Op de rand van de implosie


De stammentwist binnen de MR maakt het voor preformateur Di Rupo wel heel makkelijk om de liberalen aan de kant te laten staan.


Toen CD&V en N-VA begin 2004 in elkaars armen vielen was dat eerder een verstands- dan een liefdeshuwelijk. De Vlaamsnationalistische partij had welgeteld één verkozene en in de peilingen ging het van kwaad naar erger. Uiteindelijk was Yves Leterme de reddingsboei waaraan Geert Bourgeois zich kon vastklampen.

Tien jaar eerder was aan de overkant van de taalgrens ongeveer hetzelfde gebeurd. Toen het water het FDF aan de lippen stond, staken de Franstalige liberalen van Jean Gol een reddende hand uit. Vijf jaar later werd de federatie PRL-FDF aangevuld met de MCC, de gewezen christendemocraten rond ex-CDH-voorzitter Gérard Deprez. Sinds 2002 gaan ze samen door het leven als MR, maar het FDF blijft zich ook vandaag nog altijd consequent presenteren als een eigen partij, met eigen campagnes en eigen verkozenen. Op de FDF-site staan zelfs alleen de verkiezingsuitslagen van de eigen kandidaten. Sinds kort bouwt de Brusselse partij driftig aan eigen Waalse afdelingen.

Fédéralistes Démocrates Francophones - tot begin dit jaar stond FDF voor Front démocratique des francophones - werd in 1964 opgericht uit onvrede over het vastleggen van de taalgrens. Ondanks pogingen om zich als stadspartij te profileren, blijft dat haar echte reden van bestaan. Onder impuls van voorzitter Olivier Maingain trekt de partij zelfs meer dan ooit de communautaire kaart.

Die strategie loont. Onder meer dankzij de hulp van de klassieke liberalen binnen de MR. De PRL heeft in de hoofdstad geen dominante figuren meer. François-Xavier de Donnea werd op een zijspoor gezet. Zijn opvolger als minister-president, Daniel Ducarme, moest opstappen omdat hij zijn belastingaangiften vergeten indienen was. En blauwe kroonprins Jacques Simonet stierf in 2007 onverwachts.

Maingain sprong in het gat en zag zijn populariteit gestaag groeien. Toen de MR in 2007 een verkiezingsoverwinning boekte, haalde Maingain als lijsttrekker 45.000 voorkeurstemmen op een lijst die 23 procent scoorde. Dit jaar waren dat er 63.000 op de MR-lijst die goed was voor 19 procent.

Ook intern slaagde Maingain erin zijn gewicht te verzilveren. Bij de strijd tussen de verschillende kampen in de MR blijft hij voorzitter Didier Reynders steunen omdat die hem altijd de ruimte gaf om te groeien en zich te profileren. Reynders nam hem bij communautaire onderhandelingen zoveel mogelijk mee rond de tafel. Toen Louis Michel nog voorzitter was, kreeg de FDF'er op het einde van de onderhandelingen een droog telefoontje met de mededeling wat er uit de bus gekomen was.

De steun van Maingain hangt wel als een molensteen rond de nek van Reynders. Zodra er een regering is, stapt hij op als voorzitter. Maar om zelf niet zonder lege handen achter te blijven, moet de minister van Financiën de MR in een regering loodsen. Dat Maingain en Bart De Wever samen een compromis kunnen vinden over BHV is echter ondenkbaar.

En dat is dan nog niet eens de belangrijkste reden waarom de kansen van de MR met de dag kleiner worden om deel uit te maken van een regering met PS en N-VA als centrale as. De manier waarop de verschillende kampen in de partij nu al dagen op elkaar inhakken, begint gênante vormen aan te nemen. Voorlopig hoogtepunt deze week was dat partijgenoten in het parlement van de Franse gemeenschap niet langer naast elkaar wilden zitten.

Louis Michel verklaarde vrijdag op Radio1 dat Di Rupo zich nu 'wat meer moet blootleggen en laten zien in zijn spel'. Hij zal moeten zeggen tot waar hij bereid is te gaan, met welke partners, klonk het. De officiële partijlijn is duidelijk benadrukken dat de bal nu in het kamp van de PS-voorzitter ligt. Maar daarmee verdwijnt het probleem in de eigen partij niet.

Preformateur Di Rupo kan ondertussen achterover leunen en toekijken hoe de liberalen elkaar afmaken. De eerste opmerkingen over hoeveel verschillende MR-kampen hij zal moeten ontvangen circuleren al in de Wetstraat. Veel makkelijker krijg je het niet om een potentiële coalitiepartner de deur te wijzen. Zelfs al wil Di Rupo dat om strategische redenen nog niet gezegd hebben.

Voordeel voor de MR is dat ze vanuit de oppositie nooit een staatshervorming moeten steunen en de rangen gesloten kunnen houden. Maar vroeg of laat zal de federatie PRL-FDF-MCC wel moeten imploderen. Zoals dat op een bepaald moment ook is gebeurd tussen CD&V en N-VA. Op korte termijn kost een scheiding ongetwijfeld stemmen. Maar op lange termijn kan het een lonende strategie zijn. De vraag zal alleen zijn voor welke partner.


DS, 10-07-2010 (Steven Samyn)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB