Dagen in de rij voor Apple's iPhone


Vandaag gaat in de Verenigde Staten Apple’s langverwachte iPhone in de verkoop: telefoon, internet en iPod ineen. Het kan gebakken lucht zijn, of een revolutie in telefoonland.


New York, 29 juni. Afgelopen maandagochtend, kwart over vijf. Telefoon. Het is Greg Packer en hij klinkt in extase. „Ik ben er hoor. Ik sta nu voor de Apple-winkel op Fifth Avenue. Ze hebben barricades neergezet en ik ben nummer één.”

Sinds dat moment is Greg Packer wereldnieuws. De 42-jarige voormalige wegwerker werkt vanuit zijn stoel op de stoep geroutineerd gesprekken met journalisten af, over waar hij naar de wc gaat (in de winkel, die is 24 uur per dag open) en het weer (zonnebrand zou welkom zijn). Iedereen wil hem spreken. Van de Britse krant The Times, die hem een „Apple-tragic” noemt, tot CNN, tot het Japanse Fuji Television, tot tijdschrift Rolling Stone. De interesse is wereldwijd, ook al is het apparaatje waarvoor Packer in de rij zit pas dit najaar in Europa te koop en volgend jaar in Azië.

Ze trappen er allemaal in. Packer wíl helemaal geen iPhone, hoe langverwacht en bijzonder het product dat telefonie, internet en muziek samenbrengt ook zou zijn. Zodra hij vrijdagavond om zes uur in New York – middernacht in Nederland – als eerste een Apple-telefoon voor 599 dollar (445 euro) heeft aangeschaft, verkoopt hij deze door. Wat Packer er aan verdient? 250 dollar plus een week van continue aandacht. Packer doet dit vaker. In 2001 sliep hij in de sneeuw om president Bush na zijn inauguratie te feliciteren, hij was de eerste die in Amerika het condoleanceregister voor prinses Diana tekende en hij zag als eerste niet-hulpverlener in december 2001 ground zero. Hij hield er een eigen Wikipedia-vermelding aan over.

Geen beter symbool dus voor het opgeklopte enthousiasme voor de iPhone dan Greg Packer, de man die 109 uur wacht op een telefoon die hij zich niet kan veroorloven. Of is hij een uitzondering en is alle aandacht gerechtvaardigd?

Die voor een nieuwe gadget ongekende belangstelling begon in januari toen Apple-topman Steve Jobs „een voorsprong van vijf jaar op andere telefoons” beloofde. Telefonie, internet, een Bluetooth-verbinding naar andere apparaten, een groot beeldscherm voor films, muziek binnenhalen en afspelen, etcetera. Dat alles samen in één toestel is nog nooit vertoond. Jobs, toen: „Vandaag vinden we de telefoon opnieuw uit.”

David Platt doet niet mee aan alle heisa. Hij is hoogleraar computerwetenschappen aan Harvard en zegt in een telefonisch interview: „Een telefoon van Gods makelij had niet meer hype kunnen veroorzaken”. Een gevaarlijke uitspraak, beseft ook Platt. Het wordt al snel gezien als blasfemie. „Apple is een religie. Apple-liefhebbers houden van Apple, want ze houden van Apple. Logisch redeneren gaat hier niet op.”

Platts inbox loopt dezer dagen vol met hate-mail. Hij is eraan gewend, hij bekritiseert al langer hoe op Apple-producten wordt gereageerd. Wat opvalt is hoe onorthodox Apple communiceert, en hoe succesvol dat is. Neem de bekendmaking van de iPhone. Steve Jobs kwam er een half jaar geleden al mee – ongekend lang voor technologieproducten – tijdens een congres voor Apple-liefhebbers. Een strategisch gekozen moment: hij was verzekerd van een staande ovatie.

Daarna werd het stil, op een televisiespot bij de Oscaruitreiking na. Deze laatste dagen kwam er nog steeds mondjesmaat informatie beschikbaar. Pas op dinsdag, toen de eersten al anderhalve dag voor de deur lagen, maakte Apple bekend hoeveel het telefoonabonnement eigenlijk zou kosten en dat afsluiten via iTunes via internet kan.

Door deze tactiek zijn de verwachtingen hooggespannen. Uitlatingen van analisten helpen daarbij. De enthousiastelingen onder hen schatten dat alleen vandaag en morgen al 200.000 iPhones worden verkocht. Dat ook zij er een slag naar slaan, blijkt uit de aanwezigheid van de twintiger Sara. Zij hangt al dagen rond bij Apple’s bekendste winkel op het New Yorkse Fifth Avenue. Sara mag op straffe van ontslag haar achter- noch bedrijfsnaam geven, maar ze zegt te werken voor een zakenbank op Wall Street. Ze praat met de rij, telt voorbijgangers en voorziet zo analisten van informatie. Analisten voorspellen mede op basis van Sara’s indrukken Apple’s beurskoers. Sinds de presentatie van het nieuwe product is die al 40 procent gestegen.

Apple zelf denkt vóór eind 2008 tien miljoen iPhones te verkopen. Dat lijkt veel, maar is het niet. Vorig jaar werden wereldwijd een miljard mobiele telefoons verkocht. De verwachting van Apple een bescheiden marktaandeel van 1 procent te behalen kan ingegeven zijn door de prijs van het product. Tachtig procent van de mobiele telefoons in de VS kost minder dan 99 dollar, slechts een op de twintig consumenten is bereid meer dan 300 dollar te betalen voor een telefoon. De groep die 600 dollar wil neerleggen is nog kleiner.

„Wat ik daaruit concludeer? De iPhone is geen massaproduct, meer iets voor designfans en techneuten”, denkt Platt. Zij zijn wel bereid te betalen voor 2,5 jaar aan innovatie en ontwerp. Ook al zijn er al enkele goedkopere vergelijkbare producten, smart-phones genoemd, op de markt.

Het beeld over de werkelijke waarde van de iPhone wordt diffuser door het ontbreken van concrete gebruikersinformatie. Wereldwijd heeft slechts een handvol journalisten een recensie- exemplaar mogen testen. The Wall Street Journal noemt de telefoon „prachtig” en „een doorbraak”, The New York Times oordeelt dat „de hype gerechtvaardigd is”. Andere journalisten moeten net als consumenten tot vanavond wachten. Platt: „Dan zwijg ik nog over de kuddementaliteit van de media. Voor je het weet heeft iedereen artikelen over een product dat nog niemand heeft gezien.”

Apple kan zich beroepen op eerdere innovatieve successen: de eerste personal computer (1977), de muis (1984) de iPod met de vernieuwende draaischijf (2001). Van die laatste werden er zeventig miljoen verkocht. Vóór de iPod was draagbare muziek omslachtig (zonder CD kon je niets) en omvangrijk (een discman was te groot voor de broekzak). Platt: „De iPod heeft iets gecompliceerds eenvoudig gemaakt. De iPhone maakt meerdere complexe dingen mogelijk”.

De ochtend na het gesprek, half negen. Telefoon. Platt kondigt enthousiast aan „beneden voor je deur te staan”. Pardon? „Oh, sorry, ben jij het?” De hoogleraar dacht een vriend te bellen, maar drukte op een verkeerde toets. Hij kan erom lachen. „Dit is het ultieme bewijs: in ieder geval is er ruimte voor meer gebruiksvriendelijke telefoons.”


Een iPhone is kortweg:

Een iPod waarmee je kunt bellen en internetten. Dat laatste betekent dus: mailen, surfen, tv kijken.
Met de nodige extra’s zoals routebeschrijvingen met filemeldingen,
En vrijwel zonder toetsen: alles gaat via een touchscreen. Inzoomen bijvoorbeeld werkt zo: zet je duim en wijsvinger tegen elkaar aan op het scherm en beweeg ze daarna van elkaar af.


De iPhone heeft deze specs:

Schermgrootte: 22,5 vierkante centimeter.
Schermresolutie: 320 x 480, 160 ppi
Multi-touch invoerscherm
OS X besturingsysteem
4GB or 8GB opslag
GSM Quad-band (MHz: 850, 900, 1800, 1900)
Draadloze verbinding: Wi-Fi (802.11b/g) + EDGE + Bluetooth 2.0
Camera 2.0 megapixel
Accu: 8 uur praten, 24 uur audio afspelen.
Omvang: 115 x 61 x 11.6mm
Gewicht: 135 gram


De iPhone heeft dit nadeel:

De iPhone De eerste maanden is Apple in de VS afhankelijk van Cingular, het mobiele netwerk van dat vorig jaar door provider AT & T werd gekocht. Cingular heet nu AT & T en is met 83 miljoen klanten de grootste provider van de VS.

Ondanks de naamsverandering lijken Amerikanen de slechte naam van Cingular nog niet vergeten. Een bovengemiddeld aantal gesprekken eindigt simpelweg omdat het netwerk het niet aankan. De dekking is verre van landelijk en de klantenservice minimaal.

Het is nog niet bekend welk netwerk Apple in Europa gaat gebruiken.


NRC, 29 juni 2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB