De drie Vlaamse regeringspartijen pleiten gezamenlijk voor de algemene invoering van EHBO-cursussen voor psychische problemen.

Hoe reageer je op een collega die thuis zit met een burn-out? Hoe herken je op tijd de tekenen van een ernstige depressie bij een familielid? Een cursus eerste hulp bij psychische problemen zou wonderen kunnen doen, *zeggen de drie Vlaamse regeringspartijen N-VA, CD&V en Open VLD in een gezamenlijke resolutie.

‘Op scholen, in bedrijven of bij jeugdverenigingen ... overal zou de overheid de cursussen rond psychische problemen moeten organiseren en daar de nodige middelen voor uittrekken’, zegt Vlaams Parlementslid Björn Anseeuw (N-VA). ‘Het zou even vanzelfsprekend moeten worden als de bekende EHBO-cursussen.’

Australisch voorbeeld
Eerder hadden ook Zorgnet-Icuro, de Vlaamse koepel van ziekenhuizen en zorginstellingen, en oppositiepartij Groen al gepleit voor de invoering van de eerste hulp bij psychische problemen. Het concept komt overgewaaid uit Australië, waar in 2000 al een programma ‘Mental Health First Aid’ werd opgestart. Intussen zijn de cursussen al in 23 landen, waaronder buurland Nederland, opgestart. Ook in de Londense City, waar burn-outs en psychische problemen schering en inslag zijn, winnen de cursussen aan interesse bij grootbanken en advocatenkantoren.

Maar werkt het ook? ‘De cursus geeft eerder een algemeen lijstje van tips en tricks dan een echte theoretische basis. Sommige mensen zullen daar veel aan hebben, voor anderen zal het wat verwarrend zijn’, zegt Patrick Luyten, professor psychologie en geluksexpert aan de KU Leuven. Toch noemt hij de cursus absoluut zinvol. ‘Zeker voor jongeren is het belangrijk om psychische problemen bespreekbaar te maken. Het is merkwaardig hoe veel we op school leren over het biologische aspect van het hart of het brein, en hoe weinig over hoe mensen in elkaar zitten en wat we moeten doen als we even vastlopen.’

Meer begrip
Veel mensen weten niet goed hoe ze het best kunnen reageren op psychische problemen in hun omgeving. ‘De cursus kan vooral helpen bij het afleren van bepaalde typische reacties’, zegt Luyten. ‘Veel mensen hebben door hun eigen ongemakkelijke gevoelens de neiging om iemand met psychische problemen snel te onderbreken en troost te bieden. Snelle reacties als “je komt het wel te boven” of “er zijn nog zo veel andere dingen die je kunt doen” zijn goedbedoeld, maar helpen in eerste instantie niet.’
Het hardnekkige taboe rond mensen met psychische problemen houdt voorlopig nog altijd stand. ‘Terwijl heel veel mensen in hun omgeving geconfronteerd worden met psychische problemen in de brede zin van het woord’, zegt Vlaams Parlementslid Vera Jans (CD&V). ‘We moeten daar op een andere manier naar leren kijken. Als iemand een paar weken in het gips zit, past iedereen zich onmiddellijk aan. Bij psychische problemen kijkt iedereen de kat uit de boom.’

Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) noemde de cursussen eerder al een ‘waardevolle methode’. ‘We zullen op korte termijn samenzitten met partnerorganisaties om te kijken of er voldoende draagvlak is voor de cursussen. Is dat het geval, dan kan er nog in 2017 budget worden uitgetrokken om effectief te kunnen starten.’

Bron: DS, 06/06/2017. (http://www.standaard.be/cnt/dmf20171105_03170814)

Eigen mening: Ik ben het inderdaad eens dat vandaag de dag te weinig aandacht wordt besteed aan psychische problemen in onze samenleving. Desondanks is dit een groeiend probleem. Door de hoge verwachtingen van onze samenleving kan ik geloven dat jongeren al snel in aanraking komen met een soort van stress, faalangst of andere psychische problemen. misschien wordt de faalangst alleen nog maar versterkt door de komst van de sociale media? Ik vind het wel positief dat de laatste tijd in de media (bijvoorbeeld op tv) al meer aandacht wordt besteed aan de psychische problemen. Het zijn wel degelijk problemen. Dat willen ze duidelijk maken aan de hand van bijvoorbeeld Rode Neuzen dag of via een reportage op Telefacts. Het zijn zo'n zaken die de bal aan het rollen brengen. Ik denk dat het dan ook een positief idee is van de regering. Langs de andere kant wordt de haalbaarheid in de cursussen aangehaald. Ik denk dat het zeker naar sociale opleidingen en in jeugdbewegingen doorgevoerd kan worden. Ik zit zelf in de scouts en ik zou het zelf als positief ervaren als ik een aantal tips krijg rond deze psychologische problemen. Waarom handelt die jongen zo of waarom speelt hij niet mee met een spel?
Kortom: ik denk dat het positief is dat ook naast de gewone EHBO-crusussen er nu ook andere cursussen worden gegeven in deze zin van het woord. Hoe meer je het gaat laten kennen bij de bevolking, hoe sneller het minder taboe zal worden in onze samenleving.