De loden deken van het fundamentalisme


Enkele weken geleden werd - eerst in Beiroet, daarna in Washington - het Arab Human Development Report 2009 voorgesteld. Net als in het verleden blijft het ook nu oorverdovend stil rond dit rapport, maar het is daarom niet minder belangwekkend.


Het eerste van die ontwikkelingsrapporten, telkens geschreven door een honderdtal vooraanstaande academici uit de Arabische wereld, dateert al van 2002. Vijf rapporten verder is de ontwikkeling ronduit bedroevend, beseffen de opstellers. Het ruim 260 bladzijden tellende ontwikkelingsrapport van 2009 richt zich vooral op de onveiligheid die de Arabische samenleving ondermijnt, maar geeft ook op andere terreinen geen verbetering te zien.

Onder de loden deken van het fundamentalisme blijft de Arabische wereld, nog steeds de eerste leverancier van dictaturen in de wereld, zowel economisch, technologisch, wetenschappelijk als cultureel achteruitboeren. Dat is een pijnlijke vaststelling voor de Arabische landen, die hun bevolking explosief zagen stijgen van 180 miljoen in 1980 naar 317 miljoen in 2007. Tegen 2015 wordt uitgegaan van 395 miljoen inwoners. Nu al is 60 procent van die bevolking jonger dan 25.

Om al die jongeren een zinvolle toekomst te geven, moeten de Arabische landen tegen 2020 liefst 50 miljoen nieuwe banen creëren. En dat terwijl de economische groei in die landen minimaal was, zelfs tijdens de jaren van economische boom .

Ondanks de fabelachtige opbrengsten uit de olieproductie steeg het bbp per hoofd in de Arabische landen tussen 1980 en 2004 met amper 6,4 procent - nauwelijks 0,5 procent per jaar. Een van de redenen waarom de productiviteit er nagenoeg stagneert, is de blijvende onwil om gebruik te maken van de creativiteit en de inbreng van vrouwen. Geen wonder dat voor hoger opgeleide Arabische jongeren een werkvergunning die toegang verschaft tot de VS of West-Europa even zwaar weegt als de Koran. Zo'n document is de meest probate vluchtroute uit uitzichtloze onvrijheid en misère, die in stand wordt gehouden door machthebbers die veelal de grootste bedreiging vormen voor hun burgers.

Alleen al door de onachtzaamheid van die overheid wordt vandaag nagenoeg 3 miljoen vierkante kilometer, een vijfde van het totale grondgebied van de Arabische landen, door woestijnvorming bedreigd, en leven twee op de vijf Arabieren in armoede. Ruim 25 miljoen lijden honger. Waterschaarste en het ontbreken van medische verzorging zijn deel van de dagelijkse zorgen van de bevolking. 'Veiligheid is niet alleen een kwestie van geweld en militaire conflicten', zegt een van de opstellers van het ontwikkelingsrapport, dat ook de gevolgen van de oorlog in Irak en het geweld in Palestina in rekening bracht. 'Onveiligheid van de burgers is ook een zaak van milieuverloedering, discriminatie, werkloosheid, armoede en honger, kortom van mensenrechten.'

In het eerste ontwikkelingsrapport van 2002 werd al omstandig gewezen op de betreurenswaardige situatie waarin Arabische vrouwen leefden. Zowat de helft van alle vrouwen was toen - en is nog steeds - analfabeet. Zo te lezen zijn de omstandigheden voor vrouwen er de voorbije zeven jaar niet op vooruitgegaan. Integendeel. Het geweld, vooral huiselijk geweld in al zijn vormen, is volgens de onderzoekers almaar toegenomen. Nog altijd hebben vrouwen in de meeste Arabische landen nauwelijks of geen toegang tot justitie. In conflictgebieden zijn vrouwenrechten al helemaal onbestaande. Tussen die corruptie, die onwetendheid en dat religieuze fundamentalisme kan alleen terreur gedijen.

Het vijfde Arab Human Development Report laat zich lezen als de zoveelste waarschuwing.


Knack, 05-08-2009 (Rik Van Cauwelaert)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB