Waarom veel zoogdieren geen goede vaders zijn

Dirk Draulans, woensdag 08 mei 2013 om 09u00

Het vaderschap bij zoogdieren wordt bepaald door de werking van een bepaald orgaan in de neusholte.


Als je het vomeronasale orgaan uitschakelt, worden muisjes goede vaders. © Science Photo Library

De definitie van een zoogdier houdt in dat vrouwtjes zich meer voor hun kroost inspannen dan mannetjes, omdat ze als gevolg van zwangerschap, bevalling en zoogfunctie meer in de voortplanting investeren, waardoor ze minder risico’s nemen om hun kroost te verliezen, want zij hebben er meer energie in gestoken dan vaders. In nogal wat zoogdiersoorten komt de vader er bij het grootbrengen van de kinderen zelfs niet aan te pas.

Feromonen in de neus
Toch beschrijft The Journal of Neuroscience interessante experimenten met muizen. Daaruit blijkt dat maagdelijke mannetjes jonge muisjes die uit een nest gevallen zijn aanvallen, waar de vaders van de diertjes hun best doen om ze weer naar het nest te slepen.

Het onderzoek werd interessant toen de wetenschappers de werking van het vomeronasale orgaan in de neusholte onder de loep namen: een speciale structuur waarmee diertjes feromonen opvangen en via een rechtstreeks kanaal naar de hersenen sturen – feromonen zijn hormonen met een werking op lange afstand, op een ander lichaam dan dat van de producent dus. De maagdelijke muizen vertoonden in contact met de spartelende jongen grote activiteit in dat kanaal, terwijl er bij de vaders niets gebeurde. Als het orgaan bij maagdelijke muizen uitgeschakeld werd, gingen ook zij zich vaderlijk gedragen. Het speelt dus een rol in de ontwikkeling van vadergedrag.

Vaderschap bij de mens sterk uitgesproken
Omdat ook in de wetenschap speculatie niet altijd verantwoord is maar wel plezierig, kan er een analogie worden gemaakt: het vomeronasale orgaan bij de mens is sterk gedegenereerd, hoewel het duidelijk is dat ook wij nog altijd onder invloed van feromonen staan – de aantrekkingskracht tot andere personen zou in belangrijke mate bepaald worden door de onbewuste geurprikkels die ze uitstralen en die ons bereiken. In vergelijking met andere apen, en zeker mensapen, is vaderschap bij de mens sterk uitgesproken. Men zou geneigd kunnen zijn hier een verband te zien. (DD)

Bron:
http://www.knack.be/nieuws/wetensch...00296960272.htm

Mening:
Het blijft mij steeds verbazen wat de wetenschap niet allemaal kan onderzoeken. Nu kunnen weten ze al dat het vomeronasale orgaan in de neusholte van zoogdieren ervoor gaat zorgen dat mannetjes (vaders) zich als vader gaan gedragen, dus voor hun kroost gaan zorgen.
Als ze dit kunnen uitschakelen en dan zien dat mannelijke muizen (die geen vader zijn) zich toch als vader gaan gedragen, zou het soms ook wel handig zijn dat bij de mens kan.
Natuurlijk verwaarlozen niet alleen vaders hun kinderen soms, ook moeders doen dit. Ik vind dat verwaarlozing van een kind niet door de beugel kan. Een kind gaat zich vormen tot de persoon die hij later wordt, als het kind niet voldoende liefde heeft gekregen, zal het later waarschijnlijk ook moeilijkheden ondervinden met het geven van liefde.
Genegenheid, liefde, verzorging en sturing. De combinatie van deze zaken heeft een kind nodig om een gezond leven te gaan leven. Spijtig genoeg loopt dat dan soms nog slecht af.