Luc Dehaene kon de premier rekenen op een keiharde Herman Van Rompuy, die er als minister van Begroting de discipline inhield. Di Rupo zal zich even sterk moeten laten omringen. Er is heel wat bezorgdheid over het leiderschap van de nieuwe premier, maar misschien miskijken we ons op zijn stijl. Toegegeven, echt spits is het allemaal niet, en je moet vooral veel geduld hebben. Wervende beelden over het einde van de tunnel en dat soort newspeak zitten er ook niet echt in. Maar uiteindelijk heeft Di Rupo een tamelijk foutloos traject afgelegd en heeft hij elke doelstelling ook effectief behaald. Het afgelopen weekend heeft hij aangetoond dat hij bij extreme druk het verwachte akkoord kan binnenhalen. Ook als je zijn traject als voorzitter van de Parti Socialiste bekijkt, zie je dat hij zelden of nooit uit de bocht is gegaan. Fouten vermijden lijkt voor hem soms belangrijker dan een eclatant succes behalen.

De nieuwe premier krijgt dus voorlopig het voordeel van de twijfel als het op het behalen van de doelstellingen aankomt. Maar zijn vicepremiers zullen zeer goed moeten communiceren als ze de bevolking ook willen overtuigen van de legitimiteit van het beleid. Het is nu niet het ogenblik om de regeringsvorming te gebruiken om wat interne personeelsproblemen van de partijen op te lossen: de volgende regering zal echt een groep van the best and the brightest moeten worden.

Bron: De Standaard

Mijn mening:
Dit geeft perfect weer hoe ik naar deze formatie gekeken heb. De ellenlange periode voor juli van dit jaar is er praktisch weinig in beweging gezet. We hadden wel enkele (verdienstelijke) nota's, maar echte akkoorden zijn er niet geweest. Toch denk ik wel dat die stappen nodig geweest zijn om uiteindelijk tot de akkoorden te komen die er nu zijn. Het klopt dat als we vanaf die 7e juli beginnen te tellen, dat we een vrij normale formatieperiode hebben gehad. Sommige zaken gaan inderdaad niet ver genoeg, maar ik zie dat er nu vrijdag al een stakingsdag komt. Als het nog verder ging, hoe had de bevolking dan gereageerd? Ik hoop inderdaad ook dat het een sterke regeringsploeg wordt die (misschien) deze week zal aantreden. Het zal de opdracht zijn van alle ministers, maar vooral van Di Rupo, om zich na meer dan 500 dagen te bewijzen en het vertrouwen van de bevolking terug te winnen!