De uitbreiding was goed, maar de EU moet nu de vaart erin houden


De Europese Unie kwam een jaar geleden tot de historische uitbreiding met tien nieuwe lidstaten. De dramatische gevolgen die door sommigen werden voorspeld, zijn tot nu toe uitgebleven.


Van Polen tot Malta werd een jaar geleden feestgevierd, toen op 1 mei de toetreding tot de Europese Unie een feit werd. Van feestgedruis was geen sprake in Nederland en andere 'oude' leden van de Unie, hoewel met de uitbreiding een einde kwam aan de tweedeling van het Europese continent.

De vijftien lidstaten van de Europese Unie hadden weliswaar ingestemd met de toetreding van tien nieuwe leden. Maar ze maakten zich zorgen over de rekening; de armlastige Oost-Europese landen zouden de Europese fondsen opslorpen. Ze vreesden dat goedkope arbeidskrachten massaal zouden overkomen, als ze de kans kregen, en het eigen volk brodeloos zouden maken. En zij waren bang voor de politieke invloed van met name Polen, veruit de grootste van de nieuwe leden.

Van die politieke aardverschuiving is tot nu toe niets gebleken. De nieuwe lidstaten, inclusief Polen, stellen zich bescheiden en coöperatief op. Ook in de uitgebreide Unie krijgen de grote lidstaten de kans de koers te bepalen, zoals de Franse president Chirac en de Duitse bondskanselier Schröder deze week weer lieten zien.

De voorspelling dat Oost-Europeanen hier naar werk zouden komen zoeken, is uitgekomen. Hun aantal -45000- is zelfs groter dan het Centraal Planbureau had voorspeld, maar hun effect op de West-Europese arbeidsmarkten is niet dramatisch.

Na een jaar is de balans van de uitbreiding positief. De grootste opgave voor de 25 EU-leden is nu het Europese integratieproces in gang te houden. De uitbreiding van vorig jaar lokt nieuwe kandidaat-leden. Angst daarvoor is ook nu niet op zijn plaats, maar de Unie moet voorkomen dat zij zo snel uitdijt dat een verdieping van de Europese samenwerking onmogelijk wordt. Het is op dit moment allerminst zeker dat het nieuwe EU-verdrag, de 'Grondwet', in alle EU-landen zal worden goedgekeurd. Een 'nee' in een of meer lidstaten zal niet gemakkelijk te repareren zijn. En zelfs met de aanvaarding van de Grondwet wordt het voor de 25 lidstaten een hele klus de Europese samenwerking te verdiepen.


Trouw, 29-04-2005

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB