Psychische hulp na trauma soms schadelijk


Het heeft geen zin iedereen die een schokkend voorval heeft meegemaakt, meteen psychische hulp te bieden om emoties te uiten. Dat kan zelfs averechts werken.


Dat concludeert psycholoog Marit Sijbrandij die morgen promoveert op het effect van vroeg ingrijpen na een ingrijpende gebeurtenis als een overval of ongeluk.

Uit onderzoek onder 236 slachtoffers bleek dat juist de mensen die meteen na zo’n voorval de meeste klachten hadden én de kans kregen hun emoties te uiten, meer posttraumatische stress ontwikkelden. Mogelijk komt dat, aldus de onderzoeker, doordat mensen „worden gestimuleerd zich details te herinneren, die ze misschien anders gewoon waren vergeten”.

Sinds de jaren tachtig krijgen slachtoffers vaak een eenmalige debriefing. Ze kunnen dan hun emoties uiten en krijgen uitleg over klachten die kunnen komen. Dat helpt bij de verwerking, is het idee.

Volgens Sijbrandij, als onderzoeker verbonden aan AMC De Meren in Amsterdam, heeft zulke hulp echter geen effect en kan het zelfs schadelijk zijn. Het is nuttiger de aandacht te richten op mensen die wél klachten ontwikkelen. Met een lijstje van vier vragen is volgens Sijbrandij al vrij kort na het voorval te voorspellen wie dat kunnen zijn. Houd die mensen in de gaten, is haar advies, en zorg dat zij bij de juiste hulpverlener terechtkomen.


Trouw, 08-02-2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Ik kan mij ergens wel vinden in deze psychologische conclusie.

Volgens mij heeft het inderdaad bij veel mensen een tegengesteld effect, al die psychologische bijstand. Je hebt als mens best wel genoeg in mars om je over bepaalde voorvallen over te zetten. Dat je in die verwerkingsfase hulp nodig hebt van buitenaf, is begrijpelijk, maar dat hoeft in geen geval direct een psycholoog te zijn. Mensen uit je omgeving, vrienden die luisteren kunnen voor iemand die eens wil praten ook belangrijk zijn.

Uiteindelijk kruip je als mens zelf uit een moeilijke situatie. De droom dat 'de psycholoog wel een oplossing weet', klopt niet. (ook niet met de opleiding tot psycholoog, denk ik.)

Ik heb het soms wel vrij moeilijk met ouders die al heel gauw hun kinderen naar de psycholoog sturen. Ik denk dat je als ouder te snel de verantwoordelijk gaat doorschuiven op die manier.

__________________

Bij dit artikel wil ik vanuit mijn gevoel het volgende aanvullen.

Heel mooi allemaal... zo met je emoties terecht kunnen bij een professioneel hulpverlener nadat je een traumatische ervaring hebt meegemaakt. Het moet er zeker zijn, maar... ik geloof erin dat het onbekende, dat vreemde, ... het voor mensen vaak moeilijk en pijnlijk maakt. In zo'n situatie zal iemand anders voor de persoon bepalen: 'deze persoon heeft psychologische hulp nodig!' Men gaat er dan vanuit de behoefte te kennen van die persoon. Maar nooit kan een ander van een ander precies weten wat die denkt, voelt, wil,...

De persoon die in shock is, zal 'spontaan', ondoordacht en 'gedwongen' dat zijn/haar emotie aan die vreemde vertellen waarbij er dan voorbij wordt gegaan aan de échte wil van de persoon.

Achteraf zal dan mogelijk een besef groeien wat ze allemaal gedeeld hebben met die 'vreemde'. Er kunnen gevoelens van schuld, schaamte en angst ontstaan. Ik kan begrijpen dat mensen dat niet willen en dat het zelf verwerken of verwerken met naasten veel effectiever en efficiënter kan zijn. Vandaar denk ik ook dat het enorm belangrijk is om te rekenen op mantelzorg. Dat zijn mensen die misschien minder professioneel zijn op het vlak van hulpverlening maar die wel zorgen voor een gevoel van vertrouwen, wederzijdse afhankelijkheid, ... Volgens mij is dat zeker zo belangrijk.

Bovendien denk ik zelf wel dat voor iemand die in een volgende fase, bewust en onafhankelijk kan beslissen om professionele psychologische begeleiding te zoeken, het allemaal wel heel doeltreffend kan zijn.

Dit is een moeilijk onderwerp. Heeft iemand psychologische hulp nodig nadat hij iets traumatisch meemaakte? Ik denk dat dat voor iedere persoon anders is. Ik zou bijvoorbeeld nooit hulp moeten hebben van een psycholoog. Ik zou volledig dichtklappen. Als er iets met mij zou gebeuren, zou ik dat samen met mijn vrienden willen verwerken. Een mens is nu éénmaal gemaakt om ernstige gebeurtenissen op te vangen. Wij zijn sterk genoeg. Toch kan ik ook begrijpen dat er mensen zijn die hulp van een specialist nodig hebben om over hun problemen te praten. Iedereen moet dit voor zichzelf uitmaken.
Groetjes Bas