Meer geweld op Vlaamse werkvloer

Zeven procent van de Vlaamse werknemers wordt geconfronteerd met lichamelijk geweld op de werkvloer.

Uit een grootschalige enquête naar ‘ongewenst gedrag op het werk', uitgevoerd door de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (Serv) en de Stichting Innovatie & Arbeid, blijkt dat zeven procent van de Vlaamse werknemers te maken krijgt met lichamelijk geweld op de werkvloer. De enquête werd door bijna 10.000 werknemers ingevuld. Zij kregen de vraag hoe dikwijls ze in de afgelopen twaalf maanden op het werk te maken hebben gehad met lichamelijk geweld, ongewenst seksueel gedrag en/of pestgedrag.

Pesten is de meest voorkomende vorm van ongewenst gedrag op het werk. Bijna een op de zeven werknemers (14,8 procent) zegt geconfronteerd te worden met pestgedrag. Bij een voorgaande enquête, in 2004, waren er nagenoeg evenveel slachtoffers van pesterijen (14,4 procent).

De klachten over lichamelijk geweld en seksueel ongewenst gedrag zijn sinds 2004 wel significant toegenomen. Het percentage werknemers die met lichamelijk geweld op de werkvloer geconfronteerd werden, steeg van 5,4 procent tot 7,3 procent. Een op de veertien werknemers krijgt dus (soms) met geweld te maken tijdens de werkuren. Ook het aantal werknemers – meestal werkneemsters – dat met ongewenst seksueel gedrag geconfronteerd werd, is gestegen: van 2,1 procent in 2004 tot 2,6 procent nu. Bij vrouwen loopt dat op tot 4 procent. Anders gezegd: een op de 25 werkneemsters krijgt sporadisch of zelfs frequent te maken met ongewenste intimiteiten.

Uit een analyse van de enquête-antwoorden blijkt volgens de Serv-studiedienst dat een aantal beroepsgroepen een veel groter risico loopt op ongewenst gedrag op het werk. Dat geldt met name voor wie werkt in een zorg- of onderwijsfunctie. In deze groep wordt liefst 21,3 procent (of een op de vijf) geconfronteerd met lichamelijk geweld, 4,5 procent met ongewenst seksueel gedrag en 18,2 procent met pestgedrag. Dat is beduidend meer dan het Vlaamse gemiddelde. De Serv noemt het ‘zorgwekkend' dat die percentages sinds 2004 nog de hoogte zijn ingegaan.

Opmerkelijk is dat een hoger percentage kaderleden (5,2 procent) zegt last te hebben van lichamelijk geweld op het werk dan arbeiders (3,4 procent). Meer arbeiders (16,1 procent) dan bedienden (13,3 procent) hebben last van pesterijen.

Ongewenst gedrag gaat trouwens niet alleen uit van collega's of leidinggevenden. Vaak maken ook klanten, patiënten, passagiers of leerlingen zich schuldig aan ongewenst gedrag. De zogenoemde contactberoepen houden het grootste risico in om met ongewenst gedrag geconfronteerd te worden.

www.standaard.be 7/11/09

Deze cijfers schokken niet echt, omdat het geweten is dat er veel geweld is op de werkvloer, maar dat neemt uiteraard niet weg dat het niet zou mogen gebeuren. Bijna één op tien werknemers krijgt te maken met lichamelijk geweld, en dat zou écht niet mogen. Zeker niet als je ziet dat zelfs één op zeven mensen gepest wordt en één op vijventwintig vrouwen te maken krijgt met ongewenste intimiteiten. Volgens mij haalt dit je productiviteit als werknemer sterk naar beneden. Het zou niet mogen dat je elke dag keihard zit werken en je best zit te doen om centen te verdienen, terwijl je in die functie ondermijnd wordt door lichamelijk geweld of ongewenste intimiteiten. Volgens mij is het bij ernstige klachten zeer moeilijk om toch door te gaan met je werk en in dat bedrijf te blijven, en ik denk niet dat veel werknemers deze klachten gaan rapporteren.
Wat me ook verbaasde, is het hoge cijfer in de onderwijssector. Eén op vijf mensen wordt geconfronteerd met lichamelijk geweld; stel je maar eens voor dat jij die gemotiveerde leerkracht bent vol goede wil... In het onderwijs wijdt ik dit hoge cijfer vooral aan de leerlingen, hoewel het jammer genoeg ook zal voorkomen onder collega's. Wat het geweld van de leerlingen uit betreft, zal de situatie zeker niet verbeteren denk ik, als je kijkt hoe het schoolgebeuren is geëvolueerd van een rigide systeem naar een plaats waar sommige leerlingen gewoon doen wat zij willen...