De crash van SpaceShipTwo is de tweede forse slag in enkele dagen voor de commerciële ruimtevaart. Is de droom van ruimtereizen voor burgers voorbij?

Naast al het slechte nieuws, is er ook een lichtpuntje: zaterdag landde een Chinese sonde veilig op aarde nadat deze een rondje om de maan had gevlogen

Sir Richard Bransons droom ligt in stukken op het zand van de Mojavewoestijn bij Los Angeles. Daar stortte vrijdagavond zijn SpaceShipTwo neer, een zelfontwikkeld vaartuig dat vermogende toeristen naar de ruimte moet brengen. Bij de mislukte testvlucht kwam co-piloot Michael Alsbury om en raakte piloot Peter Siebold, die met een parachute aan de crash wist te ontsnappen, gewond.

De honderden sterren en rijkaards die de afgelopen jaren een kwart miljoen dollar hebben neergeteld voor een ticket, zullen zich vermoedelijk afvragen of ze hun kleinood nog wel willen verzilveren, nu ze zich realiseren dat een retourtje ruimte minder vanzelfsprekend en veilig is als een trans-Atlantische businessclassvlucht.

De crash is de tweede forse tegenslag voor de commerciële ruimtevaart in enkele dagen. Eerder vorige week explodeerde een Antaresraket van het bedrijf Orbital, dat het ruimtestation ISS zou gaan bevoorraden. Daarbij vielen geen gewonden. In 2007 kwamen drie werknemers om het leven toen een raketmotor van Virgin Galactic explodeerde tijdens een test.
Space is hard
©PHOTO NEWS

De ongelukken leiden haast vanzelf tot de vraag of ruimtevaart niet moet worden overgelaten aan de professionals: de NASA's, ESA's en Roscosmossen van deze wereld. Maar de komst van commerciële ruimtevaart is onomkeerbaar: veel ruimtevaartnaties zijn deels al afhankelijk van hun diensten en de ontwikkelingen op technologisch gebied gaan zo snel, dat een staatsmonopolie op ruimtevaart onhoudbaar is.

Bovendien laten ook de professionals soms flinke steken vallen. Zo verongelukte in 1996 een miljarden kostende Ariane-5-raket omdat de besturingssoftware van de voorganger werd gebruikt en deze niet geschikt bleek voor de nieuwe raket. En een marssonde stortte in 1999 neer doordat het ene team werkte met Engelse meeteenheden en het andere met metrische.

Space is hard, zei Branson zaterdag. Maar we gaan door. Hij kan niet veel anders: nu stoppen met het project zou het bedrijf de financiële nekslag bezorgen. Virgin Galactic heeft een tweede ruimteschip in aanbouw, maar de eerste lancering met toeristen zal door het ongeluk ernstige vertraging oplopen.
Ads by DeealEExpreSsAd Options
Lichtpuntje
©PHOTO NEWS

Uit angst dat klanten zich zouden terugtrekken, belde concurrent XCOR afgelopen weekend zijn 250 klanten om hen ervan te verzekeren dat het ruimtevaartuig van het Amerikaans-Nederlandse bedrijf (nul testvluchten) op compleet andere leest geschoeid is.

Wat er precies misging tijdens de 35ste testvlucht van het toestel (en de vierde waarbij de motor werd gestart) is nog niet duidelijk, maar het lijkt erop dat motorproblemen ten grondslag liggen aan de crash. SpaceShip-Two wordt door een moedertoestel eerst naar ongeveer 15 kilometer hoogte gesleept, om daarna te worden losgekoppeld om op zijn eigen raketmotor richting de ruimte te koersen. Het toestel heeft een hybride motor die draait op een combinatie van vaste brandstof en een oxidator, lachgas. Het voordeel van dit type motor is dat het vermogen regelbaar is en de motor kan worden uitgeschakeld. Raketten met vastebrandstofmotoren kennen maar één stand: vol gas.

De vaste brandstof die SpaceShip-Two tot nu toe gebruikte, leverde vermoedelijk te weinig vermogen om tot de honderd kilometer te komen. Daarom is de samenstelling op basis van rubber vervangen door één gebaseerd op de kunststof polyamide.

Het is de vraag of de motor voldoende is getest. Tijdsdruk zou ten grondslag aan het ongeval kunnen liggen: de eerste ruimtevlucht was al voor 2008 aangekondigd, en de datum is telkens een jaar opgeschoven. Hoewel Virgin Galactic zegt diverse tests met de nieuwe brandstof te hebben uitgevoerd, ging het mis bij de eerste vlucht. Branson wil nog geen uitspraken doen over de mogelijke oorzaak. De Amerikaanse luchtvaartautoriteiten en de FBI onderzoeken de oorzaak. Het kan volgens de National Transportation Safety Board een jaar duren voor de uitkomst bekend is.

Naast al het slechte nieuws, is er ook een lichtpuntje: zaterdag landde een Chinese sonde veilig op aarde nadat deze een rondje om de maan had gevlogen. Landen als China en India hebben het afgelopen jaar diverse successen geboekt. China maakte voor het eerst in 40 jaar een zachte landing op de maan en India heeft een sonde in een baan om Mars gebracht.

De Morgen

Mening:

Ik vind het verontrustend dat de commerciële ruimtevaart zo'n steken laat vallen. Natuurlijk zal het hoogstwaarschijnlijk wel om brute pech en puur toeval gaan. Toch schept het weinig vertrouwen. Ik vraag me ook meteen af dat dergelijke commerciële organisaties al dan niet aan strenge controles worden onderworpen. Dat lijkt mij echt noodzakelijk. Ruimtevaarttechnologie is sowieso al niet feilloos. Binnenkort vinden er misschien bemande commerciële vluchten plaats en dan kan men zich dergelijke ongelukken uiteraard niet meer veroorloven.