Zonder aanzien des persoons

Bart Sturtewagen


Als een bisschop met een kwarteeuw anciënniteit gedwongen wordt toe te geven dat hij zich jarenlang schuldig maakte aan seksueel misbruik, dan wordt het ondenkbare denkbaar. Dan valt er niets uit te sluiten en moet alles worden onderzocht. Het is intussen pijnlijk duidelijk geworden dat misbruik door priesters en andere religieuzen decennialang een endemisch verschijnsel was in de Kerk dat systematisch onder de mat is geveegd. Daardoor is op onvoorstelbaar grote schaal menselijk leed aangericht en miskend.


Gezien de omvang van het probleem kan er niet beknibbeld worden op de omvang en de diepgang van het onderzoek. De onderste steen moet boven komen. Dat betekent dat de suggestie dat andere kerkdienaren, tot en met de kardinaal, van meer op de hoogte waren dan ze willen erkennen, grondig en zonder aanzien des persoons moet worden onderzocht. Voor zover er feiten kunnen worden vastgesteld waarvoor de verjaring nog niet is ingetreden, is er bovendien haast geboden. In die zin is het niet meer dan normaal dat er onderzoeksdaden worden gesteld zoals de huiszoekingen die gisteren plaatsvonden in het aartsbisschoppelijk paleis, de woning van kardinaal Danneels en de commissie-Adriaenssens, die het binnenkerkelijke seksuele misbruik onderzoekt.

Maar, de afschuw voor gepleegde of vermoede misdrijven mag niet leiden tot een sfeer van afrekening en heksenjacht. Het buitendragen van dossiers en computers uit kerkelijke gebouwen, hoe spectaculair en ongewoon ook, vormt op zichzelf geen aanwijzing, laat staan een bewijs van schuld.

De Brusselse procureur Bruno Bulthé is niet aan zijn proefstuk wat betreft ophefmakende maar niet altijd even succesvolle acties. Te gelegener tijd moet het gerecht aantonen dat deze onderzoeksdaden noodzakelijk waren en bekendmaken wat ze hebben opgeleverd. Tot zolang kan de publieke opinie slechts afwachten en haar oordeel opschorten.

Recht moet zegevieren en aangetoonde verantwoordelijkheid moet worden erkend en desgevallend bestraft. Het leed moet, voor zover mogelijk, worden gelenigd of vergoed. Maar er is ook fijngevoeligheid nodig en deernis met slachtoffers, ook met hen die zich nog niet hebben gemeld. Daarom is het meenemen van dossiers die de jongste weken binnenkwamen bij de commissie-Adriaenssens, uiterst betwistbaar.

Mensen die uit zelfbehoud jarenlang hebben getwijfeld om met hun verhaal naar buiten te komen, hebben de jongste weken uiteindelijk toch besloten hun hoop op expert Peter Adriaenssens te stellen. Dat vertrouwen mag niet worden beschaamd door onzorgvuldigheid. Dat het recht zijn loop moet hebben, is onbetwistbaar, maar niet op om het even welke wijze. Door het wijdverspreide misbruik zijn mensen voor het leven getekend. Ze verdienen de meest tactvolle aanpak die onze samenleving hen kan bieden.


Blog DS, 25-06-2010 (Bart Sturtewagen)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB