Piet Piet Hoera! - Waarom de kookboeken van SOS Piet bestsellers zijn


> Kookboek 'SOS Piet 2' breekt records > Boekhandel bestelt meteen 42.000 exemplaren > Het wonderrecept heet eenvoud en televisie


Alleen Harry Potter en de relieken van de dood deed het vorig jaar een beetje beter. Uitgeverij Lannoo verkocht volgens cijfers van Boek.be, de belangenvereniging van boekenverkopers, uitgevers en importeurs, 79.742 exemplaren van SOS Piet, het kookboek bij Piet Huysentruyts populaire programma op VTM. Op de Boekenbeurs stonden de kopers rijen ver aan te schuiven om hun exemplaar te laten signeren, net als in de hoogtijdagen van Jef Geeraerts. Ondertussen zijn er al meer dan 115.000 verkocht, bevestigt commercieel directeur Gert Ysebaert. Maar hoe groot het succes wel is, bewijst deze week de opvolger, SOS Piet 2. De boekhandels, die meestal voorzichtig zijn in het aanleggen van voorraden, hebben 37.000 exemplaren vooraf besteld en hebben ondertussen al 5.000 stuks nabesteld. Iedereen is het erover eens dat dat voor Vlaanderen ongezien is.

Een echt goedlopend kookboek haalt, volgens de meeste bronnen, maximaal 10.000 tot 15.000 exemplaren. Van de meeste kookboeken en zeker die van het hogere segment (duurder en minder toegankelijk), geschreven 'voor de echte fijnproevers', worden hoogstens een paar duizend exemplaren verkocht. De enige kookboeken die beter scoren dan SOS Piet, zijn de longsellers, kookboeken die over de jaren worden aangepast en constant herdrukt, zoals dat van de 'Boerinnenbond': daar gaat het over meer dan 2 miljoen exemplaren, maar dan wel geteld sinds 1927. Er is de jongste jaren in Vlaanderen maar een succesverhaal dat vergelijkbaar is met SOS Piet, en dat is De basis van fotograaf Tony Le Duc en journalist Filip Verheyden (2004), niet toevallig ook een basiskookboek, maar wel uitgegeven door een onbekende kleine uitgeverij en gemaakt door auteurs zonder tv-programma. Van De basis zijn ondertussen 127.000 exemplaren verkocht. De enige kanttekening is dat het boekje internationaal in vier taalversies bestaat, 'hoewel drievierde van de verkoop in Vlaanderen en Nederland gebeurt', nuanceert Le Duc. Hij beklemtoont meteen dat wat Piet Huysentruyt bereikt, uitzonderlijk is, ook al omdat SOS Piet vooral in Vlaanderen bekend is en verspreid wordt.

Maar waaraan ligt dat succes? Voor zijn boekjes SOS Piet is Huysentruyt overgestapt van Standaard Uitgeverij naar Lannoo. 'Vanwege onze knowhow', zegt Gert Ysebaert. 'Wij hebben voor de promotie alle registers opengetrokken, maar dat zou weinig effect hebben als de mensen het boek niet echt willen. Piet kookt heel eenvoudige gerechten, die de gemiddelde Vlaming doordeweeks klaarmaakt. Piet leert je hoe je een biefstuk perfect bakt, hoe je mayonaise doet lukken... En natuurlijk is er de combinatie met het programma op tv.' Dat is de eenvoudigste en de belangrijkste uitleg: televisie speelt een essentiële rol in dit verhaal. Piet Huysentruyt is 'een gezicht'. Hij komt al jaren regelmatig op televisie. Die frequentie en zijn eigengereide directe stijl, love him or hate him, hebben hem een aparte status gegeven, waarvan collega's als Peter Van Asbroeck, Gene Bervoets en voorlopig ook Jeroen Meus alleen maar kunnen dromen. Uitgever André Van Halewyck bevestigt dat van Meus' drie kookboeken gemiddeld 10.000 exemplaren zijn verkocht, een resultaat waarmee hij tevreden is.

Huysentruyt heeft over de jaren zijn aanpak commercieel geprofessionaliseerd - in het colofon van zijn boek staat niet voor niets een registered trademark bij de naam SOS Piet/Piet Huysentruyt. Huysentruyt is een merk geworden; je kunt ook producten met zijn naam in de rekken van de supermarkt vinden.

Al die aspecten horen bij de vorm, maar in het succesverhaal van de kookboeken is ook de inhoud belangrijk. De grootste troef is ontegensprekelijk de toegankelijkheid, de manier waarop SOS Piet de mensen rechtstreeks aanspreekt - letterlijk en figuurlijk. Op de Boekenbeurs neemt Huysentruyt de tijd om bij elke handtekening een woord te wisselen. De eenvoud van Piets kookprogramma en -boeken is aantrekkelijk, maar ook wel bedrieglijk. Piet Huysentruyt is immers een vakman van het topchefniveau. Voor Huysentruyt op tv kwam, stond hij bekend als controversieel experimenteel, een chef, die niet altijd begrepen werd door de restaurantinspecteurs van Michelin en door zijn klanten. Het boek Eigentijds en Eigenzinnig van 1997 was daar het baanbrekende bewijs van. 'Maar er zijn er maar een paar duizend van verkocht', herinnert Le Duc zich. 'Piet heeft veel meer in zijn mars dan hij nu laat zien.' Maar hij heeft eerlijk voor het vak van BV-kok gekozen.

Hoe verhoudt SOS Piet zich tot gelijkaardige 'producten' in het buitenland? Is Piet Huysentruyt bijvoorbeeld de echte Vlaamse Jamie Oliver? We hadden SOS Piet graag gemeten met The Naked Chef, maar de uitgever in Nederland, Kosmos, wenst geen cijfers bekend te maken.

SOS Piet 2 gaat hoe dan ook een mooie toekomst tegemoet. Het boek is niet toevallig net op tijd klaar voor de Boekenbeurs. Wedden dat Piet daar zijn record van vorig jaar breekt en meer dan 2.800 exemplaren verkoopt?

Peter Jacobs is redacteur weekendbijlagen


DS, 15-10-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB