Tactische kernwapens blijven in Europa


BRUSSEL - In het nieuwe strategisch concept dat de Navo-lidstaten straks goedkeuren, is geen sprake van een terugtrekking van de tactische kernwapens uit Europa zoals de Benelux, Duitsland en Noorwegen hadden bepleit.


‘Het is nu of nooit!' Onder die titel verscheen op 19 februari in De Standaard een opiniestuk van Willy Claes, Jean-Luc Dehaene, Louis Michel en Guy Verhofstadt. De Belgische ex-premiers en ex-ministers van Buitenlandse Zaken hielden een pleidooi voor de terugtrekking van de Amerikaanse tactische kernwapens in Europa, omdat die ‘geen enkel militair belang meer hebben'. ‘De herziening van het strategische concept van de Navo vormt een geschikt kader om het nucleaire beleid van de alliantie te herbekijken', schreven ze.

Maar in de tekst van het nieuwe concept dat de Navo-lidstaten vrijdag en zaterdag op hun top in Lissabon zullen goedkeuren, is geen sprake van een eventuele terugtrekking van de tactische kernwapens. België, Nederland, Luxemburg, Duitsland en Noorwegen hadden daar de jongste maanden voor geijverd.

Het woord ‘tactische kernwapens' komt zelfs niet voor in het nieuwe document, verklaart de Amerikaanse ambassadeur bij de Navo, Ivo Daalder: ‘We spreken gewoonlijk niet over specifieke wapens; we spreken over de rol van kernwapens in de brede zin.'

In de ontwerpversie van het strategisch concept wordt een eventuele afbouw van het kernwapenarsenaal van de Navo-landen afhankelijk gemaakt van de Russische houding: ‘Ons doel moet erin bestaan te streven naar de instemming van Rusland om de transparantie over zijn kernwapens in Europa te verhogen en die wapens te verplaatsen, weg van het grondgebied van Navo-lidstaten. Elke verdere stap moet rekening houden met de grotere Russische voorraad aan kernwapens voor de korte afstand.'

De VS hebben in totaal zo'n 200 kernwapens in Duitsland, België (de basis van Kleine Brogel), Nederland, Turkije en Italië. Rusland zou 2.000 tactische kernwapens opgesteld hebben.

Volgens diplomatieke bronnen ging het verzet binnen de Navo vooral uit van Frankrijk, dat niet wil weten van een rol voor de alliantie bij kernontwapening. Maar ook Turkije en de Baltische staten verwijzen naar hun geografische ligging en de nabijheid van respectievelijk Iran en Rusland om tegen een eenzijdige afbouw van de tactische kernwapens te pleiten.

De Benelux-landen, Duitsland en Noorwegen zullen hun hoop moeten stellen op de onderhandelingen bij de Navo in 2011 over het belang van nucleaire afschrikking. Maar dat zal moeten gebeuren binnen het kader dat geschetst is door het nieuwe strategische concept.


Blog DS, 18-11-2010 (Bart Beirlant)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB