Twitter als speeltuin van (uiterst) rechts


Volgens onderzoek van Nederlandse media is Sam van Rooy, Vlaams Parlementslid voor Vlaams Belang, de meest gedeelde Vlaamse Twitteraar.


ln een filmpje dat Sam van Rooy eind juli op Twitter plaatste, zien we eerst zijn glimmende kostuumschoenen. Een seconde later draait de 33-jarige Antwerpenaar de camera naar een rat die in paniek wegvlucht. Het bijschrift dat Van Rooy bedenkt, laat weinig aan de verbeelding over: ‘Hoe zou het tijdens deze warmtegolf met de ratten van #Brussel-Noord zijn?’ Voor- en tegenstanders lazen een nauwelijks verholen verwijzing naar de transmigranten die onder het station slapen. Van Rooy zelf spreekt van ‘een intentieproces’.

Het typeert de stijl van de Vlaams Belanger die op 26 mei werd verkozen voor het Vlaams Parlement. Iedere dag stuurt hij tientallen tweets de wereld in. Vaak gaat het over de ‘islamisering van de samenleving’. Ook in juli suggereerde hij een ‘ander zwembad’ voor de jongerenbendes die meisjes belaagden: ‘de Middellandse Zee’. Met verdrinkende bootvluchtelingen had dat volgens Van Rooy niets te maken. ‘Daar zwemmen dagelijks duizenden toeristen’, reageerde hij in Knack. Alweer een intentieproces.


Rechts domineert

De tweets van de Vlaams Belanger blijken bij de populairste van Vlaanderen. Het Nederlandse weekblad De Groene Amsterdammer, het Algemeen Dagblad en de Utrecht Data School publiceerden woensdag de resultaten van een onderzoek naar het Twitterdebat in het Nederlandse taalgebied. Daaruit blijkt dat uiterst rechts het platform domineert. 51 van de 100 meest gedeelde Twitteraccounts (hoogste aantal retweets) zijn uiterst rechts. Nog eens dertien hebben een conservatief rechtse signatuur. Slechts vier accounts zijn links. Op plaats vijf staat Sam Van Rooy.

In de top 100, die De Standaard kon inkijken, duiken nog enkele Vlamingen op (zie inzet). Behalve bekendere namen als Rik Torfs (75) en Theo Francken (28) zijn er ook minder bekende gezichten te vinden in de top 100. Zo staat Armand Vervaeck, *bedenker van de hashtag #iksteunTheo en een van de twitteraars die het Marrakechpact op de agenda zetten in Vlaanderen, op plaats 33. Verder duiken klimaatontkenner Jan Jacobs (Twitternaam: ‘Ockhams’) en N-VA’er Bart De Meulenaer uit Roeselare op in de top 100. Allemaal bevinden ze zich in het hart van verhitte cultuurdebatten zoals die over migratie en klimaatverandering.


Mondige minderheid

De Nederlandse onderzoekers verzamelden alle Nederlandstalige tweets van vier tijdsblokken van 48 uur tussen 7 augustus 2017 en vandaag. ‘Het kan zijn dat je met andere peilmomenten kleine verschuivingen zou zien in de top 100’, zegt onderzoeker Thomas Boeschoten. ‘Maar in eerder onderzoek zagen we dezelfde namen opduiken. Voor ons is het niet verrassend dat uiterst rechts domineert. Maar veel mensen schrikken ervan omdat ze die uiterst rechtse deelpublieken zelf niet zien. Ze hebben hun eigen media en delen berichten dus erg actief met een eigen netwerk.’

De lijst met honderd meest gedeelde twitteraars is dus geen lijst van de honderd meest invloedrijke twitteraars. ‘De stille meerderheid is gematigd, maar uiterst rechts is de mondige minderheid’, aldus de onderzoekers.

Aan de telefoon vertelt Van Rooy dat hij erg blij is met zijn vijfde plaats. ‘Twitter is voor mij een uitlaatklep’, zegt hij. ‘Net als veel journalisten, kunstenaars en andere politici heb ik een ego, je wilt je mening kenbaar maken. Als je heel bekend bent, word je gevraagd in Terzake, of vragen ze je om een opiniestuk te schrijven in De Standaard of Knack. Maar als je standpunten daar worden geweerd, zoek je andere wegen. Twitter is dat voor mij. En soms sijpelen mijn berichten door naar de traditionele media, dat is nog altijd het belangrijkste. Maar ik wek niet met opzet controverse op met mijn tweets.’

Van Rooy is al jarenlang de nummer twee in Antwerpen naast Filip Dewinter. Hij is de zoon van anti-islam-essayist en voormalig woordvoerder van Pegida Wim van Rooy. Na enkele jaren als profwielrenner was Van Rooy ook een tijdje medewerker van de PVV van Geert Wilders, voor hij op 26-jarige leeftijd op non-actief werd gezet omdat hij vrouwen in boerka in een filmpje ‘tuig’ had genoemd.

Nu wordt Van Rooy Vlaams Parlementslid. ‘Ik zal Twitter blijven gebruiken, maar de invloed moet je relativeren. Op Twitter zijn vooral bovenmatig geïnteresseerde burgers actief. De meeste Vlamingen zijn niet zo veel met het nieuws bezig als de gemiddelde twitteraar. De gewone Vlaming bereiken we met Vlaams Belang vooral op Facebook.’


DS, 30-08-2019 (Kasper Goethals)