De advocaten van zeven verenigingen die gewezen paracommando’s en officieren vertegenwoordigen die in Afrika hebben gediend, hebben het AfricaMuseum in Tervuren in gebreke gesteld. Volgens de ex-paracommando’s zou de tekst bij een beeld in het museum de eer en de reputatie van de Belgische paracommando’s aantasten.

Het gaat om het standbeeld La Belgique apportant la sécurité au Congo (België brengt veiligheid in Congo) van Arsène Matton. Daarbij wordt België uitgebeeld dat in de vouwen van zijn vlag een slapende man en kind in bescherming neemt. Over dat beeld is een semitransparante sluier aangebracht, met een postkoloniale afbeelding bedoeld om een ‘een visuele en semantische schok, die een nieuw licht moet werpen op een zwaar patrimonium’, op te roepen.

‘Het gaat over een koloniaal en racistisch beeld’, reageert Algemeen Directeur Guido Gryseels. ‘Dat is waarom we met verschillende kunstenaars een hedendaagse interpretatie hebben gegeven aan verschillende beelden en bijschriften in het museum.’

De afbeelding toont een gewapende soldaat met de tekst ‘Een Belgisch paracommando in Stanleyville in 1964, op het moment van de onderdrukking van de Simba-rebellen. De formele onafhankelijkheid van Congo in 1960 betekent niet onmiddellijk het einde van de buitenlandse tussenkomsten’. De ex-paracommando’s vinden dat deze tekst ‘bijzonder misleidend, kwetsend en een aantasting van de eer’ van de toenmalige Belgische paracommando’s is. Ze verstuurden al een open brief in juli aan de algemeen directeur van het museum, Guido Gryseels, met premier Sophie Wilmès in kopie. ‘Ik heb de brief intussen al drie keer ontvangen’, vult Gryseels aan. ‘We zijn op dit moment nog bezig aan een reactie, maar willen ook voorzichtig blijven omdat de zaak in juridische handen zit.’

Geen militair doel
Volgens de ex-paracommando’s legt die zin een ‘direct en onmiskenbaar verband’ tussen de werking van de Belgische paracommando’s in Stanleyville, de vroegere naam van het huidige Kisangani, en de verplettering van de Simba-rebellen. ‘Deze link is een duidelijke historische onwaarheid’, klinkt het. ‘De interventie van de Belgische paracommando’s in Stanleyville van 24 tot 28 november 1964 was immers een humanitaire operatie die het mogelijk maakte om 2.375 gijzelaars te bevrijden en had geenszins tot doel om “de Simba-rebellen te verpletteren”. De humanitaire operatie van de paracommando’s had geen militair doel; en als Simba-rebellen tijdens de humanitaire operatie door paracommando’s werden gedood, was dat alleen in situaties van absolute noodzaak.’

De verenigingen eisen dat elke link tussen de operatie van de paracommando’s en het ‘verpletteren’ van de rebellen wordt weggenomen. Ze willen dat het museum elke verwijzing schrapt ‘die de reputatie van de Belgische paracommando’s schaadt’, ten laatste op 12 oktober 2020.

Bron: De Standaard
Datum: 29/09/2020