Sterkste wapen te zwak aanwezig


Het belangrijkste van het kankerplan van federaal minister Laurette Onkelinx is dat het er is, én dat het geen echt plan is.


Door de aankondiging dat er een plan ging komen, hebben beleidsmakers, praktijkmensen, wetenschappers en patiëntengroepen twee maanden voluit hun verzuchtingen en ideeën naar voren kunnen brengen. Voor de aandoening die oprukt tot eerste doodsoorzaak, mag dat wel eens.

De zwakke terugbetaling van sommige medicamenten, de extra kosten die opduiken ná een kankerbehandeling, de problemen van kinderen met kanker of van mensen met zeldzame kankers, waren punten die vaak 'bleven hangen' in de routine van de beslissingsmachines. Nu kwamen ze naar boven.

Zijn ze allemaal opgelost? Neen, de 32 maatregelen van de minister lossen maar een klein deel ervan op. Daarom is het goed dat het plan ook geen plan is. Dan was het definitief. Nu is het zeker dat er nog maanden voort gediscussieerd kan worden.

Het is belangrijk dat gediscussieerd wordt over de vraag wat het beleid bij voorrang moet doen. De kritiek die geuit werd op het plan nog vóór het er was, heeft positieve effecten gehad. De vrees voor overdreven centralisme heeft er - alleszins tot nader order - toe geleid dat er niet één duur en bureaucratisch kankerinstituut komt dat aan de rest van het land gaat opleggen wat er moet gebeuren.

Andere kritiek heeft ervoor gezorgd dat de maatregelen niet uitsluitend gericht zijn op het medisch-technische, maar dat de menselijke zorg en de sociale en psychologische begeleiding en de thuiszorg ook aan bod komen. Misschien nog niet voldoende.

De discussies hebben ook de efficiëntievraag doen stellen. Er wordt ook in deze sector geld verspild. Vaak door slechte organisatie. De gedeeltelijke terugbetaling van de individuele vaccinaties van 12-18-jarigen tegen baarmoederhalskanker is geen goede beslissing. De kostprijs ervan voor de gezinnen maakt het voorspelbaar dat de vaccinatie zal voorbijgaan aan veel meisjes uit lagere inkomensgroepen; terwijl met evenveel of minder geld de Vlaamse Gemeenschap kon instaan voor de gratis vaccinatie van de hele 12-18-jarige vrouwelijke (school-)bevolking.

Ofschoon het kankerplan ook preventiemaatregelen bevat, heeft het ook nog niet geleid tot een afdoende heroriëntering van het geld. Er gaat nog altijd veel te weinig geld naar de voorkoming van kankers (en andere aandoeningen). Het sterkste wapen tegen de oprukkende ziekte is te zwak aanwezig.

Goede preventie kan met weinig geld veel meer kankers voorkomen dan er ooit geneesbaar zullen zijn. Preventie blijft ondergewaardeerd in dit land. Vlaanderen doet wel goede inspanningen, meer dan de andere deelstaten, maar nog altijd veel te weinig. Een verstandige federale overheid zou die deelstaten belonen die dit goed en afdoende aanpakken.


DS, 11-03-2008 (Guy Tegenbos)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB