Binnenblijven of vuile praat aanhoren


CAIRO - Voor het eerst is een Egyptenaar tot drie jaar cel veroordeeld voor seksuele intimidatie.


Liever loopt ze niet meer over straat, of althans niet zonder mannelijke begeleider. Als het echt moet, gaat de iPod op om de seksueel getinte commentaren niet te horen, en een grote zwarte zonnebril, om oogcontact te vermijden. En hoe conservatief ze zich ondertussen ook is gaan kleden, toch is seksuele intimidatie is niet te vermijden, weet Caddy (22), een Australische expat. Voor veel mannen in de drukke straten van de Egyptische hoofdstad zijn buitenlandse vrouwen geliefde slachtoffers.

Maar liefst 98 procent van de buitenlandse vrouwen krijgt in Egypte met seksuele intimidatie te maken, blijkt uit cijfers van het Egyptische Centrum voor de Rechten van de Vrouw (ECWR). Ruim de helft van hen wordt elke dag lastig gevallen. Meestal blijft het bij schunnige commentaren, legt Caddy uit. Soms wordt ze betast. Een keer werd ze tussen haar benen gegrepen, waarna ze dagen haar huis niet meer uitdurfde.

Niet alleen buitenlandse vrouwen zijn slachtoffer. 83 procent van de Egyptische vrouwen zegt te worden lastiggevallen, van wie iets minder dan de helft dagelijks. Een hoofddoek helpt ook niet, weet Nermine (21), een Egyptische moslima.

Toen een jongen haar in een bus betastte, schreeuwde ze het uit, waarna hij het op een lopen zette. Maar de bus neemt ze niet meer. En mochten ze elders nog iets proberen, vertelt Nermine stellig, zal ze de pinnen waarmee ze haar hoofddoek vastmaakt, gebruiken als wapen.

Aan de seksueel getinte opmerkingen is ze inmiddels gewend geraakt, al zijn ze niet zonder effect gebleven. 'Ik ga nooit trouwen', zweert Nermine. 'Ik haat mannen. Ze zijn walgelijk.'

Veel Egyptische vrouwen zijn gewend geraakt aan de seksuele intimidatie. 'En bovendien leggen ze de schuld bij zichzelf', meent Enghy Ghozlan van het ECWR. De organisatie probeert daarom via campagnes zowel de houding van vrouwen als van mannen te veranderen. 'We willen dat vrouwen aangifte doen van seksuele intimidatie. Anders verandert het nooit.'

Maar de meeste vrouwen durven geen aangifte te doen, meestal uit schaamte. Daarbij neemt de politie hen, helemaal zonder de aanwezigheid van een mannelijk familielid, zelden serieus.

Noha el-Ustaz, een 27-jarige filmproducente uit Caïro, had daar maling aan. Toen zij werd betast door een chauffeur van een minibus besloot ze zich er niet bij neer te leggen. Ze diende klacht in bij de politie en zette door tot in de rechtbank, waar de dader onlangs drie jaar gevangenisstraf werd opgelegd. Nooit eerder werd een dergelijke hoge straf opgelegd voor seksuele intimidatie.

'Een paar jaar geleden zou dat nog ondenkbaar zijn geweest', zegt Helen Rizzo, een sociologe aan de Amerikaanse Universiteit in Caïro.

Volgens haar is deze 'nieuwe mondigheid' te danken aan de reactie op de massa-aanrandingen van twee jaar geleden tijdens het Suikerfeest. En enkele weken geleden werd Caïro opnieuw opgeschrikt door soortgelijke incidenten. 'Het heeft vrouwen zich ervan bewust gemaakt dat het niet hun schuld is dat het gebeurt, maar dat het probleem bij de mannen ligt', aldus Rizzo.

Ook de verontwaardiging over het gebrekkige optreden van de politie, die niet ingreep toen grote groepen jongens vrouwen betastten en van hun kleding ontdeden, was groot. De overheid ontkende de incidenten aanvankelijk, maar werd in verlegenheid gebracht door bloggers, die filmpjes van de aanrandingen via internet verspreidden

'De autoriteiten nemen nu eindelijk hun verantwoordelijkheid', meent Rizzo, 'of hebben althans een eerste stap gedaan. Mannen weten nu dat ze er niet meer ongestraft mee weg kunnen komen.'

Voor de vrouwen die enkele weken geleden door grote groepen mannen werden belaagd, komt de uitspraak te laat. De 38 mannen die werden gearresteerd werden kort daarna vrijgelaten wegens gebrek aan bewijs.

Verschillende campagnes hebben bijgedragen tot een groter bewustzijn over seksuele intimidatie in Egypte. Behalve campagnes van de Amerikaanse Universiteit en van de ECWR, was er ook islamitische campagne waarbij vrouwen worden aangemoedigd om een sluier te dragen om zich te weren tegen seksuele intimidatie.

Op de foto van de campagne staan twee lolly's afgebeeld, eentje met papiertje en eentje zonder. De uitgepakte lolly wordt door vliegen omgeven. Het onderschrift leest: 'Je kunt ze niet stoppen, maar je kunt wel jezelf beschermen. De God die je gecreëerd heeft, weet wat het beste voor jou is.'

Hoewel de foto anoniem per e-mail werd rondgestuurd, is de campagne vermoedelijk het werk van de Moslim Broederschap.


DS, 10-11-2008 (Eduard Padberg)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB