Meer vroegtijdige schoolverlaters door stijgende jobkansen

Als er meer jobkansen zijn, kiezen jongeren met een problematische schoolloopbaan er sneller voor om de schoolbanken te verlaten. Zo blijkt uit het rapport ‘vroegtijdige schoolverlaters’.

Voor Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits blijft het halen van een diploma echter de hefboom om duurzaam op de arbeidsmarkt te worden ingeschakeld.

Vroegtijdige schoolverlaters zijn jongeren tussen 18 en 25 jaar die het secundair onderwijs zonder diploma verlaten. In het schooljaar 2015-2016 behaalden 9 op de 10 leerlingen een diploma (61.707 jongeren). In datzelfde jaar verlieten 7.167 leerlingen de schoolbanken zonder diploma. Dit betekent dat 10,4% vroegtijdig de schoolbanken verliet zonder kwalificatie om hoger onderwijs te starten of kansrijk naar de arbeidsmarkt te stappen. In het schooljaar 2014-2015 was dit 9,7%. In het schooljaar 2009-2010, toen het eerste rapport verscheen, bedroeg het percentage vroegtijdige schoolverlaters nog 12%.

Keerzijde van economie

De economie doet het goed, maar het aantrekken van de arbeidsmarkt heeft ook een keerzijde. Ook jongeren die nog geen diploma hebben, komen sneller in verleiding om voor de arbeidsmarkt te kiezen. Zeker in provincies waar het aantal werkzoekenden per vacature sterk daalde, zoals Limburg of Oost-Vlaanderen en er een grote kans op werk is, steeg het aantal vroegtijdige schoolverlaters. De stijging is met 1,5 procentpunt het sterkst in Limburg, terwijl Vlaams-Brabant de enige provincie is waar er geen stijging is. Niet toevallig aangezien Limburg de grootste toename in arbeidskrapte kent, terwijl Vlaams-Brabant de kleinste verandering kent.

De grootste groep vroegtijdige schoolverlaters zit in het deeltijds beroepssecundair onderwijs (dbso) (53,9%). Anders geformuleerd: de kans om vroegtijdig het onderwijs te verlaten ligt meer dan 20 keer zo hoog in het dbso dan in het aso waar slechts 2,5% zonder diploma de school verlaat. In het tso verlaat 7,1% vroegtijdig het school, kso 12,8% en bso 15,5%.

Aantrekkingskracht arbeidsmarkt

‘De aantrekkingskracht van onze arbeidsmarkt verleidt ook jongeren zonder diploma. Ze wagen hun kans om een job te vinden. Het behalen van een diploma blijft echter de hefboom om duurzaam werk te vinden’, vindt minister van Onderwerijs Hilde Crevits (CD&V). Elke jongere verdient volgens de minister een goede opleiding met het oog op de toekomst. Ze verwijst naar recente hervormingen zoals het nieuwe duaal leren, de modernisering van het secundair onderwijs en de versterkte leerlingenbegeleiding. ‘We zetten met deze vernieuwingen sterk in op het voorkomen van ongekwalificeerde uitstroom. Zo biedt duaal leren jongeren én werkgevers alle kansen om in te zetten op leren op de werkvloer’, verwijst Crevits naar het ontwerpdecreet dat donderdag in commissie werd goedgekeurd.

Sinds dit schooljaar deelt het onderwijs de gegevens van vroegtijdige schoolverlaters met VDAB zodat geen enkele jongere tussen de mazen van het net glipt. Zij die geen werk vinden, worden zo actief begeleid in hun zoektocht naar een job of opleiding.

Bron: mg, 2 maart 2018, De Standaard
Link: http://www.standaard.be/cnt/dmf20180302_03385911

Eigen mening: Hoewel het me zorgen baart dat het aantal vroegtijdige schoolverlaters terug is gestegen, kan ik wel begrijpen waarom dit gebeurt. Het gaat heel vaak over jongeren die een slechte 'relatie' hebben met school en leren, wanneer zij de kans krijgen om meteen aan het werk te gaan, grijpen ze die uiteraard met beide handen. Dit lijkt mij in hun jonge jaren absoluut geen probleem. Ze zijn niet werkloos, maar leren toch een job en hebben bovendien een inkomen. De problemen duiken echter op in hun latere leven. Wanneer ze van job willen veranderen of ontslagen worden en opnieuw op de arbeidsmarkt terechtkomen, hebben zij geen diploma. Zij kunnen jaren ervaring hebben in een beroep, maar een secundair diploma is voor vele jobs vereist. Als zij hun expertise zelfstandig willen gebruiken, moeten ze bovendien opnieuw eerst een diploma halen, zodat zij voldoende kennis hebben van boekhouden en andere zaken. Hoewel het op het eerste zicht dus een goed alternatief lijkt, is dat absoluut niet het geval voor de toekomst. Het is daarom belangrijk dat wij met ons onderwijs inspelen op deze groep jongeren. Ik vind het nieuw initiatief 'duaal leren' dan ook een hele goede start. Binnen het BSO, zeker binnen het DBSO en misschien zelfs binnen andere studierichtingen, zou er meer moeten worden geleerd in functie van de toekomst. Op die manier zien de leerlingen in waarom ze iets studeren. Bij praktijkvakken is dit redelijk duidelijk, maar laat dat ook bij theorie zijn. Geef deze jongeren vakken zoals 'Zelfstandige worden', 'Boekhouden 101' of 'Een zaak opstarten'. Bij deze vakken kan je hen veel makkelijker duidelijk maken dat ze dit effectief nodig hebben, je kan het bovendien ook heel concreet maken. Uiteraard is dit maar een wild idee en is er niet één oplossing die deze situatie van de ene op de andere dag verbetert. We moeten als maatschappij blijven inzetten op deze jongeren en nieuwe initiatieven of vormen van leren blijven starten. Zo krijgen we hopelijk telkens meer en meer jongeren die toch besluiten te blijven leren tot ze hun diploma hebben.