Hoe kameraad Xi een Win for Life verkreeg


Deze week gaven de Chinese communisten met een droge tekst over het verleden een helder signaal voor de toekomst: Xi blijft zolang aan de macht als hij wil. Tot op zijn sterfbed zal iedereen hem moeten volgen.


Ukent Xi Jinping (68) als president van China, maar hij is veel meer. Bevelhebber van het leger bijvoorbeeld, waar hij eigenzinnige generaals elimineerde. Voorzitter van de Chinese Communistische Partij (CCP) ook, waar hij zijn ‘conculega’s’ intimideerde of wegzuiverde. Xi leidt ook de inlichtingsdiensten en het Comité voor Internetveiligheid, en hij is de enige ceo die er echt toe doet, dankzij zijn dagelijkse leiderschap van het Comité voor Industriële Planning. Die cumul van minstens twaalf rollen is zelfs voor China uitzonderlijk.

De apotheose van die machtsconcentratie vond deze week plaats. Militairen en kopstukken van de CCP hielden een zesde plenaire vergadering. Dat topoverleg was deels een ideologische peppil, deels een verklaring van trouw. ‘Kameraad Xi’ is volgens het communiqué ‘door nauwkeurige observatie en diep nadenken tot originele strategieën gekomen om China in de 21ste eeuw te laten heropleven.’


Visieteksten tot 2035

Xi zelf maakte deze zomer met een ‘actieplan voor toekomstige doelen’ duidelijk dat hij ‘originele plannen’ heeft tot 2035. Hij zal dan 82 zijn. Volgens Analisten verhindert niets Xi nog om alles te controleren tot op zijn sterfbed.

Grenzeloze macht op een dienblaadje geven aan Xi Jinping: de CCP doet dat niet voor het eerst. In 2016 benoemde de Partij hem tot ‘kernleider’. Hij was niet meer ‘eerste tussen gelijken’ in de partij, zoals gangbaar was. Twee jaar later liet Xi de limieten op het ambt van president schrappen. Hij kan zichzelf nu onbeperkt opvolgen, met een derde ambtstermijn die volgend jaar begint. De gestage invulling van cruciale postjes door jeugdvrienden (de Zhejiang-factie of ‘bende van Xi’) garandeert dat zijn plannen werkelijkheid worden.

Hoe kan een topoverleg dat zich bezighoudt met geschiedenis, dan toch de kers op de taart zijn? De resolutie over ‘de verwezenlijkingen en historische ervaring van een eeuw strijd door de Partij’ is meer dan intellectuele spielerei. Geschiedenis is voor de CCP als brood en boter. De tekst – die het volk pas volgende maand mag lezen – zegt dat Xi de monumentale triomftocht van China vervolledigt die begon met partijvoorzitter Mao Zedong (leider tussen 1949 en 1976).

Dat maakt het onmogelijk om nog ideologisch in te gaan tegen Xi. Wie dat doet, betwist de ziel van China zelf. De CCP nam maar twee keer in haar bestaan een ‘resolutie over geschiedenis’ aan: één onder Mao en één veertig jaar geleden, toen hervormer Deng Xiaoping China opende voor de buitenwereld.

Eén verantwoordelijke voor alles kan gefocust, coherent bestuur opleveren, of het kan China ruïneren door tunneldenken. Welke van de twee het wordt, zal blijken. De komende weken zullen weer eens heel wat ondergeschikten slaafs ja knikken als Xi iets zegt.


Chinese cannabisolie

Maar die ‘enige correcte’ versie van de geschiedenis volgens de CCP is ook voor ons leerrijk. China ziet zichzelf niet meer als nummer twee in de wereld na de VS. ‘Ons maatschappijmodel is superieur, de westerse democratie is de speelbal van de rijken’, zegt de perstekst. Xi is de geradicaliseerde nationalist aan het hoofd van een supermacht die het Westen afschrijft.

Je kunt dat moeilijk alleen maar zelfoverschatting noemen. Peking levert onze zonnepanelen, iPhones en katoen. Toen China plots hectares landbouwgrond vrijmaakte voor de productie van cannabisolie (CBD), werden alle Europese steden overspoeld met goedkope winkels vol CBD-cosmetica. Xi kan internetbedrijven als LinkedIn wegjagen met één wet en zijn energiebeleid drijft onze prijzen op. Hij is de man die tot 2035 het leven van westerse kinderen mee zal vormgeven. Tenzij corona of griep door zijn laatste rivalen wordt aangegrepen om hem te stoppen. Is het daardoor dat Xi al 21 maanden China niet meer durft te verlaten? Lottowinnaars zullen het beamen: een Win for Life maakt je eenzaam en geïsoleerd.


DS, 13-11-2021 (Giselle Nath)