Als het aan de Gentse onderwijsschepen Elke Decruynaere (Groen) ligt krijgen kinderen voortaan geen straf meer als ze hun thuistaal spreken op de speelplaats. Voor het eerst wordt vanuit politieke hoek een duidelijk standpunt ingenomen wat betreft het gebruik van de thuistaal op school. Onderzoekers en experten treden de schepen bij.

Momenteel riskeert acht op de tien leerlingen een sanctie of straf wanneer ze hun thuistaal gebruiken binnen de muren van een Vlaamse school, zo blijkt uit een onderzoek van drie Vlaamse universiteiten. De onderzoekers leggen een direct verband tussen het verbod op het gebruik van de thuistaal en de zwakkere schoolresultaten van leerlingen van allochtone origine.

Welbevinden doet leren

Waarschijnlijk is iedereen het erover eens dat het belangrijk is dat leerlingen zich vlot leren uitdrukken in het Nederlands. Die taal hebben ze namelijk nodig om zich ten volle te onplooien in een Nederlandstalige samenleving. Maar dat hoeft geenszins ruimte en respect voor de thuistaal van leerlingen in de weg te staan.

Eerst en vooral blijkt openheid en respect voor de thuistaal het welbevinden van leerlingen te bevorderen. De moedertaal is een niet te onderschatten element van je identiteit. Zelfs mensen die al jaren in een ander land leven en werken en de heersende taal vlot beheersen, vallen terug op hun moedertaal wanneer ze intuïtief uitdrukking geven aan hun emoties.

Wie zijn moedertaal ontraden of zelfs afgekeurd ziet, die voelt zijn identiteit in het gedrang komen, wat nefast is voor het welbevinden. Kinderen en jongeren leren gewoon beter en sneller wanneer ze goed in hun vel zitten, zich veilig en gerespecteerd voelen en zichzelf mogen zijn. Scholen die een positieve houding tonen ten aanzien van de thuistaal zien het welbevinden en het zelfvertrouwen van de leerlingen bevorderd.

Dat blijkt onder meer uit een onderzoek naar de effecten van een thuistaalproject in een aantal Gentse scholen. Uit een evaluatie van het project door de Universiteit Gent en de KU Leuven blijkt dat het informele gebruik van de thuistaal de kinderen meer zelfvertrouwen geeft en hun welbevinden bevordert. Bovendien blijken ze even goed Nederlands te leren als kinderen die enkel Nederlands mogen praten op school.

Moedertaal cruciaal voor de taalontwikkeling

Volgens onderzoek blijkt de ontwikkeling van een rijke moedertaal ook cruciaal te zijn voor de taalontwikkeling van het kind. Hoe beter de moedertaal ontwikkeld is, hoe beter en vlotter het verwerven van een tweede taal verloopt. Dat valt deels te verklaren doordat gemeenschappelijke vaardigheden overgedragen worden naar de tweede taal.

Daarnaast kan de thuistaal net een hulpmiddel zijn bij het leren van bepaalde vaardigheden, waaronder ook het Nederlands, of eender welke andere taal. Grammaticale regels en woordenschat vergelijken, een wiskundige formule omzetten naar de thuistaal, informatie of bronnen opzoeken in de thuistaal, kunnen een manier zijn om de nieuw verworven kennis beter op te slaan of toe te passen.

Taal is de manier bij uitstek om met andere mensen te communiceren. Er is geen overdracht van kennis of vaardigheden mogelijk zonder communicatie. Een leerkracht die erin slaagt vlot en respectvol met zijn leerlingen te communiceren en op die manier een band kan opbouwen, zal snellere en betere resultaten boeken dan wie daar niet in slaagt. Dat de thuistaal of moedertaal van een leerling daar een essentiële rol in speelt ligt voor de hand.

http://www.dewereldmorgen.be/artike...-vloek-of-zegen

Eigen mening: Ik vind het heel moeilijk om hier een concrete eigen mening over te vormen: ik begrijp dat het inderdaad voordeliger zou zijn voor het welbevinden van anderstalige leerlingen dat ze de kans krijgen om hun eigen taal te praten. Langs de andere kant lijkt het mij heel moeilijk om toe te staan. Als leerlingen in de klas een andere taal spreken, die je als leerkracht misschien niet verstaat weet je niet wat deze leerlingen zeggen, en het zou kunnen dat sommige leerlingen in de klas dit wel verstaan, en anderen weer helemaal niet. Dit zorgt denk ik ook voor een onaangename sfeer in de klas voor zij die het niet verstaan. Dus dan beinvloeden we toch ook hun welbevinden?

__________________
K*rolien V*ndep*er

Dit is een moeilijke kwestie. Sommigen zijn voor het gebruik van thuistaal op school, anderen zijn tegen dit idee. Ik vind persoonlijk dat het kan, maar dan enkel op bepaalde plaatsen. Ik denk nu meteen aan de speelplaats. Op de speelplaats maken schoolkinderen/jongeren vrienden. Leerlingen die zich niet voldoende kunnen verwoorden krijgen minder kansen om vrienden te maken. Andere leerlingen willen doorgaans geen tijd investeren in het ontcijferen van het warrige taalgebruik van deze leerlingen. Hierdoor worden deze leerlingen aan de kant geschoven en dit heeft een negatieve invloed op het welbevinden in de school.

==> In mijn ogen mogen kinderen hun thuistaal spreken op de speelplaats.

In de klas en in de schoolgangen is dit anders. Het is enorm vervelend voor medeleerlingen en voor leerkrachten dat sommige leerlingen communiceren in een taal dat niet iedereen begrijpt. Medeleerlingen kunnen denken dat er over hen geroddeld wordt of dat er afspraken gemaakt worden waar ze niets van af mogen weten. Dit zorgt op zijn beurt voor een verlaging van het welbevinden bij de leerlingen die de desbetreffende taal niet machtig zijn. Iedereen moet zich goed voelen op school, dus iedereen moet een steentje bijdragen. Als de leerlingen op de speelplaats mogen communiceren in hun thuistaal denk ik dat het perfect mogelijk moet zijn om zich aan te passen aan de schooltaal in de schoolgebouwen zelf.
Voor leerkrachten is dit veel makkelijker. Als leerlingen met een probleem zitten en ze praten erover in een voor ons vreemde taal, dan weet de leerkracht dit niet en kan hij/zij bij gevolg niet helpen.

==> Naar mijn mening moeten leerlingen in het schoolgebouw de schooltaal spreken.

Zoals gezegd, het is belangrijk om de Nederlandse taal machtig te zijn op school en in een Nederlandstalige samenleving. Welbevinden staat naar mijn mening los van de kennis die men moet hebben om te kunnen functioneren in onze maatschappij. Thuistaal als hulpmiddel bij het leren werkt enkel als deze taal uit het Germaanse komt, het is veel moeilijker om bijvoorbeeld Russisch te leren als je op eender welk moment Nederlands blijft spreken. Je oefent een taal door ze te gebruiken. De manier om makkelijker een nieuwe taal te leren is om er zo vroeg mogelijk aan te beginnen. Een verplicht kleuteronderwijs zou een oplossing kunnen bieden, te vergelijken met een tweetalige opvoeding dat sommige kinderen van thuis uit krijgen. Daarnaast zie ik niet in wat moedertaal met je identiteit te maken heeft, zo’n uitgangspunt is de basis van conflicten (zie Vlaanderen-Wallonië).

Ik vind het, net zoals K*rolien.Vandepaer, moeilijk om hier een concrete mening over te geven.
Voor mij staat het vast dat in de klas, alle leerlingen dezelfde taal moeten spreken. Ze volgen namelijk Nederlandstalig onderwijs en moeten dan ook aan deze eisen voldoen.
Langs de andere kant, op de speelplaats, die symbool staat voor ontspanning tussen de lessen, moet iedereen zich kunnen "ontspannen".
Op de speelplaats gebeuren ook dingen die in de klas niet thuis horen buiten een andere taal spreken.

Ik kan hier geen concrete mening over geven maar ik vind wel dat dit van hogere hand wel moet gebeuren. Op elke school is er wel een andere regel. Iedereen gelijk voor de wet, zo lijkt mij.

Deze vind ik echt een moeilijke kwestie. Ik vind niet dat kinderen hun thuistaal moeten vergeten, en zich enkel focussen op Nederlands. Maar zoals al gezegd, we leven in een Vlaams/Waalse maatschappij, om te kunnen communiceren moeten ze wel de taal leren. Want wij kunnen niet nog een ander taal leren, we leren nu al Nederlands, Frans, Engels en sommige nog Duits. Ik denk dat het belangrijk is dat ze hun Nederlands onderhouden, leren, en proberen te spreken in de maatschappij. Wat ze thuis doen is hun zaak, spreken ze daar hun taal is hun keuze. Zou ook jammer zijn dat ze hun thuis taal verliezen, het is iets eigen aan het kind.