Europa activeert ‘atoombomprocedure’ tegen Hongarije


Het Europees Parlement heeft beslist om de procedure onder artikel 7 tegen Hongarije te starten. De parlementsleden keurden woensdag het bijzonder kritische rapport van de Nederlandse Judith Sargentini met een ruime meerderheid goed. Het is onwaarschijnlijk dat het echt komt tot sancties tegen Hongarije, maar voor premier Orban is dit een symbolische nederlaag.


448 europarlementsleden zijn van oordeel dat in Hongarije de fundamentele rechten en vrijheden en de rechtsstaat in het gedrang zijn. 197 parlementariërs stemden tegen en 48 onthielden zich. De Hongaarse premier Viktor Orban kwam zich dinsdag in Straatsburg nog verdedigen tegen de kritiek van de Europese volksvertegenwoordigers, maar hij kon hen dus niet overtuigen.

Het Europees Parlement stemde er daarom woensdagmiddag mee in de procedure zoals beschreven in artikel 7.1 van het EU-verdrag op te starten. 'Het Parlement heeft nu vastgesteld dat de grondrechten in Hongarije wel degelijk in gevaar zijn. Het is de allereerste keer dat het Europees Parlement zoiets doet', zegt Hendrik Vos, hoogleraar Europese Politiek (UGent).

Vos: 'De bal ligt nu in het kamp van de Europese Raad, de regeringsleiders van de 28 lidstaten. Als zij met een viervijfdemeerderheid besluiten dat het Europees Parlement gelijk heeft, dan kunnen ze daarna nog een stap verder gaan en Hongarije ook echt sancties opleggen. De Raad kan dan besluiten dat het stemrecht van Hongarije in de Europese ministerraden wordt opgeschort.'


Symbolisch belangrijk

Het is echter erg onwaarschijnlijk dat het zover komt, zegt Vos. Die laatste stap, het daadwerlijk opleggen van een sanctie, moet namelijk met unanimiteit worden genomen. Tegen Polen loopt momenteel een gelijkaardige procedure onder artikel 7, waarover Orban al heeft gezegd dat hij die met een veto zou blokkeren. Het valt dus te verwachten dat Polen als wederdienst ook zijn veto zal stellen tegen sancties die Hongarije zouden treffen.

'Tot sancties tegen Hongarije zal het hoogstwaarschijnlijk niet komen, maar toch is dit symbolisch heel belangrijk', meent Vos. 'Landen als Polen en Hongarije hebben de Europese Unie wel degelijk nodig. Ze hebben alle belang bij de vele Europese subsidies en de toegang tot de vrije markt. Orban zal voortaan dus extra voorzichtig zijn om op het ingeslagen pad verder te gaan. De procedure onder artikel 7 tegen Polen heeft om diezelfde reden al effect gehad, zelfs al zijn tegen hen ook nog geen sancties afgekondigd.'


Verdeeldheid binnen EVP

De stemming in het parlement legde woensdagmiddag de verdeeldheid bloot die over de kwestie heerst binnen de Europese Volkspartij. De twaalf Europarlementariërs van Orbans partij Fidesz zijn aangesloten bij de EVP-fractie. Toch maakte fractievoorzitter Manfred Weber, die zich ook opwerpt als kandidaat-Commissievoorzitter, voor de stemming bekend dat hij voor de activering van het artikel 7 van het Europees verdrag zou stemmen.

‘Ik ben altijd voor het bouwen van bruggen geweest en dat blijft zo, maar gisteren zag ik bij de Hongaarse eerste minister niet de minste bereidheid om zijn Europese partners tegemoet te komen en onze bezorgdheden te beantwoorden’, zei Weber.

De Duitse fractieleider benadrukt wel dat de dialoog met Hongarije opengehouden moet worden.


Blog DS, 13-09-2018