'Zaak van rijk tegen arm'


LEDEBERG (GENT) - Soms sporen een burgerlijke rechtszaak en een strafrechtelijk onderzoek samen. In dat geval kan de burgerlijke rechter geen uitspraak doen vooraleer er in de strafzaak een eindbeslissing is gevallen. Dat veroorzaakt vaak eindeloze vertraging. Een praktijkgeval.


Juliaan Van De Putte (77) is een gepensioneerde postbode en eigenaar van een stuk bos in Sint-Lievens-Houtem. Ernaast loopt een gracht.

In de winter van 1997-1998 wordt de gracht uitgediept en verbreed. Dat zou, volgens omwonenden die het Oost-Vlaamse provinciebestuur heeft ondervraagd, gebeurd zijn in opdracht van het bedrijf gelegen aan de overkant van de gracht, de vetsmelterij Cominbel nv. Maar het bedrijf ontkent dat tot vandaag.

Eigenaar Van De Putte raakt gealarmeerd als enkele bomen op zijn perceel omvallen. Hij doet navraag, onder meer bij het provinciebestuur en de lokale milieudienst, en stelt vast dat er over een lengte van 75 meter 60 centimeter van zijn eigendom werd afgegraven. 'Het gaat om 35 kubieke meter grond', zegt Van De Putte. 'Dat is geen klein hoopje. En de gemeente ondernam daar niets tegen, dat heeft me sterk ontgoocheld.' De eigenaar dient klacht in bij de politie. Die seponeert de zaak. In 2000 spant Van De Putte een rechtszaak aan tegen de nv Cominbel.

De gepensioneerde postbode eist de herstelling van zijn eigendom in de oorspronkelijke toestand, of de betaling van een schadevergoeding. Hij vreest te moeten opdraaien voor de kosten voor sanering van zijn grond, want de vetsmelterij loost in de gracht vervuild afvalwater. Cominbel wordt daarvoor trouwens in 2002 veroordeeld door de correctionele rechtbank van Dendermonde.

Eind 2000 zou de zaak van Van De Putte tegen de nv Cominbel normaal voor de burgerlijke rechter behandeld worden. Maar dan begint een juridische lijdensweg. Het bedrijf dient bij de onderzoeksrechter een klacht tegen de gepensioneerde in wegens laster en eerroof, lasterlijke aangifte bij de overheid, afpersing en bedreiging.

Daardoor wordt de burgerlijke procedure geschorst. Eerst moet het strafgerecht uitspraak doen.

Van De Putte, die nu een 'beklaagde' is, wordt ondervraagd door de politie. De onderzoeksrechter heeft daarna vier jaar de tijd nodig om vast te stellen dat de klacht op niets gegrond is.

De raadkamer en kamer van inbeschuldigingstelling (KI) pleiten de beklaagde uiteindelijk vrij over de hele lijn. Juliaan Van De Putte heeft enkel gebruik gemaakt van 'zijn recht als burger om zijn eigen leefomgeving en zijn onroerend patrimonium gevrijwaard te zien', staat te lezen in het arrest van de KI in Gent. Die uitspraak valt in februari 2006.

In september 2006 kan de burgerlijke procedure weer hervat worden, maar de griffie heeft de zaak inmiddels van de rol geschrapt, wegens de langdurige onderbreking. De eiser moet opnieuw rolrecht betalen.

Op 23 november aanstaande zou de rechter de eis van Van De Putte eindelijk moeten behandelen.

De 77-jarige man uit Ledeberg bij Gent wacht met vertrouwen de uitspraak van de rechter af. Hij behoudt zijn geloof in de justitie, zegt hij in een gesprek met de redactie.

'Ik ben altijd correct behandeld geweest, door de politie en door het gerecht. Tijdens de zitting voor het hof van beroep in Gent bijvoorbeeld zat ik als “beklaagde, op de tweede rij, achter mijn advocaat. Ik kon van op die plaats moeilijk verstaan wat er allemaal werd gezegd, en toen zei de voorzitter: “Meneer, u mag gerust hier vooraan plaatsnemen om de gesprekken beter te kunnen volgen., Op dat moment heeft die rechter mijn respect gekregen.'

Van De Putte erkent dat zijn rechtszaak tegen de vetsmelterij een principiële zaak is geworden. 'Dat bos heeft voor mij een emotionele waarde. Het was eigendom van mijn peter en ik heb er nog op koeien gewacht - er stond toen nog geen prikkeldraad rond het stuk grond.'

Vooral de beschuldiging dat hij lasterlijk is geweest en dat hij bedreigingen zou hebben geuit, hebben Van De Putte diep getroffen. 'Weet je wat dat is, beticht worden van laster, afpersing en bedreiging? Ik hoop dat je het nooit moet meemaken. Nachten heb ik ervan wakker gelegen. Ik lees in de krant over dat Engels meisje dat is verdwenen. Als de ouders er iets mee te maken hebben, is dat zeer erg. Maar als die ouders daar helemaal niets mee te maken hebben, is dat verschrikkelijk.'

'Ik wist niet dat men in België kan worden beschuldigd zonder dat het minste bewijs op tafel ligt. En ik begrijp niet dat het allemaal zo lang moet duren vooraleer er een uitspraak komt.'

Van De Putte erkent dat hij erg ontgoocheld zou zijn als hij door de rechter in eerste aanleg in het ongelijk zou worden gesteld. 'Dit is een zaak van rijk tegen arm', vat hij zijn geschil samen. 'Men heeft gedacht: met geld kan alles, met die mens kunnen we alles doen. Ik ben bestolen, maar door die klacht werd ik een dader. Ik werd ten onrechte beschuldigd. En waarom? Waarschijnlijk omdat het bedrijf die bosgrond wilde verwerven en er wilde uitbreiden. Weet je hoeveel bosgrond kost? Anderhalve euro per vierkante meter. En grond in een kmo-zone? Honderdvijftig euro per vierkante meter. Je kunt rekenen. Dat is maal honderd.'

'Maar wat van mij is, is van mij en daar moet men afblijven. Ik hoop daarom op een uitspraak die ook voor andere mensen van betekenis is. Ik wil de schadevergoeding die ik eis, niet voor mezelf. Ik heb het geld niet nodig, maar zal het overmaken aan een goed doel. Voor de opvang van kankerpatiënten bijvoorbeeld.'

'Ik hoop wel nog de uitspraak mee te maken. Want ik ben 77 en elke dag kan er iets gebeuren. Ik zou het jammer vinden als ik er niet meer zou zijn op het moment dat het eindoordeel valt. Maar mijn dochters en schoonzoons weten wat ze moeten doen. Ze zullen de grond nooit verkopen. Nooit.'

Een einduitspraak verwacht Van De Putte niet binnen het eerstkomende jaar. 'Dit is de eerste keer dat ik in een proces gewikkeld zit. In onze familie is dat niet eerder gebeurd. En ik hoop dat het vlug achter de rug is. Maar men zal in beroep gaan, daar moet je niet aan twijfelen. We zijn er nog niet van af.'

De advocaat van het bedrijf Cominbel, Gregor Keppens uit Dendermonde, wenste geen commentaar over de zaak te geven. 'De rechtbank zal in alle sereniteit over de grond van de zaak oordelen.'


Blog DS, 19-11-2007 (Filip Verhoest)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB