Alarm over de begroting


BRUSSEL - Luc Coene, de vicegouverneur van de Nationale Bank, waarschuwt voor een ernstige ontsporing van de overheidsfinanciën.


Nu de politici terug binnendruppelen in de Wetstraat, herneemt de communautaire scherpslijperij. In dat klimaat moet de federale regering-Leterme I, waarvan het lot hoogst onzeker is, beginnen aan de begrotingsopmaak voor volgend jaar.

Dat is een oefening die een pak moeilijker wordt dan de voorgaande jaren, zegt Luc Coene in een interview in De Standaard. Hij roept de eerste minister en de politici op om de 'sense of urgency' op te pikken.

De Nationale Bank schatte in juni het begrotingstekort voor volgend jaar, als er geen maatregelen genomen worden, op 2,8miljard euro (0,8 procent van het bruto binnenlands product). Intussen vallen nieuwe cijfers over de belastingontvangsten tegen en moet dat cijfer wellicht nog neerwaarts worden herzien, tot een tekort van 3,5 miljard euro of 1 procent van het bbp. Terwijl er volgend jaar een overschot van 0,3 procent van het bbp moet worden gehaald om de vergrijzingskosten op te vangen.

'Als we nu niet ingrijpen, glijden we heel snel terug af naar toestanden zoals in de jaren zeventig', zegt Luc Coene. 'Maar laat ons de zaken positief bekijken. De omvang van de economische problemen is zo groot, dat die hopelijk een grotere bewustwording creëert, dat er echt ernstig werk moet worden geleverd. Laat het als een soort zweepslag werken. We kunnen niet blijven aanmodderen.'

Om de ontsporing van de overheidsfinanciën recht te trekken, zijn lastenverhogingen niet aangewezen, zegt de vicegouverneur. 'Na Zweden staat België nog altijd op de tweede plaats ter wereld op het vlak van de belastingdruk. Dat lijkt me dus geen optie.'

'Als je een beleid van lastenverlagingen wil voortzetten, moet je absoluut een serieuze beperking van de uitgavengroei realiseren. Anders krijgen we nooit een structurele verbetering van de publieke financiën.' Met andere woorden: er zit maar één ding op voor de regering. Besparingen.

Ook voor de sociale partners, die binnenkort aan tafel moeten gaan zitten om over een loonakkoord te onderhandelen voor 2009-2010, heeft Coene een ontnuchterende boodschap: 'Er zal geen marge zijn voor koopkrachtverhoging, geen marge voor de concurrentiekracht en niet voor de begroting. Als men zich daar niet mee kan verzoenen, stevenen we regelrecht op grote economische problemen af. En als de economie begint te krimpen, wordt de begrotingssituatie nog veel erger dan ze al is.'

De economische malaise werd gisteren overigens geïllustreerd door nieuwe cijfers over het aantal faillissementen, met records voor Brussel en Wallonië.

In regeringskringen wordt wel bevestigd dat de opmaak van de begroting voor 2009 'erg moeilijk' wordt, maar verder reikt het officiële commentaar niet.

Midden september wordt gestart met de voorbereiding van de begroting. Die moet afgerond zijn bij de State of the Union van premier Leterme voor het parlement de tweede dinsdag van oktober. Als zijn regering dan nog op de been is, tenminste.


Blog DS, 01-09-2008 (Isabel Albers)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Geloofwaardig signaal nodig


De uitspraken van Luc Coene, de vicegouverneur van de Nationale Bank, doen koude rillingen over de rug lopen. Iedereen met een beetje historisch besef huivert bij de verwijzing naar de jaren zeventig. Toen slaagden de politieke verantwoordelijken er niet in om tijdig en adequaat te reageren op de abrupte stijging van de energieprijzen. Gevolg: bedrijven gingen failliet of moesten inkrimpen, werknemers verloren hun baan, jongeren kwamen niet aan de bak. De tekorten liepen op en de staatsschuld ging aan het hollen. De prijs voor het onvermogen om te doen wat moest, betalen we vandaag nog steeds. Dat de belastingdruk bij ons hoger is dan bijna overal elders, komt voor een goed stuk omdat we nog de lasten van het verleden meeslepen.


Er zijn zeker verontrustende parallellen. Opnieuw krijgen we een ingevoerde prijzenschok die de inflatie opjaagt en die de koopkracht van de bevolking aantast. Van de intelligentie en de doortastendheid waarmee de overheid die kwestie aanpakt, hangt veel af. En net nu, zoals in de jaren zeventig, zit de politieke toestand muurvast omdat de hervorming van het land de geesten verdeelt.

De roep om met het communautaire gehakketak op te houden en alle energie te richten op het beheer van de economische en sociale crisis, wordt met de dag luider. Het zou inderdaad tragisch zijn als we er niet in slagen die storm te trotseren omdat we een institutionele oorlog aan het uitvechten zijn. Maar het zou ook al te simpel zijn om de onaangepastheid van de Belgische structuren te negeren onder het voorwendsel dat er nu andere en dringendere prioriteiten zijn.

De verantwoordelijkheid om het onheil dat op ons afkomt, zo goed en zo kwaad mogelijk op te vangen, rust op alle politici in dit land, Vlaamse en Franstalige. Het kan niet zo zijn dat de Vlamingen maar een tijdje hun mond moeten houden tot we economisch in kalmer vaarwater zijn gekomen. Toen de toppolitici midden deze zomer uiteengingen, waren ze het over bitter weinig eens, behalve over de vaststelling dat het zo niet verder kon. Er moet dus aan de Belgische constructie worden gesleuteld. Dat blijft zo, ondanks het economische tegentij.

Niemand in dit land heeft er belang bij dat we de toestand zo laten verzieken dat ons vermogen om welvaart te creëren of te behouden erdoor wordt aangetast. Wie die strategie huldigt, speelt met de belangen van miljoenen, waarvan velen nu al in precaire omstandigheden verkeren. Hen gijzelen is geen aanvaardbare optie.

Er is, goed beschouwd, niet veel meer nodig dan een geloofwaardig signaal dat iedereen nog achter de doelstelling staat om het staatshervormende werk in de diepte aan te vatten. Zodra we het daarover eens zijn, kan de economische noodtoestand de aandacht krijgen die hij verdient.


DS, 02-09-2008 (Bart Sturtewagen)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB