Jonge automobilist belt en facebookt te graag


Eten, drinken, bellen en Facebook checken. Automobilisten zijn achter het stuur ongeveer 10 procent van de tijd met andere dingen bezig dan besturen. Vooral jonge weggebruikers zijn gevoelig voor afleiding in de auto. Dit blijkt uit Amerikaans onderzoek, gepubliceerd in New England Journal of Medicine.


Jongeren maken maar een klein deel uit van de weggebruikers, toch is bij 11 procent van de dodelijke verkeersongevallen in de Verenigde Staten een bestuurder tussen de 15 en 20 jaar betrokken. Bij ongelukken met gewonden ligt het op 14 procent.

Jonge beginnende automobilisten (18 tot 24 jaar) hebben in Nederland een ruim vijf keer zo groot ongevalsrisico als ervaren bestuurders (30 tot 59 jaar). Dit blijkt uit een rapport over verkeersdoden van Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) uit juli 2013.

Aan het onderzoek deden 150 bestuurders mee. Een kwart van hen was onervaren en had pas drie weken een rijbewijs. Het overige deel varieerde in leeftijd van 18 tot en met 72 jaar. In de auto van de bestuurders werd een camera aangebracht die het rijgedrag vastlegde. Sensoren registreerden het plotseling remmen, uitwijken, van de rijstrook afdrijven en andere gegevens.

Zijn de jonge autobestuurders de eerste maanden na het behalen van hun rijbewijs nog scherp, na een jaar verslapt die aandacht. Daarbij komt dat ze minder rijgevoel hebben ontwikkeld dan ervaren bestuurders. Als ze met hun telefoon bezig zijn, merken ze de abrupte vertraging van een voorligger niet op of ze zien weggebruikers en obstakels over het hoofd.

Nederlandse jongeren kunnen zich vanaf zestien jaar bij het CBR inschrijven voor hun theorie-examen. Wanneer ze 16,5 jaar zijn mogen ze starten met rijlessen. Vanaf hun zeventiende kunnen zij zich inschrijven voor hun praktijkexamen bij het CBR. Na hun slagen krijgen zij een geldig rijbewijs. Ze mogen echter tot hun achttiende alleen autorijden onder begeleiding van een coach, die geregistreerd wordt op een begeleiderspas. Dit experiment, dat 2toDrive heet, draait sinds 2011. Het idee erachter is dat de bestuurders zo al rijervaring krijgen voordat ze zich helemaal alleen in het verkeer mogen begeven.

Een woordvoerder van Bovag, de branchevereniging voor autorijscholen, vertelt dat rijscholen niet verplicht zijn om hun cursisten te wijzen op de gevolgen van telefoons achter het stuur. "Het enige wat zij verplicht zijn, is vastgelegd in de exameneisen. Voor de rest zijn rijinstructeurs vrij. Ze hebben alleen bevoegdheid tot lesgeven nodig." Wel wijst de woordvoerder erop dat van rijinstructeurs wordt verwacht dat ze hun cursisten zo goed mogelijk klaarstomen. "Daar hoort oplettendheid ook bij."

Meike Smeekens (18) uit Rucphen is iemand die snel haar aandacht verliest. Dus ook in de auto. "Als ik alleen al aan de radio zit, ben ik afgeleid. Laat staan als ik met mijn telefoon achter het stuur zou zitten", lacht ze. Ze begon op haar zeventiende met lessen en haalde nog geen maand geleden haar rijbewijs. Ze legt haar telefoon tijdens het rijden expres in een vakje achter de handrem. Dan kan ze er niet zo makkelijk bij, want een ongeluk wil ze niet op haar geweten hebben.

Haar broer is een half jaar geleden betrokken geraakt bij een ernstig ongeluk. "Hij zat op zijn fiets toen hij werd aangereden door een auto. Waarschijnlijk was de bestuurder aan het bellen of in ieder geval met zijn telefoon bezig." Maar helemaal zeker weet Meike dat niet. "De politie wil er niets over zeggen." Het voorval heeft ervoor gezorgd dat Meike extra alert is.

Ook zijzelf constateert steeds vaker hoeveel weggebruikers tijdens het rijden aan het bellen zijn. Ze blijft zich daarover verbazen. Zeker nu ze heeft gezien wat de gevolgen zijn. "Mijn rijinstructeur heeft me er tijdens het lessen nog voor gewaarschuwd: niet met je telefoon achter het stuur; dat is veel te gevaarlijk."

Zelf zit Sharoniek Brok (18) uit Waalwijk nooit met haar telefoon achter het stuur. "Mijn mobiel zit altijd in mijn tas en die zet ik altijd op de bijrijderstoel neer, dan kan ik er ook niet bij."

Belt er iemand, dan laat ze haar telefoon gewoon rinkelen.

Wanneer ze in de auto zit, ziet Sharoniek naar eigen zeggen heel veel weggebruikers bellen of met hun telefoon in de weer. "Je merkt dan dat die mensen niet op de weg letten. Daardoor moet ik juist extra opletten of ze bijvoorbeeld niet uitwijken."

Toch is Sharoniek zelf ook wel eens afgeleid in de auto. Voornamelijk als ze bijrijders heeft.

"Als ze veel tegen me praten, praat ik mee. Maar daardoor verlies ik de aandacht voor de weg, omdat ik me dan omdraai en de ander aan wil kijken." Ze vraagt dan ook geregeld aan diegene die bij haar in de auto zit of hij stil kan zijn. "Ik moet nu opletten", zegt ze dan.

Toen Sharoniek begon met rijlessen, was ze zeventien jaar. Haar rijinstructeur heeft haar nooit gewezen op de consequenties van telefoons achter het stuur. "Het had geen kwaad gekund als hij dat wel had gedaan."


Blog Trouw, 03-01-2014 (Daphne van Breemen)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB