Vervlogen droom


We staan voor een grote ontnuchtering. De economische neergang die we beleven is geen dipje. Hij is ook niet louter het gevolg van de malversaties van een paar hebzuchtige bankiers. Allemaal hebben we ons gelaafd aan de bron van het goedkope geld. De meesten van ons hebben het niet zo erg gevonden dat de regeringen na de eeuwwende de sanering van de begroting lieten slabakken. En velen dachten dat de aandelen- en huizenprijzen misschien wel eens konden haperen, maar nooit zouden instorten.


Nu weten we beter. Maar wat dat voor ieder van ons en voor de samenleving als geheel betekent dringt maar langzaam door. Natuurlijk komt ooit de dag dat de conjunctuur weer verbetert. Misschien anticipeert de beurs er nu al op en verklaart dat de plotse koersstijgingen van vooral de financiële aandelen. Maar voor de reële economie zich herpakt, zullen nog vele duizenden bedrijven en bedrijfjes de deuren sluiten en zullen nog tienduizenden mensen de job verliezen die ze onaantastbaar waanden.

De overheid kan geen redding brengen. Het klinkt theoretisch goed dat zij in tijden als deze geld in de economie moeten pompen als de gezinnen en de bedrijven uit schrik voor de toekomst nodeloos veel beginnen te besparen. Maar een overheid die al tot de nek in de schulden zit, heeft die mogelijkheid niet. Als ze ongebreideld begint uit te geven, zet ze haar belastingbetalers er nog meer toe aan zuinig te zijn, omdat ze weten dat de factuur uiteindelijk toch bij hen terechtkomt. Met rente.

Het is dus helaas niet meer dan terecht dat de federale regering gisteren tot de conclusie kwam dat er geen budgettaire ruimte is voor een bijkomend relanceplannetje. Iets anders zeggen, zou onverantwoordelijk zijn geweest. Het had anders kunnen zijn als de rentemeevallers en de economische groei van de voorbije jaren beter waren benut, maar dat kalf is intussen verdronken.

Er zijn nog wel een paar zaken die ministers wel kunnen doen. Eén is: geen maatregelen in het vooruitzicht stellen die we niet kunnen bekostigen en die er dus niet zullen komen. Zo brengen ze geen mensen in verwarring die, in afwachting, aankoop- of investeringsbeslissingen uitstellen. Gisteren liet minister van Financiën Reynders weer twijfel ontstaan over het nut van een schrootpremie bij de aankoop van nieuwe auto's. Niet doen.

Een andere is op tijd betalen. De overheid heeft al langer de reputatie een slechte betaler te zijn en verdient die elke dag meer. Er zijn geen complexe onderhandelingen over bijvoorbeeld de invoering van tijdelijke werkloosheid bij bedienden nodig om simpelweg af te kondigen dat de staat voortaan stipt betaalt. Daar zijn veel bedrijven meteen mee geholpen. Alleen vereist het discipline en keuzes en kun je er niet mee scoren op het avondjournaal.

Het zijn geen wondermiddelen misschien, maar ze zetten wel de toon voor waar we naartoe moeten. Het verleden komt niet terug. Wat we van de toekomst dachten te mogen verwachten, is een vervlogen droom. Het wordt harder en langer werken voor minder. Hoe sneller we dat accepteren, hoe beter.


DS, 14-03-2009

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB