SAMENVATTING
Een kwart van de nieuwe recepten voor antidepressiva eindigt in de la. Kregen patiënten het middel niet voor een officiële indicatie voorgeschreven, dan begonnen ze zelfs nog vaker niet met de behandeling. De huisarts zou beter moeten communiceren over de mogelijke bijwerkingen, ontwenningsverschijnselen bij het stoppen en de reden dat hij een pil voorschrijft.

Een kwart van de patiënten die van de huisarts voor het eerst een recept voor antidepressiva meekrijgt, begint niet met de behandeling. Dat blijkt uit onderzoek van de Utrechtse apotheker en promovenda Katja van Geffen. Zij koppelde onder meer databases van de huisartsen aan die van apothekers. Van de 1000 recepten werden er 5% niet opgehaald, en 20% werden niet verlengd, wat betekent dat de patiënt in kwestie voortijdig is gestopt.

Het is natuurlijk de vraag waaróm zo’n grote groep patiënten uiteindelijk de voorgeschreven antidepressiva links laat liggen. Volgens Van Geffen zijn zorgen over het middel een belangrijke drijfveer. “De patiënten zijn bang voor bijwerkingen of verslaving. Officieel werkt een modern antidepressivum – een SSRI – niet verslavend, maar ze horen van bijvoorbeeld kennissen dat er toch ontwenningsverschijnselen zijn als ze stoppen. Dat wordt niet goed gecommuniceerd door de huisarts, waardoor de patiënt met de vraag blijft zitten: kan ik ooit nog wel zonder pil?”


Waarom moet ik nou een pil?
Bovendien willen patiënten vaak liever gewoon niets slikken. Ze kwamen niet bij de huisarts om een pil, maar kregen toch een recept en beseffen pas thuis dat het gaat om een antidepressivum. Sommige patiënten snappen ook niet waarom zo’n middel voorgeschreven krijgen. “Van de kwart patiënten die niet met de behandeling begint, heeft de helft er geen officiële indicatie voor. Ze komen niet bij de huisarts omdat ze last hebben van angst of depressie, maar hebben bijvoorbeeld relatieproblemen. Bij hen is de kans dan ook drie keer zo groot als bij andere patiënten dat ze stoppen of het slikken niet doorzetten”, aldus Van Geffen.

Om te voorkomen dat mensen uit angst stoppen of niet aan de antidepressiva beginnen, kan de apotheker volgens Van Geffen een grotere rol spelen. “Als patiënten beginnen met slikken, werkt het middel niet nog direct maar ze krijgen wel meteen last van bijwerkingen. Dat kunnen serieuze klachten zijn, als misselijkheid en hartkloppingen en dat is natuurlijk enorm schrikken voor de patiënt. De apotheker kan hierin meer begeleiding bieden door na twee dagen even te bellen om te vragen of alles duidelijk is en te informeren of te waarschuwen voor bijwerkingen.”


Samen beslissen over antidepressivum
Ook de huisarts kan een steentje bijdragen aan een succesvolle behandeling. “Ik snap wel dat de huisartsen een pil voorschrijven. Uit ander onderzoek is bijvoorbeeld gebleken dat de lange wachtlijsten voor therapie artsen ertoe brengen toch maar een recept uit te schrijven. Ze willen iets doen, toch een oplossing bieden. Maar de beslissing om aan een antidepressivum te beginnen moet door de arts en de patiënt sámen genomen worden.”

http://www.kennislink.nl/

__________________
Wat als het oorlog was...
en er ging niemand naartoe?