‘Almaar meer groei, verder en hoger? Ik pas voortaan’


Hij beheerde bij een internationale financiële instelling enorme effectenportefeuilles van klanten. Na meer dan twee jaar thuis solliciteert hij nu in hetzelfde bedrijf. ‘Ik zie mijn burn-out als een kans om het vanaf nu anders aan te pakken.’


‘Als beheerder zat ik tussen het management en onze klanten, grote banken, beursmakelaars en vermogensbeheerders. Wij zijn het aanspreekpunt voor klanten die bij ons hun effectentransacties doorvoeren. Zo stelde ik hun hoger management nieuwe producten voor en vertaalde ik hun feedback naar onze interne diensten, of bij problemen zocht ik mee uit waar of door wie iets was misgelopen. Om de complexiteit te schetsen: één lettertje fout in een opdracht van een klant of op het foute tijdstip kon een schade van 20.000 euro betekenen. Na jaren kreeg ik grotere, belangrijke klanten. Ik beleefde daar veel plezier aan, ik kende mijn klanten goed.’

De Standaard zet in op diepgaand journalistiek onderzoek naar wat ons leven bepaalt en overhoophaalt, over generaties en grenzen heen. Want de waan van de dag snappen, begint bij de tijdsgeest vatten.

De relatiebeheerder wilde grondig, gedegen werk afleveren. Met kosten die steeds sterker werden gedrukt, een almaar verder opgevoerde efficiëntie en krappere timing was dat steeds moeilijker. ‘Vroeger werd gezegd: voor dit project hebben we acht maanden, zoveel budget en zoveel mensen ter beschikking. Nu klonk het: het moet in drie maanden klaar zijn, met de helft van het budget en minder medewerkers. Goed wetende dat het dan niet klaar is. Daarna kon er eventueel nog aan voortgewerkt worden. In plaats van één keer een afgewerkt product af te leveren, werd het vaak stapje per stapje ingevoerd, zonder te weten wanneer het volledig klaar zou zijn. Ik kon niet meer trots zijn op mijn werk.’

Klanten wilden goedkopere dienstverlening, het management winstoptimalisatie. ‘Nieuwe jobs werden gecreëerd in India of Oost-Europa. Processen werden in stukjes gehakt en verdeeld over andere landen, waardoor het bij een complex dossier erg moeilijk werd om nog te weten wie voor welk deel van het proces verantwoordelijk was. Liep er iets fout, dan kreeg ik het almaar moeilijker opgelost. Vroeger kon ik jarenlange collega’s vlakbij om hulp of raad vragen. Nu moest ik vaak een totaal onbekende aan de andere kant van de wereld contacteren, die de nodige kennis niet had.’

Zijn to-dolijstje raakte ondergesneeuwd. ‘Na een zoveelste meeting of dringende opdracht van bovenaf kon ik soms pas om half zes aan mijn eigen werk beginnen. Alsof ik twintig potten op een kookvuur tegelijk in de gaten moest houden. Dat hou je een tijd vol, maar geen jaren. Gelukkig is er nooit iets echt aangebrand, maar ik voelde me geleefd. Mijn meerwaarde of kritische blik was van geen tel meer.’


Elke lepel bewust voelen

Eén week voorgeschreven rust draaide uit op meer dan twee jaar thuis. Verdomd lastig. ‘Eerst wilde ik dat het vooruitging. Maar met dat alomtegenwoordige efficiëntie-denken sta je jezelf net in de weg. Pas toen de controle-expert van het ziekenfonds aangaf dat dit tijd vergde en ik die tijd kreeg, durfde ik te aanvaarden dat ik in deze situatie was beland. Je erbij neerleggen, is de eerste stap. Pas daarna kun je bouwen.’

Wat hielp? Een dagboek bijhouden. Een app die drie keer per dag vroeg hoe hij zich voelde. Een opname in een kliniek. ‘Even niemand die iets van me wilde.’ Nadenken over zijn waarden. ‘Dat dwingt je tot een blik in de spiegel.’ Banale dagelijkse handelingen bewust uitvoeren. ‘De vaatwasser uitladen en elk kopje, elke lepel, elk bord voelen. Niet routineus wegzetten, maar het materiaal écht betasten. Soep niet snel binnenlepelen, maar de smaak écht proeven. Al mijn zintuigen openzetten om het hier en nu bewust in me op te nemen.’

Die ‘mindfulness-based stress reduction’ doorbrak de maalstroom in zijn hoofd. ‘Ik navigeerde vaak onbewust op automatische piloot. Reed van het werk naar huis zonder enig idee wat ik onderweg zag. Als je de wereld rondom wél bewust in je opneemt, laat je je minder opslorpen door wat gisteren misliep of morgen kan komen. Het moment bevriezen, helpt je te aarden. Het stuur van je eigen leven weer in handen te nemen. Te beslissen of én hoe je reageert. Je niet te laten leven door iets of iemand anders.’


Duizenden overuren

Hij wil iets benadrukken: een burn-out is erg zwaar, maar hoeft niet alleen kommer en kwel te zijn. ‘Een burn-out dwingt je te ontdekken wat jij nodig hebt. Hij kan een nieuw begin inluiden, een kans om het vanaf nu anders aan te pakken, je levenskwaliteit te verbeteren.’

Hij herwaardeert wat hij vroeger wél belangrijk vond, maar gaandeweg vergat: dat tijd nemen voor geliefden loont, aandacht voor de natuur heelt, samen koken zo veel waard is. ‘Je hoeft niet altijd van hot naar her te rennen, het zoveelste event bij te wonen. Vroeger stormde ik het bureau uit om mijn kinderen van de crèche te halen en dan thuis voort te werken. Vakantie boekten we vlak voordien, wat alleen maar meer stress veroorzaakte. Ik heb mijn overuren sinds ik begon te werken eens opgeteld: duizenden. Die roofbouw op mijn gezondheid betaal ik nu cash, met zoveel maanden ziekteverlof. Ik wil niet meer meegaan in dat maatschappelijke streven naar groei, naar almaar meer, verder en hoger.’

Eenmaal uit de bocht gevlogen, moet je uitzoeken waarom, om diezelfde valkuilen te vermijden. ‘Voor ik weer ga werken, heb ik mijn gouden regels neergeschreven.’ Af en toe overwerken kan, maar niet structureel. Zijn eigen gezondheid en gezin zijn meer waard dan zijn werk. Tijd voor zichzelf ook. Als een opdracht niet kan in de gegeven tijd, moet hij weigeren en uitleggen waarom. ‘Dat moet ik leren.’ Conflicten zijn niet per se negatief, maar een kans om zijn mening te verduidelijken. Hij wil naar zijn waarden handelen. De negatieve energie van anderen bij hen laten.

Vandaag solliciteert hij met herwonnen elan. ‘Maar voor een nieuwe sandwichpositie bedank ik. Ik wil niet dezelfde fout maken. Ik heb maar één lichaam, maar één leven.’


DS, 29-06-2022 (Nathalie Carpentier)