‘Parallelle munt is al een realiteit'


BRUSSEL - Bedrijven die zakendoen in Griekenland zijn de knop al aan het omdraaien. Ze krijgen nu de rekening gepresenteerd van de uitstap van het Zuid-Europese land uit de euro. Ook al is het land op papier nog altijd een euroland.


‘Een uitstap uit de euro voor Griekenland is onvermijdelijk', zegt econoom Geert Noels van Econopolis. Sterker nog, volgens hem is de uitstap al aan de gang. Daarvoor verwijst hij naar de manier waarop bedrijven geconfronteerd worden met de Griekse crisis.

Zo vindt hij het frappant dat bedrijven die zaken doen in Griekenland al enkele jaren betaald worden met staatsobligaties. De Grieken slagen er blijkbaar niet meer in bedrijven in harde euro's te betalen. ‘Een parallelle munt is al een realiteit.' Noels verwijst naar recente berichten over het wedervaren van enkele Belgische bedrijven. ‘Belgische bedrijven als UCB en Agfa-Gevaert konden op een bepaald moment niet anders dan zich in staatsobligaties te laten betalen. Nu slikken ze de verliezen ervan.'

Een ander niet mis te verstaan signaal is de beslissing van het Franse supermarktconcern Carrefour. ‘De op één na grootste warenhuisketen van de wereld gaat zelfs nog verder. De groep heeft haar Griekse divisie voor een symbolische euro verkocht aan haar Griekse zakenpartner.'

Verder wijst Noels er op dat de Grieken zelf hun voorzorgen aan het nemen zijn. Het ritme waarmee ze hun geld van de bank halen, is aan het versnellen.

Het besluit van Noels is dan ook dat de uitslag van de verkiezingen niet zal bepalen of Griekenland al dan niet een euroland zal blijven. De uitslag is alleen nog van belang om in te schatten of het vertrek van Griekenland uit de euro ordelijk zal verlopen of niet.

De voorbije jaren hebben Belgische bedrijven overigens hun Griekse activiteiten al fors ingekrompen. De Belgische uitvoer naar Griekenland is tussen 2008 en 2011 gedaald van bijna 2,3 miljard euro naar circa 1,6 à 1,7 miljard euro. Het Vlaamse exportagentschap Flanders Investment& Trade (FIT) wond er begin dit jaar geen doekjes om dat investeringsplannen in nieuwe activiteiten in Griekenland best uitgesteld werden.

En tegelijk waarschuwde het voor wanbetaling waarbij Griekse bedrijven hun betalingen tot een jaar of meer uitstelden of helemaal niet meer betaalden.

Geert Noels wees er gisteren overigens ook op dat er vraagtekens gezet mogen worden bij het idee dat de doorsnee Belg nog geen euro verloren zou zijn aan wat in Griekenland gebeurt. ‘We zijn met zijn allen al zeker 3 à 4miljard kwijt aan geld in pensioenfondsen en andere fondsen waarin ook Griekse obligaties zitten waarvan het land slechts een deel terugbetaalt.'

Hij vindt ten slotte dat de devaluatie van de Belgische frank begin jaren tachtig een inspiratiebron is voor de Griekse uitweg.

Hij beschouwt een scenario waarbij de nieuw Griekse munt een band houdt met de euro maar wel geleidelijk zakt tot er terug stabiliteit is, als een haalbare kaart. Met de waardeverhouding van de Belgische frank tegenover de andere Europese munten is destijds iets gelijkaardig gebeurd, stelt hij.


DS, 18-06-2012

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Naar de euro-uitgang


De Grieken hadden bij wijze van spreken net zo lief niet kunnen gaan stemmen, zegt BART VAN CRAEYNEST, want één uitkomst ligt toch vast: die van de wanhopig stemmende vooruitzichten.


De ogen van zowat de hele economisch-financiële wereld zijn nog maar eens op Griekenland gericht. Volgens het standaardverhaal beslisten de Grieken gisteren over hun toekomst in de eurozone: een stem voor de traditionele partijen Nieuwe Democratie en Pasok zou Griekenland in de euro houden, een stem voor het radicaal-linkse Syriza zou regelrecht naar de uitgang leiden. Die retoriek klopt niet: de beslissing over hun toekomst in de euro ligt al lang niet meer in Griekse handen. Die beslissing wordt in de loop van de komende weken en maanden genomen in Berlijn. De Grieken stemden dit weekend enkel nog over hoe snel ze de hele situatie op de spits willen drijven.

De Griekse economie is ondertussen al vier jaar in vrije val. De gemiddelde welvaart viel in die periode met zo'n 17 procent terug. De werkloosheidsgraad klom boven 20 procent, meer dan de helft van de Griekse jongeren is werkloos. En nog belangrijker: er is vandaag geen enkel zicht op beterschap voor de Griekse economie. Integendeel, als de nieuwe Griekse regering zich wil houden aan het huidige besparingsprogramma dat opgelegd is door Europa en het IMF moet die dringend op zoek naar zo'n 4 procent van het bbp aan bijkomende besparingen voor 2013. De jaren daarna moeten nog extra inspanningen volgen. En zelfs als Griekenland er op miraculeuze wijze in zou slagen om het programma te volgen, komt het in 2020 nog altijd uit op een onhoudbare situatie.


Weg met de halfbakken compromissen

Zo ver zal het niet komen. Doorgaan met de zware besparingsinspanningen duwt de economie alleen maar dieper en de werkloosheid alleen maar hoger. En er zijn limieten aan hoeveel economische miserie een land zichzelf kan opleggen. De uitzichtloze situatie zou onvermijdelijk nog meer politieke onrust veroorzaken. Volgende verkiezingen zouden dan niet meer gaan tussen de traditionele partijen en het al met al nog gematigde Syriza, veel extremere alternatieven komen dan echt op het voorplan. Het is al enige tijd duidelijk dat het huidige sanerings- en hervormingsprogramma voor Griekenland geen enkel valabel toekomstperspectief inhoudt. Wie de verkiezingen gisteren ook gewonnen heeft, en concreter wie er ook mag in slagen een regering te vormen, daar verandert niets meer aan. Het land moet hoe dan ook af van de huidige besparingsdruk.

De beslissing over het Griekse besparingsprogramma werd niet dit weekend in het kieshokje genomen, maar ligt de komende weken op tafel in Berlijn. In de gebruikelijke Europese stijl wordt er wel nog een compromis uitgewerkt waarbij iedereen zijn gezicht wat kan redden. Zelfs met een eventuele nieuwe regering met Syriza lijkt dat nog altijd het meest waarschijnlijke scenario. Voor Griekenland is de tijd van halfbakken compromissen evenwel al lang voorbij. Om enig redelijk perspectief te bieden voor de Griekse situatie is een spectaculaire koerswijziging nodig: de besparingsplannen moeten de kast in, zodat de overheid volop kan focussen op de broodnodige structurele hervormingen, er is nood aan groeibevorderende maatregelen met financiële steun van Europa en een verdere schuldherschikking dringt zich op. Een minder vergaande bijsturing betekent enkel uitstel: dan botst Griekenland binnen de kortste keren opnieuw tegen de grenzen van het licht aangepaste programma.

De toekomst van Griekenland binnen de euro hangt dan ook af van hoeveel de kern van Europa wil toegeven op het huidige besparingsprogramma. En daar wringt het schoentje: wat nodig is voor Griekenland, is meer dan waarschijnlijk verschillende bruggen te ver voor landen als Duitsland en Nederland. Een zekere versoepeling van het programma is zeker niet onoverkomelijk, maar heel ver kunnen de kernlanden daarin allicht niet gaan. Een duidelijke versoepeling zou immers een signaal zijn voor andere landen die op vrij korte termijn extra steun nodig zullen hebben (zoals Portugal, Spanje en Ierland). En nog belangrijker, zo'n versoepeling zou meer dan waarschijnlijk op zware politieke weerstand botsen in sommige van de kernlanden. De Nederlandse kiezers zouden, als zij midden september naar de stembus trekken, allicht heel negatief reageren op zo'n koerswijziging. Weinig verrassend was het dan ook dat de Duitse bondskanselier Angela Merkel ook de jongste dagen bleef hameren op een volledige uitvoering van het Griekse programma.


Pest of cholera

Op die manier zitten zowel Griekenland als de rest van de eurozone vandaag in een onmogelijke situatie. De Grieken kunnen niet verder in de huidige dynamiek, terwijl de kern van Europa niet voldoende kan/wil toegeven om de situatie leefbaar te maken voor hen. Tegen die achtergrond is het voor elke Griek perfect rationeel om zijn spaargeld zo snel mogelijk uit het Griekse banksysteem te halen. Samen met de aanhoudende recessie duwt dat Griekenland almaar meer in de richting van de euro-uitgang. Een nieuwe Griekse regering met de traditionele partijen kan die beweging nog even proberen uit te stellen, maar weinig meer dan dat.

Hoewel niemand het echt wil, weinigen er beter van zullen worden en het een praktische nachtmerrie wordt, is het Griekse vertrek allicht al niet meer te keren. Enkel een bocht van 180 graden van Duitsland kan zo'n scenario nog vermijden, maar dat zit er vast niet meer in. De rest van Europa kan zich vandaag het best al volop concentreren op hoe het zal vermijden dat Griekenland de eerste van een reeks euro-domino's wordt. Ondanks alle ronkende verklaringen wordt dat extreem moeilijk.


DS, 18-06-2012 (Bart Van Craeynest)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB