De politieke oppositie in Oekraïne moet de blokkades opheffen en oppositieleider Viktor Joesjtsjenko moet bereid zijn tot een compromis, heeft de scheidende president van Oekraïne, Leonid Koetsjma, zondag gezegd.
"Een compromis is de enige manier om onvoorspelbare gevolgen te voorkomen", aldus Koetsjma zondag tijdens een vergadering van zijn Nationale Veiligheidsraad.

Koetsjma noemde de blokkades - Joesjtsjenko's aanhangers hebben een kordon gelegd rond de regeringsgebouwen in Kiev - een grove schending van de wet, hetgeen "zoals u heel goed weet, in ieder land onaanvaardbaar is".
Joesjtsjenko trok zich niets aan van de kritiek van Koetsjma. Hij riep zijn tienduizenden aanhangers in en rond het Onafhankelijkheidsplein in het centrum van Kiev op hun vreedzame protest voort te zetten.

Wel zouden vertegenwoordigers van Joesjtsjenko zondag verder praten met vertegenwoordigers van premier Viktor Janoekovitsj, de man die door de Oekraïense kiesraad tot winnaar van de op 21 november gehouden presidentsverkiezingen is uitgeroepen. Het Oekraïense parlement verklaarde de presidentsverkiezingen zaterdag ongeldig. Hoewel het besluit staatsrechtelijk niet bindend is, vormt de motie - die werd aangenomen door 255 van de 429 aanwezige parlementsleden - een duidelijke blijk van groeiend ongenoegen over de politieke impasse. Het parlement sprak ook zijn afkeuring uit over het beleid van de centrale kiesraad.

De raad riep de door Moskou gesteunde Janoekovitsj vorige week, na dagen te hebben gedraald, uit tot winnaar van de verkiezingen. Aanhangers van de westers georiënteerde Joesjtsjenko houden echter vol dat hij de verkiezingen heeft gewonnen en zijn de straat opgegaan om tegen de fraude te protesteren.

Koetsjma maakte vrijdag na besprekingen met de twee presidentskandidaten en vertegenwoordigers van de Europese Unie de vorming bekend van een werkgroep die een uitweg uit de crisis moet zoeken. Joesjtsjenko zei vast te houden aan nieuwe verkiezingen, georganiseerd door een nieuwe kiesraad. Moskou zou daar niet ongunstig tegenover staan, meldde het persbureau Oenian. Honderdduizenden aanhangers van Joesjtsjenko verzamelden zich in de afgelopen week in Kiev om te voorkomen dat hun favoriet de overwinning door de neus werd geboord. Joesjtsjenko heeft vooral steun in Kiev en het westen van het land.

In het oosten is juist voor Janoekovitsj de steun groot. In verschillende steden organiseerden aanhangers van de premier manifestaties waar pleidooien werden gehouden voor autonomie. Aan het eind van zo'n bijeenkomst in Donetsk probeerde een man van middelbare leeftijd zaterdag het podium met benzine in brand te steken, maar door de wind kwam de benzine op zijn kleren en vatte hij zelf vlam. De man werd afgevoerd naar een ziekenhuis.

In Severodonetsk waren zondag 3.500 afgevaardigden van Janoekovitsj' Partij van Regio's uit zeventien zuidelijke en oostelijke regio's in spoedvergadering bijeen. Gesproken werd over de wenselijkheid van autonomie voor Zuid/Oost-Oekraïne. Janoekovitsj en de burgemeester van Moskou, Joeri Loezjkov, namen deel aan de vergadering.

Boris Kolesnikov, de leider van de regio Donetsk en een belangrijk bondgenoot van Janoekovitsj, waarschuwde dat als Joesjtsjenko president wordt het zuidoosten van Oekraïne zich zal afscheiden en een nieuwe federale staat zal vormen met als hoofdstad Charkiv. Joesjtsjenko, op zijn beurt, liet weten dat de door hem gevormde schaduwregering, het Nationaal Reddingscomité, van plan is de gouverneurs van de oostelijke regio's Charkiv, Donetsk en Loehansk voor de rechter te slepen wegens separatisme.

GVA© 29/11/2004