21/10 Inclusie van kinderen die lijden aan het syndroom van Down in het normaal onderwijs zou eigenlijk de standaard moeten zijn. Dat zegt Prof. Jo Lebeer in het medisch weekblad de Huisarts. Als de maatschappij deze mensen te weinig integratiekansen geeft, betekent dat volgens hem dat de handicap eigenlijk bij de maatschappij ligt.


Met zijn pleidooi voor de integratie van kinderen met syndroom van Down in het normale onderwijs speelt Prof. Jo Lebeer (Centrum voor Eerstelijns- en Interdisciplinaire Zorg van de Universiteit Antwerpen en extern expert van het Down Team van het UZA) in op de visie van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO). De WGO stelt dat andersbegaafde mensen volwaardige burgers zijn en dat er geen reden is om hen in aparte instellingen van de maatschappij af te sluiten.

"Zowel de kinderen met Down als de 'kinderen met een typische ontwikkeling' varen er wel bij. Kinderen met Down omdat ze enkel een aangepast sociaal gedrag kunnen ontwikkelen wanneer ze leven in een omgeving waarin ze worden geconfronteerd met de vigerende gedragsregels. Voor de andere kinderen is het goed om te leren omgaan met diversiteit. Een kind met Down als schoolkameraad kan daarbij helpen."

Recht op inclusief onderwijs
Het idee van inclusief onderwijs ontstond in 1994. De slotverklaring van de Unesco-conferentie in Salamanca stelt dat inclusief onderwijs de norm moet zijn. Dit werd in 2006 geratificeerd door de Conventie voor Rechten van Personen met een Handicap van de Verenigde Naties.

Jo Lebeer wijst erop dat een conventie, in tegenstelling tot een verklaring, kracht van wet heeft: "Er staat letterlijk in deze Conventie dat alle kinderen met een handicap recht hebben op inclusief onderwijs en dat de overheid geld en maatregelen ter beschikking moet stellen om dat recht te laten uitoefenen. Dat impliceert dat ouders klacht kunnen indienen bij het Hof van Straatsburg als hun kind inclusief onderwijs wordt ontzegd."

Vlaanderen loopt achter
Inclusief onderwijs bestaat vandaag ook in Vlaanderen al. Maar toch loopt Vlaanderen achter op landen als Portugal, Spanje, Frankrijk, Groot-Brittannië, Tsjechië en Roemenië die recent hun wet grondig wijzigden en ouders de keuze laten tussen gewoon en buitengewoon onderwijs.

In landen die al een langere traditie hebben inzake inclusief onderwijs (Noorwegen en Italië) zitten alle kinderen met Down in het gewone onderwijs. Vlaanderen bengelt samen met Zwitserland en Duitsland achteraan. Ongeveer 85% van de kinderen met speciale behoeften zitten in het buitengewoon onderwijs.

21-10-2009 Gazet van Antwerpen


Ik wist niet dat in Noorwegen en Italië alle kinderen met het Syndroom van Down in het gewoon onderwijs zitten. Het bewijst dat het mogelijk moet zijn.
Toch stel ik me er enkele vragen bij. Ten eerste mogen niet alle kinderen met Down over dezelfde kam geschoren worden. Er zijn grote verschillen bij deze kinderen wat betreft hun sociale mogelijkheden en hun "leer"-capaciteiten. Ten tweede is er nog de vraag of leerkrachten uit het gewoon onderwijs hier voldoende op voorbereid zijn. In vlaanderen gaan reeds kinderen met het syndroom van Down naar gewone scholen afhankelijk van hun mogelijkheden. Dit is ook alleen maar toe te juigen. Maar ik heb sterk mijn twijfels of dit echt voor àlle kinderen met Down mogelijk is.

Kinderen met het syndroom van Down integreren in het gewoon onderwijs lijkt me een goed idee. Deze kinderen zijn net zoals wij, uniek. Zij hebben enkel een aandoening waar wij moeten leren mee omgaan. Als je als jong kind tussen allemaal sterk van elkaar verschillende mensen leeft, leer je hen te waarderen en respecteren zoals ze zijn. In tegenstelling tot de kinderen die enkel met ‘gelijken’ in een klas zitten. Zij zullen het moeilijk hebben met het aanvaarden van de verschillen die er bestaan tussen ‘normale’ mensen en mensen met een bepaald syndroom.

Bij het syndroom van Down zijn er verschillende afwijkingen zoals gehoorproblemen, oogafwijkingen , schildklierfunctie stoornissen en maag-darm problemen. Als u alleen maar rekening houdt met deze afwijkingen kan ik aannemen dat u denkt dat een kind met het syndroom van Down in 'normaal' onderwijs thuis hoort.

Maar ook is er bij dit syndroom sprake van een achterstand in de ontwikkeling, zowel lichamelijk als verstandelijk. Deze kinderen hebben meer moeite met hun zelf te ontwikkelen en dit gaat dan ook veel langzamer dan kinderen zonder dit syndroom. Het ligt natuurlijk ook aan het kind zelf... wat hij kan bereiken.

Aangezien ikzelf in de familie een neef heb met het syndroom van Down kan ik hieruit verder gaan dat 'normaal' onderwijs voor deze kinderen geen goed idee is. Deze kinderen hebben recht om zich op een normale maar langzame manier te ontwikkelen in een aangepaste schoolomgeving... in normaal onderwijs is hier nu eenmaal geen tijd voor. Het klinkt misschien hard. Maar dat is de waarheid. De leerkrachten in 'normaal' onderwijs zijn hiervoor niet opgeleid om deze kinderen te ondersteunen en te begeleiden.

Natuurlijk zijn er (zoals Viky al zei) grote verschillen bij deze kinderen wat betreft hun sociale mogelijkheden en hun "leer"-capaciteiten.
Misschien is het dus inderdaad mogelijk om sommige kinderen met het syndroom van Down met de nodige ondersteuning les te laten volgen in het 'normaal' onderwijs. Maar dit geldt zeker niet voor ALLE kinderen met het syndroom van Down.

Ik heb dusdanig veel twijfels bij het toelaten van kinderen met Down dat ik gewoon durf zeggen: Tegenhouden die handel!!

Zoals mijn lieftallig nichtje (Viky) al gezegd heeft zijn er immens grote verschillen tussen de verschillende graden van Down. Als de "wetenschappers" ze over dezelfde kam scheren doe ik dat ook. Kinderen met Down in het gewone onderwijs steken is een slecht idee vind ik. De kans dat de groeimogelijkheden van de rest van de klas naar beneden getrokken worden is te reël.

In het artikel wordt ook gezegd dat het goed is voor de rest van de klas want dan leren zij omgaan met diversiteit... Heeft die wetenschapper ooit al eens een klas "normale" kinderen bezig gezien? Die kunnen nog niet eens omgaan met andere "normale" kinderen... In elke klas wordt het zwakste kind gepest, ik heb het nog nergens anders geweten. En wat is nu een gemakkelijker doel dan een kind met Down??

Om dan nog maar te zwijgen over de leerkrachten. Uw standaard leerkracht is niet opgeleid om om te gaan met een kind met Down. Moet dan maar elke leerkracht een bijkomende cursus Buitengewoon Onderwijs gaan volgen? De overheid zal lachen, elke leerkracht meer betalen omdat ze een diplomasupplement behaald hebben. Dan gaan ze leerkrachten minder betalen en dan gaat iedereen aan het staken.
En dat allemaal omdat wij een nood hebben om ervoor te zorgen dat iedereen zich "normaal" voelt. Sommige mensen hebben extra aandacht nodig. Face it!!!!!

Het lijkt me geen goed idee kinderen met Down toe te laten in het gewone onderwijs. Zoals hiervoor al gezegd werd zijn er verschillende gradaties in de ziekte, wat het bijna onmogelijk maakt voor de jongeren met Down om elk jaar meteen te slagen.
Het stiefzusje van mijn vriend heeft ook het syndroom van Down, en haar verstandelijke vermogens zijn vergelijkbaar met die van een kind van zeven. Zijn de kinderen met Down dan gedoemd talloze jaren te blijven proberen om alsnog een diploma te behalen, en dan uiteindelijk te worden teruggestuurd naar een BuSO-school?
Als men toch kinderen met Down gaat toelaten in het gewone onderwijs, is het zeker niet haalbaar voor alle kinderen. Maar waar ligt dan ergens de grens? Bovendien vergeet men ook de andere kinderen die noodgedwongen naar een BuSO-school gaan. Hebben zij dan geen recht op gewoon onderwijs? Wie bepaalt wie wel en wie geen recht heeft op gewoon onderwijs, rekening houdend met ‘gelijke onderwijskansen’?