Zwarte Piet: traditie met racistische ondertoon

Zoals elk jaar in aanloop naar 6 december, maken kinderen in België en Nederland zich op voor de komst van Sinterklaas en zijn hulp Zwarte Piet, die hun snoepgoed en cadeautjes zullen brengen. Hoewel de meeste Belgen en Nederlanders de traditie van Zwarte Piet zien als deel van een onschuldig kinderfeest, beschouwen meer en meer mensen dit personage terecht als beledigend en als een karikatuur van zwarte mensen.

De gelijkenis tussen Zwarte Piet en de manier waarop zwarten enkele eeuwen geleden werden afgebeeld door Europeanen is treffend: een zwart gezicht, een krullende pruik, gouden oorringen en rode lippenstift en dit in de rol van de onderdanige, dommige, kinderachtige en clownachtige karikatuur, helper van de oude, wijze en vriendelijke blanke Sint. Het houdt met andere woorden de stereotiepe koloniale manier van het afbeelden van zwarten in stand.

Het debat rond de racisitische ondertoon van deze figuur begint nu eindelijk op gang te komen in België, dat het voorbeeld van Nederland hierin volgt.

De anti-Zwarte Piet beweging in Nederland vond zijn momentum in 2013, nadat verschillende activisten, intellectuelen en jongeren uit verschillende culturen en sociale achtergronden een rechtzaak hadden aangespannen tegen het stadsbestuur van Amsterdam, wegens het toekennen van een vergunning voor de jaarlijke Sinterklaasparade, inclusief de racistische stereotiepe figuur Zwarte Piet.

In juli 2014 oordeelde de rechtbank van Amsterdam dat Zwarte Piet inderdaad een negatief stereotiepe van zwarten is, hoewel die uitspraak later werd vernietig door de hoogste administratieve rechtbank van Nederland. Zowel de Verenigde Naties als de Raad van Europa hebben hun bezorgdheid geuit over de racistische stereotypes die in stand worden gehouden door Zwarte Piet.

De boodschap begint nu eindelijk door te dringen. De Nederlandse steden Amsterdam, Den Haag, Utrecht en Maastricht beslisten om alternatieve Pieten in te voeren, gekleurd of besmeurd met roet, in plaats van met een volledig zwartgemaakt gezicht (hoewel dit wordt bekritiseerd omdat het door sommigen wordt gezien als een louter kunstmatige verandering), en vele scholen in deze steden hebben de stereotiepe onderdelen van de verschijning van Zwarte Piet laten vallen. In België besliste de stad Antwerpen dit jaar om de Zwarte Pieten met roetvegen te versieren, voor de aankomst van Sinterklaas op 14 november.

Niettemin blijft er nog steeds een overweldigende publieke steun voor Zwarte Piet en de karikaturale versie ervan blijft omnipresent in bakkerijen, winkels, shoppingcentra, schoolfeesten, enzovoort, verspreid over zowel België en Nederland. Bezorgdheden over deze figuur blijven weggewuifd worden door velen onder het mom van "te ver doorgedreven politieke correctheid" of het wordt gezien als een aanval op de Belgische cultuur en tradities.

Maar het zwartmaken van gezichten en stereotiepe voorstellingen van zwarten zijn het resultaat van een lange Europese geschiedenis van het negeren van de menselijkheid van Afrikaanse en zwarte mensen, geworteld in het nalatenschap van slavernij en kolonialisme. Ze versterken diep ingewortelde negatieve stereotiepen van zwarten en houden de machtsstructuren binnen Europese samenlevingen in stand.

Het beschouwen van het zwartmaken van gezichten als een leuke en onschuldig verkleedpartij doet tekort aan het feit dat mensen met een Afrikaanse achtergrond vaak geconfronteerd worden met vijandigheid en zelfs geweld, enkel en alleen door hun huidskleur. Ze krijgen ook te maken met obstakels in toegang tot de arbeidsmarkt, huisvesting, onderwijs en gezondheidszorg; worden vaker tegengehouden en onderzocht door de politie, maar worden ook vaker het slachtoffer van misdaad; en zijn ondervertegenwoordigd in politiek en media.

De polarisatie in dit debat maakt duidelijk dat de Belgische instituties het nog steeds moeilijk hebben met het nalatenschap van het koloniale verleden, door deze controversiële traditie in eer te houden en de pijn die dit veroorzaakt bij duizenden Belgische burgers en inwoners van Afrikaanse afkomst te negeren. Beledigende tradities kunnen en moeten evolueren, zodat de Sinterklaastraditie er een wordt van inclusiviteit, in plaats van polarisatie.

Bron: http://www.demorgen.be/opinie/zwart...rtoon-b98e6e5a/
Eigen mening: Ik begrijp dat dit een moeilijk onderwerp is. Toch zou ik het eens van de andere kant willen bekijken. Hier wordt vooral de negatieve kant beschreven. Maar als kinderen zwarte piet zien, worden ze allemaal blij. Sinterklaas met zijn zwarte pieten is iets magisch. Geen enkel kind ziet zwarte piet als een slaaf, zwarte piet is gewoon de helper van Sinterklaas. Ook zijn er elk jaar zoveel blanken die zich met plezier omtoveren tot zwarte piet. Wij zien dat dus zelf helemaal niet als iets negatief, want anders zouden wij ons toch niet willen omtoveren tot zwarte piet? Ik heb het zelf altijd een mooie traditie gevonden en als kind vond ik het ook geweldig. Ik vind het jammer dat mensen dit als iets negatiefs bekijken. Nu met de vegen in plaats van volledig zwart, dat vind ik een goede oplossing. Een blanke piet is in mijn ogen fout, dat past gewoon niet in de traditie. En dat heeft echt niets te maken met racisme. Piet komt door de schouw met de cadeautjes, die moet gewoon een beetje vuil zien.

Ik ga akkoord J*ll. Sinterklaas is een traditie en ik ben ervan overtuigd dat vele mensen tot voor kort niet naar Zwarte Piet keken vanuit een racistisch standpunt. Mensen zijn hier pas over beginnen nadenken toen de discussie in Nederland zijn aanvang kende. Daar vierde men deze week het sinterklaasfeest met Pieten die zich schminkten in andere kleuren dan zwart. Een lachwekkend zicht en een aanval op het concept van het woord 'traditie'. Kinderen worden inderdaad, zoals J*ll zei, blij als het weer bijna 6 december is. Er gebeurt die nacht namelijk iets magisch; een oude, lieve man loopt met zijn schimmel en zijn hulpjes (!) over het dak, zakt door de schoorsteen naar beneden en overlaadt het huis met cadeautjes en snoepgoed. Laat een kind kind zijn en blijf van de mooiste traditie aller tijden af. Zwarte Piet is de beste vriend van Sinterklaas, zijn rechterhand en zijn hulpje en door het roet in de schoorstenen kreeg hij een zwarte kleur. Punt.

Ik ben het volledig eens met J*ll haar mening en met de andere reactie! Het Sinterklaasfeest is iets magisch dat al jaren en jaren meegaat. Zwarte piet is zwart omwille van het feit dat kinderen moeten geloven dat hij door de schoorsteen moet glijden om pakjes te brengen. Blanke pieten is echt te belachelijk voor woorden. Dan zijn diegenen die zichzelf gaan verkleden als zwarte piet, te herkenbaar en dan is het voor vele kinderen een teleurstelling wanneer ze iemand bekend herkennen. Het is een prachtige traditie die helemaal niets te maken heeft met racisme. Ik ben er eerlijk gezegd zelf pas over gaan nadenken toen ik hoorde over de opstandigheid tegen zwarte piet. Ik vind het dan ook heel flauw dat enkele sympatisanten van deze acties, het feest voor kinderen gaan verpesten ter plaatse met spandoeken en actieborden. Kinderen hebben nu nog iets om in te geloven en die tijd duurt niet lang. Stop toch met achter elk ding een politiek-correcte uitleg te zoeken. Zo kan je alles in twijfel gaan trekken. Kunnen we niet allemaal gewoon genieten van een prachtig feest en de vreugde van alle blije kinderen?

Ik ben het volledig eens met de voorgaande reacties, het sinterklaasfeest is een magisch gebeuren waar kinderen naar moeten uitkijken. Het racistische gegeven is er pas gekomen nadat enkele mensen hier deze belachelijke link gelegd hebben. Racisme is iets wat volwassenen uitgevonden hebben, onder kinderen is dit totaal niet aanwezig en gaan ze ook geen onderscheid maken tussen blank of een andere huidskleur. De overgevoelige mensen die in een onschuldig feest als sinterklaas racisme bespeuren zijn zelf in mijn ogen verschrikkelijk, zij helpen een jarenlange traditie om zeep omdat zij iets nodig hebben om over te klagen. Wij mogen hun cultuur niet aantasten maar zij mogen de onze wel veranderen.... Zoals Taïssa al zei zullen kinderen nu de mensen die verkleed zijn als zwarte piet herkennen en zal een groot deel van de magie verdwijnen.

Ik ben het eigenlijk een beetje bui dat dit nog altijd de media haalt. Vorig jaar is de commotie enorm groot geweest, en waarom eigenlijk? Wanneer we naar het origineel feest kijken dan was hierom vroeger toch nooit een probleem. Door de huidige maatschappij en het enorm verlangen naar een conflict om het minste moeten we al oppassen wat we zeggen en zeker tegen wie. Sinterklaas moet een feest zijn en het zou enkel en alleen de media mogen halen waarbij we lachende kinderen zien die plezier maken en blij zijn. Dus niet het debat over het al dan niet racistische kantje van zwarte piet. Ik ben het eens met al deze onderstaande reacties en vind dat dit een feest is voor kinderen. Het feest is altijd zo geweest! Er was vroeger geen sprake van racisme en ik vind dat dit vandaag de dag ook niet is. De media blaast dit veel te hard op en nationalistische partijen gebruiken dit maar al te graag. Wanneer gaat dit eindeloze debat waar toch geen winnaar kan uitkomen is stoppen? Laat ons gewoon genieten van het feest en de vreugde die deze personen met zich meebrengen

Ben het zowel eens met de voorgaande reacties als de reactie van M#thias. Traditiegetrouw zouden we hier niets aan moeten veranderen. Het oorspronkelijke verhaal is tenslotte dat 'Zwarte Piet' zo zwart ziet vanwege het roet van de schouw. Niet omdat Sinterklaas uit Spanje komt en slaven heeft meegenomen uit Afrika...

Het punt dat M#thias aanhaalt dat wij in een tijd leven waarin de Social Justice Warriors zich de primus beschouwen en dat politieke correctheid heerst is stilletjes aan afgezaagd aan het worden. Welk kind dat nog in Sinterklaas geloofd (excuseer voor degene die het nog niet weten...) weet zoveel af van slavernij dat zich dan zodanig daarover drukmaakt? Het is niet alsof dat een kind later naar zijn zwarte klasgenootjes gaat gaan en zegt: Wanneer ga je Sinterklaas helpen?

Het is omwille van de mindset van vele mensen die denken dat de samenleving om zeep wordt geholpen door dergelijke dingen. Hou jezelf met iets nuttigs bezig in plaats van zo'n zaken op te blazen.