“72 maagden - ongecensureerd”: Israëlisch leger zat achter kanaal met rauwe beelden uit Gaza


Het Israëlische leger geeft toe dat een van zijn eenheden een Telegramkanaal beheerde, waar soldaten met rauwe beelden opscheppen over hun wapenfeiten in Gaza. Officieel gebeurde dat zonder toestemming. Het tegendeel zou Israël in de problemen brengen voor het Internationaal Gerechtshof.


“We geloven in jullie, stop niet tot je de laatste kakkerlak hebt”, staat boven afbeeldingen van gevangengenomen Palestijnen in het Telegramkanaal ‘72 maagden – ongecensureerd’. Daarin delen de beheerders expliciete en vaak gruwelijke beelden van wat Israëlische soldaten aanrichten in Gaza. Termen als “kakkerlakken”, “uitroeien” en “ratten” zijn schering en inslag in het kanaal, dat zijn naam dankt aan het geloof dat overleden moslimmannen na hun dood 72 maagden wachten in het hiernamaals. Het is een weinig subtiele verwijzing naar de moslims tegen wie het Israëlische leger (IDF) vecht in Gaza. Dat ontkende eerst de aantijgingen in de Israëlische krant Haaretz dat het zelf achter het Telegramkanaal zat, maar na een intern onderzoek kwam het IDF tot de conclusie dat een eenheid voor psychologische oorlogsvoering het kanaal beheerde, weliswaar “zonder toestemming”.


Grand Theft Auto: Gaza City

Haaretz onthulde al in december dat het IDF volgens een welingelichte legerbron verantwoordelijk was voor ‘72 maagden’. Het zou dat kanaal inzetten als psychologisch oorlogsmiddel. ‘72 maagden’ richt zich in het Hebreeuws in de eerste plaats tot het thuisfront. Het doel, schrijven de beheerders, is “de fantasie van de terroristen vermorzelen”. Het belangrijkste middel daarvoor zijn rauwe beelden die Israëlische soldaten in Gaza zelf opnemen. “Zeer goed, Gershon! Overrijd hem, overrijd hem! Weg met die klootzakken! Rij ze plat”, leest een bericht in ‘72 maagden’. Op een bijbehorend filmpje is te zien hoe Israëlische soldaten het lichaam van een Hamasstrijder herhaaldelijk overrijden. Ondanks de ‘ongecensureerd’ in de kanaaltitel zijn de gezichten van Israëlische soldaten die in beeld komen, meestal geblurd.

Andere terugkerende elementen zijn foto’s en filmpjes van gedode of zwaargewonde Palestijnen, met wie de beheerders de spot drijven. Ze maken zich samen met de Israëlische soldaten vrolijk over het leed van de Gazanen en vieren de vernielingen in Gaza in video’s met opgewekte muziek en visuele effecten. In een video fietst een soldaat door het puin, terwijl de soundtrack van de game Grand Theft Auto (GTA) in de achtergrond speelt en het logo van de game te zien is met Gaza City in hetzelfde lettertype eronder. “We kondigen met veel plezier de tweede game aan. Jammer genoeg is GTA Gaza zonder brandstof gevallen”, verklaart het onderschrift het gebruik van een fiets.

De onthulling dat een IDF-eenheid achter het kanaal zit, komt op een vervelend moment voor de Israëli’s. De Zuid-Afrikaanse aanklacht voor het Internationaal Gerechtshof in Den Haag maakt expliciet gewag van “genocidale uitspraken door soldaten” in haar bewijsvoering voor de beschuldiging dat Israël zich in Gaza schuldig maakt aan genocide. Uitlatingen door Israëlische soldaten op sociale media dienen daarbij als bewijsmateriaal. De Israëlische verdediging vindt dat “uitlatingen of acties van soldaten geen weergave kunnen zijn van beleid”, want het IDF “is een hiërarchische organisatie die handelt door orders van superieuren”.


Twijfel aan superioriteit

Uit het interne Israëlische onderzoek bleek volgens het IDF dat een van de eigen eenheden achter ‘72 maagden’ zat, maar ook dat die “zonder toestemming en zonder gezag” opereerde. Het Israëlische leger had na Haaretz’ initiële aantijgingen eerst beweerd dat het compleet niet betrokken was. De commandant van de eenheid die het kanaal had opgezet, zou gelogen hebben en is uit zijn functie ontzet. De eenheid, die zich specialiseerde in psychologische oorlogsvoering, zou op eigen houtje gehandeld hebben. “Het incident is afgehandeld”, besluit een woordvoerder in Haaretz. Ook andere legerbronnen bevestigden tegenover de krant dat er geen officieel bevel was om het Telegramkanaal op te richten. Dat spreekt uit Israëlisch perspectief de legerleiding vrij van de “genocidale uitspraken” waarvan Zuid-Afrika Israëlische soldaten beticht.

Israëlische soldaten brengen hun legerleiding vaker in verlegenheid door hun wapenfeiten te delen op sociale media. The New York Times onderzocht video’s die soldaten zelf deelden en merkte dat die zo vaak zelf onthullen dat ze gewone woongebieden met de grond gelijkmaken en wangedrag vertonen in scholen en winkeltjes. Militair psycholoog Erik de Soir noemt het gedrag van de Israëlische soldaten “een klassiek fenomeen”. “Er is een lange geschiedenis van soldaten die pronken met trofeeën. Vroeger waren dat de schedels van vijanden, nu filmen ze zichzelf.” De Soir vermoedt dat de video’s voortkomen uit onzekerheid: “Als een soldaat twijfelt aan zijn oorlog, voelt hij de behoefte om zich te affirmeren. Hij wil het thuisfront tonen dat hij iets aan het bereiken is. Zo overtuigt hij ook zichzelf dat hij voor een goede zaak strijdt.”

Bestaat die twijfel ook in het Israëlische leger, dat zo doordrongen is van de eigen superioriteit? “De soldaten twijfelen misschien aan die superioriteit, want zonder twijfel doe je zoiets niet”, legt De Soir uit. Hamas’ aanval van 7 oktober, die het IDF totaal verraste, sloeg wellicht een stevige deuk in het zelfbeeld. Ook dehumanisering speelt een rol: “Dat is noodzakelijk om bevelen blijvend te kunnen opvolgen. Je gaat alle Palestijnen homogeniseren tot ‘Hamasstrijders’ en hen ontmenselijken met leiders die hen ‘beesten’ noemen.”


DS, 12-02-2024 (Dries Blontrock)