Co-ouderschap kan allerkleinsten schaden

De ene week bij mama, de andere week bij papa: co-ouderschap kan de ontwikkeling van onze allerkleinsten schaden, zo alarmeren kinderpsychiaters en -psychologen. "Sinds de weekregeling de norm is, zien we meer kinderen exploderen en imploderen", zegt psychotherapeute Lut Celie.

Een vader die een weekregeling eist voor zijn baby die nog borstvoeding krijgt. Kinderen die de ene week naar de ene psycholoog gaan, en de volgende week naar de andere. "Gescheiden ouders die op voet van oorlog leven, drijven het ver", vertelt Lut Celie, therapeute in psychotherapiecentrum De Bleekweide. "Ze steken massa's energie in hun gevecht om het co-ouderschap. Energie die ze beter in het ouderschap zouden stoppen. Het kind wordt een pion, als inzet in de strijd om de ander schaakmat te zetten."

Als gescheiden ouders niet tot een akkoord komen, dan is het de rechter die over de verblijfsregeling van de kinderen beslist. Sinds 2006 kijkt die vooral naar co-ouderschap, met een gelijkmatig verdeeld verblijf. Experts doen nu een oproep om die wet aan te passen. Want de ene week onder moeders paraplu en de volgende week onder papa's vleugels kan de ontwikkeling schaden, waarschuwen zij. En dat allemaal omdat we één vraag over het hoofd ziet: kan het kind dit wel aan?

Opkroppen
"Een weekregeling is wel prettig voor de ouders zelf, maar het vraagt ontzettend veel van de allerkleinsten", vindt Hilde Seys, kinderpsychologe in het Ziekenhuis Oost-Limburg in Genk en bestuurslid van de World Association for Infant Mental Health. "Hoelang is vijf dagen? Wat betekent 'nog vier nachtjes slapen'? Daar hebben kinderen onder de zes jaar geen flauw idee van. Dat begrip van weken en weekends is er nog niet. Bovendien houden ze van ritme. Die voortdurende switch van ouder kan belastend zijn. De allerjongsten reageren vooral lichamelijk op die spanning: ze eten en verteren moeilijk, slapen slechter in en door, vertonen meer verlatingsangst, gaan voorzichtiger op verkenning. Je hebt baby's die hun vuistjes ballen en zich dreigen af te sluiten van de wereld, terwijl ze die net moeten ontdekken."

Veel ouders verliezen het belang van hun kind uit het oog, pikt de Antwerpse jeugdrechter Christian Denoyelle in. "Wij zien natuurlijk alleen de ouders die het niet met elkaar eens raken. Alvorens we dan het co-ouderschap opleggen, streven we toch naar familiale bemiddeling, zodat ze zelf kunnen overleggen. Want ook dat is belangrijk voor het welzijn van het kind: dat het geruzie vermindert, dat mama en papa tot een consensus komen. Maar soms denk je: laat de ouders maar eens iedere week verhuizen, terwijl het kind in dezelfde woning blijft. Dan zouden ze eens zien hoe lastig het is."

Gaat de woede tussen de co-ouders niet liggen, stuur ze dan verplicht op coaching of therapie, gaat Lut Celie nog een stapje verder. "Verplicht hen om hun ouderschap opnieuw op te nemen, ook als het partnerschap mislukt is. Maak duidelijk: oké, jullie zijn kwaad op mekaar, maar jullie blijven wel ouder. Stop die schizofrene situatie voor de kinderen. Zij moeten terug naar een veilige haven, ook al is het een nest op twee plaatsen."

Sinds de wet van 2006, die het co-ouderschap promoot, ziet ze meer "signaalkinderen" dan ooit, gaat Celie verder. "Kinderen die exploderen of net imploderen. Sommigen hebben woedeaanvallen, anderen keren zich helemaal in zichzelf. Hun hoofd zit vol: ze kroppen van alles op, passen zich aan, maar kunnen zich niet uiten."

Flexibel
Als nochtans íéts moet primeren, dan wel de zorg voor het kind, beaamt psychiater Dirk De Wachter (KU Leuven), gespecialiseerd in gezinstherapie. "Nu relaties zo fluïde worden, moeten we ook verplicht beginnen nadenken over hoe we het ouderschap aanpakken. Nu zijn er 'signaalkinderen'. Maar vroeger werden die signalen misschien niet eens opgemerkt, omdat de ouders getrouwd waren en geen problemen zagen."

Co-ouderschap is volgens De Wachter een zegen noch een vloek. "Wel moet de regeling flexibel zijn, met grote inspraak van de kinderen zelf."

Iets waar ook de World Association for Infant Mental Health achter staat: een regeling op maat van het kind, met herevaluatie. "Nu blijft de verblijfsregeling dikwijls bij het oude omdat ze zekerheid geeft voor de ouders", vertelt Hilde Seys. "Ouders gaan er ook van uit dat het een vorm van zekerheid is voor hun kind. Maar voor het zesde levensjaar ontwikkelt dat kind enorm. Dat is een bijzonder gevoelige periode waarin heel veel mis kan lopen. Al moeten we positief blijven: kinderen hebben in deze periode ook een enorm herstelvermogen. Voor ons, hulpverleners, is dat cruciaal." .

Bron: De Morgen, dinsdag 2014/04/22

Mening
Ik denk dat een echtscheiding de kinderen altijd schaadt. Het is toch opmerkelijk dat wanneer een kind zo jong is dat een echtscheiding dan al een grote invloed kan uitoefenen op het kind. Ik denk wel dat een echtscheiding nooit makkelijk is voor kinderen en er altijd 'problemen' zullen zijn voor de kinderen. Ik doe mijn paper nu over de invloed van echtscheiding bij kinderen tussen 12 en 15 jaar. Bij deze leeftijd merk je dat een echtscheiding ook voor vele problemen kan zorgen. Ik snap dat het voor de ouders een geruststelling is dat ze hun kind beide week om week opvoeden, maar voor het kind is er geen houvast. Voor het kind is het een sleur van de ene naar de andere ouder. Ik wil hiermee niet zeggen dat ik tegen co-ouderschap ben, maar opgevoed worden door 1 ouder zorgt, naar mijn mening, voor een betere ontwikkeling van het kind.

Ik ben het niet helemaal eens met wat Laura zegt. Zij zegt dat ze denkt dat een echtscheiding de kinderen altijd schaadt, maar ik denk dat dit afhangt van de situatie voor de echtscheiding. Wanneer er daarvoor de hele tijd ruzie was en het kind daardoor onvoldoende aandacht kreeg en de hele tijd de woordenwisselingen/gevechten moest aanhoren/aanzien, dan denk ik dat het voor het kind een hele herademing kan zijn wanneer zijn/haar ouders eindelijk uit elkaar gaan.
Beslissen wat er met de kinderen moet gebeuren wanneer de ouders uit elkaar gaan is denk ik altijd een moeilijke opgave. Je zou het kind bij een van de ouders kunnen laten wonen, maar dan moet het kind eigenlijk al een keuze maken om zijn mama of zijn papa heel weinig te gaan zien, wat niet altijd evident is. Of je kan kiezen om afwisselend bij je mama en bij je papa te wonen, co-ouderschap dus. Afhankelijk van de relatie tussen het kind en de ouders zal uiteindelijk de minst erge mogelijkheid gekozen worden. Dit is al moeilijk wanneer de kinderen redelijk oud zijn, wat moet er dan gebeuren met kinderen jonger dan 6 jaar? Zij zijn nog zo in ontwikkeling en hebben eigenlijk beide ouders echt nodig. De ouders toch bij elkaar laten blijven lijkt mij in veel gevallen geen optie, want ook dit zou het kind schaden. Het kind bij één van beide ouders laten wonen is ook geen oplossing, tenzij één van beide ouders het kind niet zou willen (dan is diegene ook geen goede ouder). Co-ouderschap blijft dan de enige, minst slechte mogelijkheid.
Wanneer ouders al na zo'n korte tijd beslissen om uit elkaar te gaan, dan denk ik dat ze elkaar aanvankelijk waarschijnlijk al niet zo graag zagen, toch niet graag genoeg om samen een kind te maken. Hierover zou je eigenlijk moeten nadenken alvorens aan kinderen te beginnen. Alleen op deze manier kan je deze schade vermijden, lijkt mij.

Ik vind dat kinderen sowieso al lijden onder de scheiding zelf. Als ze dan nog eens moeten verhuizen om de week van de één naar de andere ouder wordt dit in het begin alleen maar moeilijker. Ik spreek nu over de situatie wanneer er een vechtscheiding is tussen beide ouders. Ik denk als de ouders op een 'goede' manier uit elkaar gaan en nog normaal doen in de omgang met elkaar dat dit minder erg is voor het kind.
Co-ouderschap is een goede oplossing want zo behoudt het kind een goede band met beide ouders. Wat je wel veel ziet is dat de kinderen bij één of soms bij beide ouders aan hun lot worden overgelaten omdat ze het te druk hebben met hun werk. Het is dus dubbelzijdig.
Ik vind wel dat kinderen zelf moeten kunnen beslissen naar welke ouder ze gaan. Nu mag men dit niet tot de leeftijd van 16 jaar. Als je dan ziet zoals in het artikel dat de kinderen naar een psycholoog moeten gaan vind ik het onmenselijk om ze nog co-ouderschap te geven. Hier moet de wet iets nieuws op vinden naar mijn mening.