Ook in Karabach zijn Syriërs het slachtvee


De Turkse president Erdogan ontkent koudweg hun ontplooiing, maar Syrische huurlingen spreken openlijk over hoe ze, betaald door Turkije, vechten in het verre Nagorno-Karabach.


De Turkse president, Recep Tayyip Erdogan, herhaalde het woensdag nog eens in een toespraak tot leden van zijn AKP-partij. De Franse president, Emmanuel Macron, en Russische regeringsleden mogen Turkije ervan beschuldigen Syrische huurlingen te sturen naar de Turkse bondgenoot Azerbeidzjan in de oorlog om Nagorno-Karabach, maar daar klopt niets van.

‘Diegenen die ons bellen, zeggen dat wij “moedjahedien (heilige strijders) uit Syrië sturen”, maar zo’n agenda hebben we niet’, zei Erdogan. Die Syrische strijders ‘hebben werk te doen in hun eigen land’, aldus Erdogan.

Die bewering wordt nochtans tegengesproken door de Syrische strijders, zelfs vanuit de loopgraven rond Nagorno-Karabach. Hun verhalen zijn eensluidend, verteld door diverse strijders aan verschillende internationale media. En in Syrië zijn intussen al begrafenissen gehouden voor naar schatting negentig Syriërs die voor Azerbeidzjan zijn gesneuveld, op bestelling van Turkije.

Het gaat vooral om Syrische rebellen die vochten tegen het Syrische regime van dictator Bashar al-Assad en die nu – onder een beschermende Turkse militaire paraplu – leven in de laatste Syrische rebellenbastions zoals de provincie Idlib of Noord-Aleppo.

‘Ik werk in het Eerste Korps van het Vrije Syrische Leger (FSA)’, vertelde een strijder onder het pseudoniem Khaled Saleh aan de nieuwssite Al-Monitor. ‘De levenssituatie in Noord-Syrië en de werkloosheid dwongen me eerder naar Libië te gaan.’ Daar zette Turkije eerder dit jaar ook Syrische huurlingen in. ‘Nu heb ik besloten naar Azerbeidzjan te gaan voor 1.500 dollar (1.280 euro) per maand.’

Dat is het maandloon dat Turkse ‘veiligheidsfirma’s’ beloven aan Syriërs, zo bevestigen andere rebellen. Door de rampzalige situatie binnen Syrië, zowel in regime- als oppositiegebied, ligt een maandloon daar zelden hoger dan tweehonderd dollar. ‘Ik dacht nooit dat ik iemand anders zou bestrijden dan het Syrische regime, en dat deed ik gratis’, aldus Saleh. ‘Maar we zijn arm en hebben niets dan wat humanitaire organisaties ons in Noord-Syrië toesteken.’

Daarmee heeft de Turkse president misschien op één punt – en alleen daar – gelijk. Anders dan in vroegere conflicten is er geen sprake van ‘moedjahedien’ als religieuze strijders. De oorlog om Nagorno-Karabach mag dan woeden tussen het islamitische Azerbeidzjan en het christelijk-orthodoxe Armenië, maar behalve in online-propaganda lijkt dat voor de Syrische strijders geen thema.


‘Olie-installaties bewaken’

‘Ik aarzelde eerst om naar hier te komen, omdat ik geen idee had van dit land en de taal niet spreek’, vertelde Mohamed Khalid (23) via de telefoon aan de Britse krant The Guardian, vanop de Azerische frontlijnen rond Karabach. Khalid komt uit de provincie Idlib en werd net als andere Syrische huurlingen gezegd dat hij ‘olie-installaties ging bewaken’. In de plaats daarvan gaat het voor de Syriërs, via Turkije, recht naar de loopgraven van Azerbeidzjan.

‘Ik wist dat er schermutselingen zouden zijn tussen de twee landen, maar ik wist niet dat er een echte oorlog zou komen’, zei Khalid. ‘Ik dacht dat het gewoon een bewakingsopdracht was. Ik kwam om geld te verdienen en een beter leven te hebben dan in Syrië, waar de levensomstandigheden miserabel zijn.’

Cijfers van troepen en gesneuvelden zijn zowel aan Armeense als Azerische kant moeilijk te verkrijgen of te vertrouwen, maar het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten (SOHR) meldde gisteren dat er intussen 1.650 Syriërs zijn ingezet in het conflict, van wie er al 125 sneuvelden. Honderden anderen zouden weer willen vertrekken, want ze voelen zich bedrogen.

‘Ik hoop dat we met armen en benen terugkomen’, vertelde ‘Ibrahim’, een vader van drie, aan de Emiraatse krant The National. Hij beschreef zijn frontlijn waar Syriërs vechten met alleen de steun van Turkse onbemande drones. Het leger van Azerbeidzjan ‘bevindt zich kilometers achter ons’, zei hij.

Turkije zette eerder dit jaar al Syriërs in Libië in. Daarop stuurde ook Rusland – dat zowel in Libië, Syrië als Nagorno-Karabach de tegenpartij steunt – eigen Syrische huurlingen naar Libië vanuit het regimegebied van president Assad, om tegen andere Syriërs te vechten. Iran zette eerder huurlingen uit onder meer Irak en zelfs Afghanistan in binnen Syrië.


DS, 16-10-2020 (Jorn De Cock)