Moeten er nog scans zijn?

Het Genkse ziekenhuis Oost-Limburg is niet het enige dat 's nachts scans uitvoert omdat de patiënten anders te lang moeten wachten. En negen ziekenhuizen in Vlaanderen hebben helemaal geen scan, wat de druk op de andere ziekenhuizen verhoogt. De koepel Zorgnet-Icuro vraagt dan ook een basisdienstverlening: "voor een NMR-scan moeten patiënten overal terechtkunnen".

Patiënten kunnen 24/7 terecht in het Ziekenhuis Oost-Limburg (ZOL) voor een MRI-scan

Zorgnet-Icuro is de koepel van alle 52 ziekenhuizen in Vlaanderen, al dan niet in een associatie. Volgens gedelegeerd-bestuurder Margot Cloet lopen de wachttijden overal op, gemiddeld moeten patiënten vier tot acht weken wachten voor ze onder de NMR (nuclear magnetic resonance)-scan kunnen. "Veel ziekenhuizen doen al scanonderzoeken in het weekend, en nu is er een beweging naar 's nachts, niet alleen in ZOL in Genk, ook in grotere ziekenhuizen en in universitaire instellingen. Maar zulke onderzoeken kosten de gezondheidszorg veel meer omdat het verplegend personeel hogere vergoedingen krijgt voor nacht- en weekendwerk.

Zwarte scanners uit roulatie gehaald

Vorig jaar klaagden de radiologen de oplopende wachttijden al aan. De oorzaak lag in een beslissing van minister van volksgezondheid Maggie De Block in 2016 om 17 scanners uit roulatie te halen, zeiden ze. De Block had de scanners geschrapt omdat ze geen vergunning hadden, terwijl de ziekteverzekering de behandeling wel terugbetaalde. Maar het wegvallen van die 'zwarte' scanners had tot gevolg dat de patiënten veel langer moesten wachten op een scan-onderzoek. Er zijn ook negen ziekenhuizen in Vlaanderen die geen NMR-scan hebben. De patiënten die daar niet terechtkunnen voor een scan, verhogen de druk op de ziekenhuizen die wel beschikken over één of meer toestellen.

Elk ziekenhuis zijn NMR

Het is de federale minister van Volksgezondheid die bepaalt hoeveel NMR-toestellen er in gebruik mogen zijn. Maar Maggie De Block beslist niet aan welk ziekenhuis die toestellen worden toegewezen, dat is een taak voor de gemeenschappen. Zij bekijken hoeveel bedden het ziekenhuis heeft en hoeveel mensen er in de omgeving wonen en geven dan wel of niet een erkenning voor een nieuw NMR-toestel. Zorgnet-Icuro richt zich dus in de eerste plaats tot minister De Block als hij zegt dat elk ziekenhuis recht heeft op een NMR-toestel. "Wij pleiten voor een basisdienstverlening", zegt Margot Cloet. "Elk ziekenhuis waar een spoeddienst is, zou moeten kunnen beschikken over een NMR-scanner. Ct-scanners mag je onbeperkt in gebruik nemen, maar daar vallen we liever niet op terug omdat de patiënten daarmee een grotere dosis straling binnenkrijgen."

Naar de Raad van State

Een van de negen ziekenhuizen in Vlaanderen dat nog geen NMR-scan heeft, is het O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis in Waregem. Zeer ten onterechte volgens Algemeen Directeur Richard Neirynck en hij richt zijn pijlen op Vlaams minister Vandeurzen: "Enkele jaren geleden mochten er van de federale overheid zeven NMR-toestellen bij komen. We dienden een aanvraag in bij de Vlaamse overheid, maar die heeft de spelregels onderweg twee keer veranderd, zodat we uiteindelijk naast een erkenning hebben gegrepen. De NMR is naar Sint-Vincentius in Deinze gegaan. O.L.V. van Lourdes heeft nochtans meer bedden én een groter bereik. We zijn naar de Raad van State getrokken maar daar hebben we onze slag niet thuisgehaald. We overleggen nu welke juridische stappen we verder ondernemen."

Al 15.000 handtekeningen voor een tweede NMR

Het AZ Nikolaas in Sint-Niklaas is anderhalf jaar geleden een petitie gestart om een tweede NMR-scan te krijgen. Tot vandaag zijn 15.000 handtekeningen verzameld, daarmee gaat de directie binnenkort naar het Vlaamse parlement. "Eén scanner is veel te weinig voor de toevloed van patiënten", zegt gedelegeerd-bestuurder Koen Michiels. "Om de lange wachttijden op te vangen (tot 12 weken voor een hersenscan) draait de NMR-dienst lange dagen - van 6u30 tot 21u30 op weekdagen en in het weekend tot 19u. Elke dag gaan er zo'n 50 patiënten onder de scanner. In Vlaanderen is er gemiddeld één NMR-toestel per 95.000 inwoners. In het Waasland is dat slechts 1 toestel voor bijna 243.000."

Bron: Huys, K. voor VRT NWS (27/2/2018). Moeten er nog scans zijn?. Geraadpleegd op 27/2/2017 via https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/0...g-scans-zijn--/

Mening: Ik vind het enorm spijtig dat er in negen ziekenhuizen in Vlaanderen nog steeds geen scanapparaten ter beschikking zijn en dat De Block de vergunning van 17 scanners heeft weggenomen, zonder een alternatief aan te bieden. Ik vind ook dat deze scanners in elk ziekenhuis aanwezig moeten zijn (al dan niet mét vergunning!). Het is heel frustrerend voor de patiënten dat ze vaak zo lang moeten wachten op een banale scan, daarom is het een goed idee dat ze 's nachts en in het weekend ook "scanmomenten" inrichten. Optimaal is het zeker niet, maar het is al een begin van een goede oplossing. Dit kost inderdaad veel aan onder andere lonen van werkkrachten, hopelijk wordt daar iets aan gedaan! Ik denk dat het nu een investering is vanuit de staat, maar die zal wel lonen op lange termijn volgens mij... De petitie, die ondertussen al ondertekend is door 15000 personen, zou die iets kunnen veranderen?