De uittocht lijkt nu echt goed op gang te komen


Italië volgt het voorbeeld van Nederland en trekt zijn troepen uit Irak terug. Het lijstje uittreders begint zo langzamerhand behoorlijk lang te worden. Maar volgens de Amerikanen en Britten is er niets nieuws onder de zon.


De aankondiging van premier Silvio Berlusconi dat Italië vanaf deze herfst zijn troepen terughaalt uit Irak, is geen leuk nieuws voor zijn Britse collega Tony Blair en de Amerikaanse president George Bush. De Italianen zijn zo ongeveer de trouwste bondgenoten in de coalitie die nu al bijna twee jaar actief is in het land. Ze zijn met ruim 3000 soldaten aanwezig en nemen daarmee de vierde plaats in, na de Amerikanen (150000), de Britten (8000) en de Zuid-Koreanen (3600).

De mededeling van Berlusconi komt bijna twee weken na het pijnlijke incident rond de Italiaanse journaliste Giuliana Sgrena die kort na haar vrijlating op weg naar het vliegveld van Bagdad door Amerikanen beschoten werd. Zelf raakte ze daarbij gewond, een geheim agent die haar beschermde kwam om het leven. Hij is als een held begraven.

Volgens een woordvoerder van het Witte Huis staat het schietincident los van het besluit van Rome om de soldaten terug te halen. Berlusconi verwees er evenmin naar. Maar de premier weet als geen ander hoe gevoelig de missie in Irak ligt bij de Italiaanse bevolking. En de afkeer is door de dood van de geheim agent alleen maar groter geworden.

De publieke opinie is vrijwel in geen enkel land dat meedoet aan de coalitie (of meegedaan heeft) enthousiast over het optreden in Irak, om het zachtjes uit te drukken. Menige regering heeft die mening getrotseerd, en dat is ze niet altijd goed bevallen, zoals de vroegere Spaanse premier Aznar kan getuigen -al werd zijn regering vorig jaar ook om andere redenen door de kiezers weggestuurd. Zijn opvolger Zapatero loste zijn verkiezingsbelofte vervolgens in en trok de Spaanse troepen terug.

Madrid beet zo het spits af. Nederland sloot uitgerekend deze week zijn missie in het zuiden van Irak af. Afspraak is afspraak, heeft minister Kamp van defensie steeds onderstreept, en we hadden nu eenmaal gezegd dat we half maart terug zouden gaan. Voor de VVD-bewindsman was van begin af aan een belangrijk argument dat de verkiezingen in Irak dan achter de rug zouden zijn. Die zijn -boven verwachting- redelijk voorspoedig verlopen.

Voor Den Haag zat al met al de opdracht erop. In het zuiden van Irak, waar de Nederlanders zaten, is het bovendien vrij rustig, er is sprake van stabiliteit, de wederopbouw vordert gestaag, en het gaat goed met de opleiding van Iraakse militairen en politieagenten. Kortom, wat doen we hier nog?

Soortgelijke argumenten gaan op voor Oekraïne, dat met 1600 soldaten in Irak zit en dus ook hoog op het deelnemerslijstje staat en dat ook zijn troepenmacht wil inkrimpen. Andere landen met kleinere contingenten, zoals Nieuw-Zeeland, Hongarije, Tonga, Moldavië en Portugal, hebben hun militairen al naar huis gehaald - met ruwweg dezelfde argumentatie.

In totaal hebben nu elf landen hun troepen teruggetrokken. Naast de Amerikanen zijn er nog 25 landen die militairen en/of politieagenten in Irak hebben. Daaronder zitten vijf landen die hun vertrek hebben aangekondigd (waaronder Italië) of die al goed op streek zijn met de terugtrekking, zoals Nederland. Nederland heeft alleen nog een handjevol militairen in Irak, die alles keurig moeten overdragen aan de Britten. Onder die 25 landen zijn ook nog eens vijf landen die hun troepenmacht gaan beperken, zoals Oekraine.

Om grote getallen gaat het allemaal niet. Er is ook geen behoefte aan vervanging, hebben de Amerikanen steeds onderstreept. Het is eerder het politieke signaal dat ongunstig is voor Washington en Londen, zeker als dat afkomstig is uit een belangrijke hoofdstad als Rome.

Zowel president Bush als premier Blair probeerde die schade gisteren al in te dammen. Wat Berlusconi heeft gedaan, zeiden ze bijna gelijktijdig, is niet meer dan logisch. Hij haalt vanaf september de Italiaanse troepen terug omdat tegen die tijd de Iraakse militairen en agenten zo ver zijn met hun opleiding dat zij zelf voor de veiligheid in het land kunnen zorgen. Zo proberen Bush en Blair de indruk te wekken dat er helemaal geen nieuws is.


Trouw, 17-03-2005

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB